Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Kruispunt van beschavingen
De oudste losstaande gebouwen ter wereld staan op Malta. De megalithische tempels aldaar zijn een soort uit de kluiten gewassen Stonehenge.
Malta
Hans en Beertje
Bruine beren zijn heel slim. Ze kunnen plannen maken, problemen oplossen en nog mooier: ze kunnen hun eigen voetsporen uitwissen, bijvoorbeeld om niet gevonden te worden door jagers.
Roemenië
Respekt for Grandiosa
Noren zijn dol op pizza. Nergens ter wereld wordt per hoofd van de bevolking meer pizza gegeten dan in Noorwegen. Vooral de diepvriespizza's van Grandiosa zijn populair en hebben een soort cultstatus verworven. De marketingafdeling van hun nationale guilty pleasure doet goede zaken, reclamejingles scoorden meerdere nummer 1-hits. Zoek maar eens op 'Respekt for Grandiosa'.
Noorwegen
Erupsi
Geen land heeft zo veel actieve vulkanen als Indonesië. De uitbarstingen van de Krakatau en Tambora in de 19e eeuw boezemen nog steeds angst in. Laatstgenoemde was zelfs verantwoordelijk voor het Jaar Zonder Zomer, waaruit een enorme kettingreactie van verschrikkingen, maar ook uitvindingen voortkwamen.
Indonesië
Landlease
In 2011 kon je heel Liechtenstein een nachtje huren op Airbnb. Het kostte je 70.000 dollar en daarvoor kreeg je de symbolische sleutel van het land, natuurlijk een wijnproeverij bij de vorst en een hotel waar je met 150 man kon slapen.
Liechtenstein
Di(c)k Bruna
Dick Bruna heette eigenlijk Henk. Maar omdat hij als kind wat gezet was, is iedereen hem Dick gaan noemen.
Utrecht
Over de kop
Istanbul zag de afgelopen drie jaar de gemiddelde huurprijs verdrievoudigen. Een massale wooncrisis is een feit. In 2023 werden minstens 11 mensen gedood in ruzies over huurprijzen.
Istanbul
Volksmuziek
Estland heeft een enorme traditie van volksmuziekfestivals. Die waren enorm belangrijk voor de nationale bewustwording. Geen enkel land ter wereld kent zoveel volksliedjes: er zijn er 133.000 bekend.
Estland
Diepnau
Op het smalste punt - bij de IJzeren Poort in Oost-Servië - is de Donau liefst 100 meter diep. Dat maakt het verreweg de diepste rivier van Europa en zelfs een van de diepste van de wereld. Alleen de Yangtze en de Congo zijn dieper.
Servië
Opera Tifosi
Teatro alla Scala in Milaan, volgens kenners het beste operahuis ter wereld, herbergt de 'loggionisti', fervente operafans in de goedkope bovengalerij. Deze enthousiastelingen staan bekend om hun onverbiddelijke kritiek. Zo werd tenor Roberto Alagna in 2006 tijdens Aida zo heftig uitgejouwd dat zijn vervanger, Antonello Palombi, abrupt de scène op moest zonder kostuum.
Italië
Pay so large
In 1998 waren de Filipijnen 100 jaar onafhankelijk van Spanje. Om dat te vieren printte de bank briefjes van 100.000 peso, en dat is nog steeds het record voor grootste briefje waarmee je daadwerkelijk kunt betalen. In afmetingen dus. 21 x 35 centimeter. Groter dan een A4’tje.
Filipijnen
Gamegemonie
De grootste twee gamefranchises ter wereld zijn allebei Japans: Super Mario en Pokémon. Ook de markt voor spelcomputers wordt gedomineerd door twee Japanse merken: Nintendo en Playstation. Niet op die lijst, wel in ons hart: de Tamagotchi. Rust zacht.
Japan
Yanaki Manaki. Ja, echt.
De broers Yanaki en Milton Manaki worden gezien als de Balkanversie van de gebroeders Lumière. Ze maakten begin twintigste eeuw de allereerste film van het hele schiereiland én documentaires over de opstand tegen de Ottomanen en de Eerste Wereldoorlog. Oorspronkelijk Griekse Macedoniërs, maar inmiddels zonder veel discussie toegeëigend door Noord-Macedonië.
Noord-Macedonië
Buitenaards groot
Rusland is groter dan dwergplaneet Pluto.
Rusland
Groot Barrièrerif
Het Groot Barrièrerif is het grootste koraalrif ter wereld. Het strekt zich uit over een lengte van 2600 kilometer en heeft een oppervlakte van ruim 330.000 vierkante kilometer. Dat is zo'n 8 keer zo groot als Nederland.
Australië
Samen tegen de Russen
Het pro-Europese Estland, ooit Sovjetstaat, is het land dat per hoofd van de bevolking de meeste hulp heeft gegeven aan Oekraïne.
Estland
De geologie van Edinburgh
Je verwacht het niet in dit deel van de wereld, maar Edinburgh Castle ligt op een vulkanische plug: een gestolde kraterpijp, die is blijven staan toen de rest van de vulkaan is geërodeerd. Tijdens de ijstijden bleef in de lijzijde van de plug allemaal sediment achter. Daar ligt nu de Old Town.
VK: Schotland
Ben ik van vreemden bloed
Van alle acht sporters die onder de vlag van Bahrein een olympische medaille hebben gewonnen, is er niet een in Bahrein geboren. Het zijn geïmporteerde sporters uit andere landen, om de medaillespiegel van Bahrein wat op te krikken. Die lui zullen gepassioneerd hebben meegezongen tijdens het volkslied.
Bahrein
Plof
Dat hoor je om de haverklap als je in een hutje slaapt in de Costa Ricaanse natuur. Luiaarden klimmen namelijk graag in bomen, maar als ze in slaap vallen donderen ze wel eens naar beneden.
Costa Rica
Kruikezeikers
Tilburgers worden kruikenzeikers genoemd. Tilburgers plasten vroeger namelijk in kruiken, zodat de urine kon worden gebruikt om wol te wassen in de textielindustrie.
Noord-Brabant
Dubbele onafhankelijkheid
Papoea-Nieuw-Guinea is maar liefst twee keer onafhankelijk geworden van Australië. De eerste keer toen 10.000 jaar geleden de zeespiegel steeg en Nieuw-Guinea los kwam te liggen van Australië. De tweede keer in 1975, na bijna een eeuw kolonialisme.
Papoea-Nieuw-Guinea
David tegen Goliath
De voetballers van San Marino staan steevast laatste op de FIFA-wereldranglijst. Wel een beetje oneerlijk, want ze hebben meestal sterkere tegenstanders dan hun concurrenten in de onderste regionen van die lijst in de Caraïben en Oceanië en halen daardoor minder makkelijk punten. Ze wachten al 20 jaar en bijna 150 wedstrijden op een overwinning. UPDATE: Op 5 september 2024 kwam Liechtenstein op bezoek, de ploeg waartegen ze ruim 20 jaar eerder hun laatste overwinning boekten. En jawel, de geschiedenis herhaalde zich: San Marino won net als 20 jaar eerder met 1-0, en kon eindelijk weer eens juichen.
San Marino
Small talk
Onder Sultan Said bin Taimur was halverwege de twintigste eeuw veel verboden: roken, voetballen, en langer dan een kwartier op straat met elkaar praten.
Oman
Vastgoedmagnaat
Koning Nebukadnezar II van Babylon was een grote speler. De Isjtarpoort (te bewonderen in het Pergamommuseum in Berlijn), Ziggoerat (de inspiratie voor het bijbelverhaal over de toren van Babel) en de hangende tuinen van Babylon zijn allemaal van zijn hand. Hij hield dus nogal van megalomane bouwprojectjes. 95% van de archeologische vondsten in Babylon bestaat uit stenen met zijn naam erop. Hij heeft dus bijna de hele stad herbouwd.
Irak
Vis op je auto
In de beginjaren van het Romeinse Rijk mocht je niet geloven in Jezus. Daardoor spraken de oud-grieken over ichtus, de letters van dat woord zijn namelijk ἰ – Ièsous, χ – Christos, θ – Theou, ύ – Huius, ς – Soter, wat vertaald betekent: Jezus, Christus, God de Zoon, Redder. Dat woord betekent vis. En de vis zie je nu nog steeds op auto's als teken dat de bestuurder christelijk is. Komt hier vandaan.
Griekenland
Kracht durch Freude
De meest verkochte auto's aller tijden zijn de Volkswagen Golf en de Volkswagen Kever. De Kever werd gebouwd in opdracht van Adolf Hitler als auto voor de gewone man. Oorspronkelijk noemden men de auto Kraft durch Freude, afgekort KdF. De stad die ronde de fabriek werd gebouwd heette daarom Stadt des KdF-wagens bei Fallersleben en kennen we nu onder de naam Wolfsburg.
Duitsland
Dalende zeespiegel
Grote delen van Noorwegen kennen een dalende zeespiegel in plaats van een stijgende. De gigantische gletsjers uit de ijstijd hebben de aardkorst flink ingedrukt. Die aardkorst is sinds het smelten van die gletsjers nog steeds aan het terugveren, en stijgt dus nog elk jaar. In dit geval sneller dan dat de zeespiegel stijgt.
Noorwegen
Oud, ouder, oudst
Japan is volgens de meeste bronnen het land met de hoogste levensverwachting ter wereld: mannen worden gemiddeld 81,5 jaar en vrouwen zelfs 87,5 jaar. Alleen in Hong Kong en Macau ligt de levensverwachting nóg iets hoger, maar dat zijn geen landen, dus Japan mag zich kampioen oud worden noemen.
Japan
Cultuur in ballingschap
Het leven van de meeste Sahrawi speelt zich af in Algerijnse vluchtelingenkampen. Ook het hoofdkantoor van de voetbalbond is er gevestigd, en de nationale competitie vindt plaats binnen de grenzen van het kamp. Het Sahara International Film Festival is het enige filmfestival ter wereld dat wordt georganiseerd in een vluchtelingenkamp. De hoofdprijs? De witte kameel.
Westelijke Sahara
Grand Grand Mosque
De grootste (en mooiste) moskee van het land, de Sultan Qaboos Grand Mosque heeft een oppervlakte van zo'n 416.000 vierkante meter. Dat is 85% van Vaticaanstad.
Oman
Oppervlakte
Met de splitsing van Soedan ontstond er een vacature voor grootste land van Afrika. De Democratische Republiek Congo legt het daarin nét af tegen Algerije, die zijn één Bhutan groter.
Democratische Republiek Congo
Kamelk
Toeareg zijn dol op kamelenmelk. Op reizen door de woestijn is het soms de enige voedingsbron. Maar in Europa is het een schaars goed. Er is maar één kamelenmelkerij die kamelenmelk mag verkopen in de Europese Unie. Het goede nieuws? Hij staat in Berlicum, Noord-Brabant.
Niger
Genghis Khapital
Beijing werd voor het eerst een landelijke hoofdstad in de tijd dat China bestuurd werd als deel van het Mongoolse Rijk.
Beijing
Monsieur Cannibale
Papoea's zijn kannibalen, toch? Nou... Er is spaarzaam bewijs dat kannibalisme op hele kleine schaal voorkwam bij een beperkt aantal groepen op Nieuw-Guinea. Maar de mythe is veel groter dan de werkelijkheid. Dat komt vooral door hoe de koloniale machten de verhalen over kannibalisme gebruikten om inheemse volkeren als minderwaardig te bestempelen. Hiermee verdedigden ze hun eigen barbaarse praktijken jegens deze volkeren.
Papoea-Nieuw-Guinea
Linksom of rechtsom?
De Self-Transcendence 3100 is officieel de langste marathon in de wereld met 4.988 kilometer. Maar niet zomaar. Renners lopen constant, hetzelfde rondje rond hetzelfde blok in Queens. Dit doen ze 5.649 keer. Het record is van een Finse postbode. Die liep in 40 dagen gemiddeld 123,559 kilometer per dag. Slechts 22 mensen hebben deze marathon ooit voltooid.
New York City
Witte kerst
Felisa Rincón de Gautier is de beroemdste burgemeester van San Juan. Ze bekleedde het ambt 22 jaar. In 1992 was ze met haar 95 jaar de oudste gedelegeerde op de Democratische Conventie. Maar ze is vooral bekend vanwege het feit dat ze in 1952, 1953 en 1954 een paar vliegtuigen vol sneeuw bestelde om de inwoners van haar snikhete stad een witte kerst te bezorgen.
Puerto Rico
Prima proviand
Ooit leefden er miljoenen Galapagosreuzenschildpadden op de Galapagoseilanden. Ze konden een jaar overleven zonder eten en drinken. Dat maakte ze ideale proviand voor lange zeereizen. Je flikkert ze in het ruim, hebt er geen omkijken naar en slacht ze zodra je het vlees nodig hebt. Het trieste resultaat: de soort was mede hierdoor binnen de kortste keren uitgestorven.
Ecuador
Verse croissantjes voor iedereen
Thomas Sankara had als doel: een Burkina Faso dat volledig zelfvoorzienend is qua voedsel. Niet alleen de landbouw ging op de schop; hij vormde de bevoorradingswinkel van het leger in Ouagadougou om tot een openbare supermarkt - de eerste in Burkina Faso.
Burkina Faso
Voorbarig
In 2006 werd op grootse wijze het 900-jarig bestaan van Brabant gevierd. Het ziet er naar uit dat ze dat in 2083 nog eens dunnetjes over mogen doen. Er zijn namelijk hele sterke aanwijzingen dat je eigenlijk pas in 1183 kon spreken van het hertogdom Brabant. Dat is namelijk de eerste keer dat de heersende vorst zich hertog van Brabant ging noemen.
Noord-Brabant
Garry Kasparyan
Een van de allerbekendste schakers allertijden, Garry Kasparov is geboren in Baku, Azerbeidzjan. Hij heeft een Armeense moeder en een Russisch-joodse vader. Hoewel hij nooit Armenië vertegenwoordigde en slechts half Armeens is, noemden sommige bronnen hem liever Armeens, deels omdat zijn achternaam de gerussificeerde vorm is van de Armeense achternaam van zijn moeder, Kasparyan.
Armenië
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
