Feitje genereren..
FEIT:
Nauru
Roofbouw
Nauru werd door de kolonialen begin 20e eeuw opgericht als fosfaatmijn, omdat 80% van het eiland uit fosfaat zou bestaan. Inmiddels zijn de voorraden op, is het eiland uitgeput en is 80% van de begroeiing verdwenen. Het land is totaal onvruchtbaar geworden. Nogal wrang, gezien fosfaat wordt gebruikt voor kunstmest in de rest van de wereld.
Roemenië
Dit Roemeen je niet
De Roemeense gymnast Nadia Comăneci was de eerste die een perfecte score ontving op de Olympische Spelen. Het scorebord was niet voorbereid op een 10.00 en liet in eerste instantie een 1.00 zien. Toen begon het publiek te schreeuwen en moest de omroeper uitleggen dat het eigenlijk een 10.00 was.
Costa Rica
Zon, wind en water genoeg
Sinds enkele jaren draait Costa Rica gemiddeld zo'n 300 dagen per jaar op volledig hernieuwbare energie.
Moskou
Ivan
Ivan de Grote was getrouwd met een Byzantijnze prinses op het moment dat Constantinopel in handen viel van de Ottomanen. Hij meende daarom dat de Romeinze keizerstitel op hem was overgegaan en ging zich tsaar noemen. Twee generaties later was Ivan de Verschrikkelijke de eerste die daadwerkelijk tot tsaar van Rusland werd gekroond.
Zuid-Afrika
Wereldstad op het droge
Johannesburg is ‘s werelds grootste stad die niet aan een noemenswaardig stuk water is gebouwd.
Cambodja
Schietbaan
De schietbanen van Cambodja hebben niks te maken met het regime van de Rode Khmer, maar voorzien in de perverse behoefte van toeristen om van alles kapot te knallen. Tegen betaling kun je als toerist met geweren of bazooka's schieten op traditionele huizen, tuktuks, oude auto's vol ontvlambare jerrycans en op sommige illegale ranges zelfs op levende dieren.
Nepal
Late to the communist party
Pas ná de val van de muur werd Nepal communistisch. Tegenwoordig zijn ze heel links georiënteerd met vooral maoïstische en sociaaldemocratische partijen.
Zeeland
Zon, zee en een beetje zielig
Zeeland is de enige provincie in Nederland zonder betaald voetbalclub. Sad.
Somalië
Koude aardverschuiving in de Hoorn
Tijdens de Koude Oorlog wisselden Ethiopië en Somalië binnen zes jaar van bondgenoot. Eerst was Ethiopië vrienden met het westen, maar die werden socialistisch. Somalië was socialistisch, maar begon een onmogelijke oorlog tegen Ethiopië. De Sovjet-Unie koos voor Ethiopië, liet Somalië vriendloos achter en de VS besloot in dat gat te springen.
Portugal
Best friends forever
Het verdrag van Windsor tussen Engeland en Portugal werd getekend in de 14e eeuw. Dat verdrag geldt nog steeds en is daarmee de oudste diplomatieke alliantie ter wereld.
Australië
The Story of the Kelly Gang
Dit was in 1906 de eerste langspeelfilm ter wereld. Er zijn nog maar weinig fragmenten bewaard gebleven. Van veel acteurs die claimden een rol te hebben gespeeld, kan dat dus niet worden bewezen.
Taiwan
Dit is echt het beste idee ooit
Vuilniswagens op Taiwan spelen klassieke muziek om hun komst aan te kondigen, zodat iedereen zijn vuilnis er zelf in kan gooien.
Ivoorkust
Winnaar van de geografie
Ivoorkust heeft geen natuurlijke beschutte havens langs de kustlijn. Daarom konden er lange tijd geen Europese permanente handelsposten gevestigd worden. Daarom was er ook, helemaal vergeleken met de buurlanden, relatief weinig slavenhandel.
Kirgizië
Balkon van de wereld
Je kunt Kirigizië gerust tot de uitlopers van de Himalaya rekenen. Qua hoogte doen de Kirigizische bergen er ook weinig voor onder. Je vindt er bijvoorbeeld de noordelijkste zevenduizender ter wereld.
Paraguay
Ontbossingskampioen
Tussen 1975 en 1990 heeft Paraguay 90% van zijn regenwoud gekapt. Het land heeft daarmee, zeker voor die grootte, een van de hoogste ontbossingsratio's ter wereld. Costa Rica, lees je mee?
Burundi
Burundie zag je niet aankomen
De Burundese Lydia Nsekera was eerst voorzitter van de Burundese voetbalfederatie en daarna de eerste vrouw in het hoogste FIFA-orgaan. Zij was medeverantwoordelijk voor het feit dat vrouwen wereldwijd scheids kunnen zijn in mannenvoetbalwedstrijden. Terwijl ze zelf nooit heeft gevoetbald.
Sao Tomé en Principe
Klein geëvenaard
Sao Tomé & Principe is het kleinste land waar de evenaar doorheen loopt.
Zuid-Holland
Eb- en vloedbos
Soms kan het verschil in eb en vloed in de Biesbosch oplopen tot 80 centimeter. Dit komt omdat het water van de Rijn en de Maas door de Biesbosch via het Haringvliet naar zee stroomt. Bij vloed wordt ditzelfde water weer terug de rivier op gestuwd.
Afghanistan
Herat, we have a problem
Pashto is de vierde taal die ooit in de ruimte werd gesproken. De Afghaan Abdul Ahad Mohmand was de eerste en enige Afghaan in de ruimte. Hij was de vierde moslim in de ruimte en de eerste die de Koran meebracht en daaruit citeerde. Hij vloog met de Sovjets mee trouwens.
Bangladesh
Hofleverancier VN
Bangladesh is hofleverancier van blauwhelmsoldaten voor VN-vredesmissies. Geen enkel ander land levert zoveel troepen.
Oostenrijk
De Schande van Gijón
Op het WK voetbal van 1982 speelde Oostenrijk het laatste duel van de groepsfase tegen West-Duitsland. De andere twee landen in de groep, Algerije en Chili, waren toen al klaar en dus wisten de Duitsers en Oostenrijkers precies wat er nodig was om allebei door te gaan. Na 10 minuten was de gewenste stand bereikt, en de 80 minuten daarna werd de bal doelloos rondgetikt. Het was zo slecht dat de Duitse commentator weigerde nog iets te zeggen, de Oostenrijkse commentator vroeg mensen om weg te zappen, en een Spaanse krant deed verslag van de wedstrijd in de katern misdaden. Sindsdien worden de laatste groepswedstrijden altijd tegelijkertijd gespeeld.
Noord-Holland
Bijzonder Zuccesvolle Noten
In Nederland is BZN veruit de bestverkopende albumband aller tijden. Ze hebben meer dan 30 jaar onafgebroken in de albumtop gestaan. Op single-niveau houdt BZN het record van de meeste Top-40-hits, ze hebben 26 jaar achtereen minstens één hit in de Top 40 gehad (1973-1998). In de loop van zijn bestaan is de band wereldwijd met 88 gouden en (dubbel)platina platen beloond.
Slowakije
Activistische president
In 2019 werd Zuzana Čaputová de jongste en eerste vrouwelijke president van Slowakije. Ze is van huis uit advocaat en milieuactivist en dat zie je terug in haar beleid. Ze heeft fossiele subsidies gestopt en maakt zich hard voor bescherming van de bossen in het land. Ze zet zich ook in voor de rechten van de LHBTIQ+-gemeenschap.
Nepal
Kapsalon
In Nepal is de kapsalon mateloos populair. Door Nederlandse toeristen geïntroduceerd in de culinaire scene van Kathmandu, en nu te vinden op menig menukaart.
Taiwan
Taiwan in een Parallel universum
Taiwan claimt grond in 18 landen of gebieden. Van de republiek Tuva in Russisch-Siberië tot aan de Spratly-eilanden tussen Vietnam en de Filippijnen. Als Taiwan op een of andere manier ooit al het gebied onder zich krijgt dat ze claimen, zou het 36.000% groeien in omvang.
Bhutan
De lange arm van Zidane
Tot 1999 was TV verboden in Bhutan, maar omdat iedereen massaal het WK 1998 ging kijken, hebben ze het daarna toch maar toegestaan.
Cambodja
Killing fields
In Choeung Ek vind je vele massagraven uit de tijd van de Rode Khmer. Ze gooiden gif in de massagraven, enerzijds om overlevenden van de slachtingen alsnog te doden, anderzijds om de ontbinding tegen te gaan en daarmee stank en achterdocht van mensen in de omgeving te voorkomen. Dat gif is ook de reden dat de meeste graven nooit geopend zijn. Het is simpelweg te gevaarlijk.
Armenië
Yan met de pet
Van de 350 meestvoorkomende Armeense achternamen is er geen enkele die niet eindigt op -yan. -Yan betekent ‘zoon van’.
Niger
Flink modderfiguur
Agadez is de toegangspoort tot de woestijn, al sinds de 15e eeuw toen het opbloeide als kruispunt van de karavaanhandel. Het historische centrum, verdeeld in 11 wijken, is zo gemaakt dat ze de grenzen van oude kampementen voorstellen. Meest bekend is de Agadez-moskee, die heeft een 27 meter hoge lemen minaret, en is het hoogste modderstenen bouwwerk ter wereld.
Ierland
Irish pub food
Eten was in Ierse pubs oorspronkelijk niet gebruikelijk. Fish and chips en Shepherd's Pie zijn dus niet zulke klassieke pubgerechten als ze lijken.
Oman
Oudman
De geschiedenis van de staat Oman gaat terug naar 749 na Christus. Daarmee is het de oudste staat in de Arabische wereld.
Chili
11
In Chili is Once is een soort extra minimaaltijd die je ergens tussen 5 en 9 's avonds neemt. Maar, once betekent 11 in het Spaans. Dat komt van de mijnwerkers van vroeger. Die wilden soms een beetje alcoholisch brandwater tussendoor, oftewel aguardiente. Dat hielden ze uiteraard verborgen van de jefe, dus hun code was 'once'. Dat staat voor de elf letters in a-g-u-a-r-d-i-e-n-t-e.
VK: Schotland
Voetbal is oorlog
Er is geen betere manier om de tegenstellingen in de Schotse samenleving uit te leggen dan voetbal. De rivaliteit tussen de Keltische, katholieke, Iers-georiënteerde, in het groen spelende clubs (zoals Hibernians en Celtic) en de Angelsaksische, protestantse clubs (zoals Hearts en Rangers) zegt alles.
Cuba
Cuba libre
Tijdens de Spaans-Amerikaanse oorlog vocht een Amerikaanse kapitein in Havana. Hij stormde in zijn vrije tijd een Havaanse bar in en bestelde Cubaanse rum met Amerikaanse cola, met limoensap. Dat beviel zijn soldaten ook wel en samen proostten ze: "CUBA LIBRE!". Een cocktail was geboren. Tijdens de Koude Oorlog was er dus door boycots in Cuba noch de VS een échte Cuba Libre te krijgen.
Mozambique
oaiue
Jahoor! De enige landsnaam ter wereld waarin alle klinkers precies één keer voorkomen.
VK: Noord-Ierland
Bel de brandweer!
‘Will Grigg is on fire’. Wie is er niet groot mee geworden? De Noord-Ierse supporters gaven kleur aan het EK 2016 door de officieuze hymne, bedacht voor derderangs voetballer Will Grigg. Waar je ook kwam, binnen en buiten het stadion, je hoorde dat Will Grigg in de fik stond. Een stel balorige lads uit Belfast belden de brandweer met dezelfde mededeling. Lachen.
Bahama's
Willemstad maar dan anders
De Bahama’s waren van Engeland, maar die kregen in de 17e eeuw een Nederlandse koning: Willem III. Als eerbetoon aan hem werd de hoofdstad van de Bahama’s gewijzigd van Charles Town naar Nassau. Oranje tintje!
Bosnië-Herzegovina
Herinnering
In Sarajevo wordt de herinnering aan de burgeroorlog in leven gehouden. Schade die mortieren hebben aangericht aan het straatwerk is opgevuld met rode hars: deze herdenkingsplekken worden de 'rozen van Sarajevo' genoemd. Ook is er een bunkerhostel, waar je kunt overnachten zoals burgers van Sarajevo dat deden tijdens de oorlog. De tunnel onder het vliegveld, die het omsingelde Sarajevo verbond met het vrije Bosnië, is nu een museum.
Dominica
Stormschade
Van alle landen in de wereld, gaat de economie op Dominica gemiddeld het meest gebukt onder de orkanen. Men schat in dat het bruto nationaal product ruim 20% hoger was geweest zonder orkanen.
Moskou
Het Rode/mooie plein
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, heeft de naam van het Rode Plein niets te maken met de crimson kleur van de gebouwen en ook niet met de rode kleur van de Communistische Partij. Vroeger stond het Rode Plein bekend als Trinity Square, ter ere van de Trinity Kathedraal die er toen stond. Vanaf de 17e eeuw begonnen de Russen het plein echter de naam "Krasnaya Ploschad" te geven. De naam is afgeleid van het woord krasnyi, dat mooi betekent in het Oud-Russisch en pas later ook de betekenis rood kreeg.
Noord-Korea
Mestcrisis
Bewoners van Noord-Korea krijgen regelmatig de oproep om hun ontlasting af te staan voor gebruik als meststof in de landbouw. In januari 2025 was het quotum extreem hoog: elke volwassene werd geacht 500 kilo poep te doneren, terwijl een gemiddeld mens maar 145 kilo poept in een heel jaar. Er zijn berichten van Noord-Koreanen die bij elkaar inbraken om de inhoud van de toiletpot te stelen, allemaal uit angst voor de straf bij het missen van het quotum.
Mozambique
Ik wil VLEESCH!
Het Portugees dat ze in Mozambique spreken heeft een aantal interessante afwijkingen van het standaard-Portugees. Onze favoriet is die voor het woord ontbijt. In Portugal noemen ze dat café da mañha. In Mozambique zeggen ze mata-bicho. Letterlijk vertaald: dood het dier. Met andere woorden, flikker op met je koffietje in de ochtend, ik wil gewoon een dier slachten en vlees eten.
VK: Schotland
Edinburgh Fringe
Dit is het grootste kunstfestival ter wereld. In dezelfde maand vinden in de stad nog allerlei andere festivals plaats. Edinburgh is met recht de festivalhoofdstad van de wereld.
Estland
C'est nog niet echt land
Tussen het vertrekken van de Sovjets en het binnenvallen van de Duitsers in 1917, waren de Esten ongeveer een paar uur onafhankelijk.
Haïti
Île de la Tortue
Île de la Tortue, beter bekend als Tortuga, was een populaire uitvalsbasis voor piraten. Niet voor niets kennen we het eiland uit Pirates of the Carribean.
Chili
Hartverscheurend
Michelle Bachelet en Evelyn Matthei waren hartsvriendinnen, tot de coup van 1973. Bachelets familie werd gemarteld en vermoord, Matthei’s familie werd machtig onder Pinochet. 40 jaar later kwamen ze elkaar weer tegen: Bachelet als eerste vrouwelijke president van het land, Matthei als haar grootste uitdager!
Venezuela
Hoge pieken, diepe dalen
Het had de slogan van Venezuela kunnen zijn. Maar eigenlijk is het vooral van toepassing op de vele kabelbanen die er in dit land (en de hele regio) te vinden zijn. In Venezuela vind je zelfs de hoogste kabelbaan ter wereld, die gaat van 1500 meter naar 4765 meter hoogte in 40 minuutjes.
Jamaica
Three little birds
Het eiland Jamaica is de thuisbasis van 28 endemische vogelsoorten. Daaronder zijn drie verschillende kolibries: een zeer kleine vogelsoort.
Italië
VeNEEtië
De stad Venetië heeft een moeizame relatie met de hordes toeristen die de stad bezoeken. De verhouding jaarlijkse toeristen tegenover aantal inwoners is zo’n 370 per Venetiaan. Dat is 20 keer zoveel als Amsterdam.
Dominica
David de Goliath
Tijdens orkaan David in 1979 waaide een baobab op een (godzijdank) lege schoolbus. De omgevallen boom groeide daarna gewoon door. De geplette schoolbus ligt er nog altijd onder. Het leverde de boom deze passende bijnaam op.
Vanuatu
Austroostenrijk
Toen Pedro Fernandes de Queirós als eerste Europeaan op Vanuatu landde, noemde hij het ook wel "Terra Austrialis", een knipoog naar Oostenrijk waar zijn geldschieter de macht had.
Maleisië
Buitengesloten
In Maleisië wonen veel Chinezen, maar in Singapore verhoudingsgewijs nog veel meer. Dat was precies de reden waarom Singapore aanvankelijk niet welkom was toen de andere Maleise staten zich verenigden. Toen In Singapore een socialistische revolutie dreigde, was het voor Maleisië kiezen tussen twee kwaden: een socialistische buur of een Chinese meerderheid. Ze kozen voor het laatste, maar het huwelijk was van korte duur. Na 2 jaar vol etnische spanningen werd Singapore weer overboord gegooid.
Overijssel
Er is veel IJssel over
De IJssel loopt van Westervoort via Zutphen, Deventer, Kampen en het Ketelmeer naar het IJsselmeer. Met 127 kilometer is het de langste rivier die uitsluitend over Nederlands grondgebied stroomt - dus niet de Linge die dat op een of andere manier claimt.
België
Landlocked?
België ligt aan zee, en dat maakt het land goed bereikbaar voor internationale handel. Toch? Nou, dat valt tegen. De grootste rivieren in België stromen namelijk via Nederland in zee (Schelde en Maas). Alleen het miezerige stroompje van de IJzer mondt in eigen land uit in zee. Het achterland van België is via de eigen kust dus van nature zeer slecht ontsloten.
Drenthe
Dwingeloo
Rijksmonument De Dwingeloo Radiotelescoop (DRT) heeft in de geschiedenis twee kleine sterrenstelsels ontdekt in de buurt van de Melkweg. Die heten nu voor altijd, ook internationaal, Dwingeloo 1 en Dwingeloo 2.
Canada
Maple syrup
80% van de wereldexport maple syrup komt uit Canada, specifiek Quebec. De beste toepassing is: schenk een sliert siroop uit over een laag sneeuw, laat het uitharden, en rol het op rondom een lollystokje. Een toetje op zich.
Democratische Republiek Congo
Het dondert en het bliksemt
In Congo onweert het vaak, heel vaak. Gemiddeld slaat jaarlijks ongeveer 50 keer per vierkante kilometer de bliksem in. In Nederland is dat 1 keer per vierkante kilometer per jaar.
Limburg
Noord-, West-, Zuid-, Oostenrijk
In Limburg ligt ons enige drielandenpunt. Het Europese land met de meeste drielandenpunten is Oostenrijk, met maar liefst negen stuks. Ze zullen vast niet op alle punten zo’n minipretparkje gemaakt hebben als wij.
Roemenië
Veganistisch tipje
Dierlijke eiwitten zijn de hoeksteen van de Roemeense keuken. Een slechte plek voor vegetariërs en veganisten dus. Behalve op woensdag en zaterdag: orthodoxe christenen hebben namelijk geen vastenmaand, maar vasten iedere woensdag en vrijdag en vermijden dan dierlijke producten.
Dominica
De eerste der Dominicanen
Het Italiaanse-Amerikaanse stel Gary en Angelica di Silvestri, kochten het Dominicaanse staatsburgerschap en verkregen via laagdrempelige competities een IOC-kwalificatie. Zo kreeg Dominica twee langlaufers op de Olympische Spelen van Sochi. Ze werden het eerste echtpaar dat aan hetzelfde onderdeel deelnam, maar ook de oudste Olympiërs in hun discipline.
Mongolië
Sjamanka
De vrouwelijke vorm van 'sjamaan' is 'sjamanka'. Fraai!
Qatar
Al Jazeera
Nieuwszender Al Jazeera is in 1996 opgericht en wordt volledig gefinancierd door de emir van Qatar. Dat zorgt voor enige achterdocht, maar Al Jazeera heeft door de jaren heen bewezen een onafhankelijk en zeer betrouwbaar nieuwsmedium te zijn. Het speelde een belangrijke rol in de wereldwijde verslaggeving van de Arabische lente.
Parijs
Qui hoc legit insanus est
De Universiteit van Parijs was een van de eerste in Europa en staat in wat we nu kennen als Quartier Latin. Deze wijk dankt haar naam aan het feit dat er in de Middeleeuwen Latijn werd gesproken door studenten en docenten.
Noorwegen
Mother of all flags
Geen vlag heeft zoveel andere vlaggen in zich als de Noorse. In totaal zijn er zes vlaggen te zien in de Noorse vlag: Indonesië, Polen, Finland, Frankrijk, Nederland en Thailand. Als je wat losser met kleuren wilt omgaan kun je ook nog Monaco en Luxemburg meepakken.
Japan
Rome en Tokio
Er zijn op politiek vlak veel overeenkomsten tussen Japan en Italië. Beide waren de slechteriken in WOII, beide kenden sindsdien een Wirtschaftswunder, beide hebben waanzinnig veel regeringen/premiers gehad sinds die tijd. En beide zijn wereldberucht om hun georganiseerde misdaad.
Maleisië
Nederlands Malakka
De stad Malakka is lange tijd een Nederlandse kolonie geweest, zelfs toen de rest van het gelijknamige schiereiland al onder Britse invloed stond. Op Sumatra was het tegenovergestelde aan de hand: dat was grotendeels Nederlands, op een kleine Britse kolonie na. In 1824 werden de gebieden uitgeruild en werd Malakka Brits en heel Sumatra Nederlands.
Libanon
Out of place
Geloof het of niet, maar Libanon is een populaire wintersportbestemming. Voor de burgeroorlog werden hier zelfs wereldbekerwedstrijden alpineskiën gehouden. Op de pistes eet je braadworst en rook je waterpijp, en later op de dag kun je zelfs nog een duik nemen in de Middellandse Zee.
Jordanië
Kindsterretje
De half-Jordaanse, half-Amerikaanse Emanne Beasha won op 8-jarige leeftijd Arabs got talent. Ze zingt opera. In het Italiaans.
Slowakije
Drielandenhoofdstad
Bratislava is de enige hoofdstad die grenst aan twee andere landen.
Zuid-Holland
ADO's vriendengroep
Voetbalclubs hebben niet alleen vijanden, maar ook vrienden. ADO Den Haag heeft zelfs een hele vriendenclub. Legia Warschau, Club Brugge en, jawel, Juventus steunen elkaar door weer en wind.
Flevoland
Oldlands
A Campingflight to Lowlands Paradise begon in 1967 in de Jaarbeurs, Utrecht. Er waren toen twee edities waarvan de tweede legendarisch zou moeten worden. Het hele festival werd maanden verplaatst omdat Jimi Hendrix zou komen. Dat gebeurde uiteindelijk niet want hij brak zijn been onderweg naar het vliegtuig.
New York City
Divers
New York is taalkundig de meest diverse stad ter wereld, met zo’n 800 talen. Niet gek: meer dan één op de drie New Yorkers is niet in de Verenigde Staten geboren.
Georgië
Diepe grotten
De vier diepste grotten van de wereld liggen allemaal in Georgië. De bodem van diepste grot ligt 2212 meter lager dan de ingang en werd bereikt in 2018.
Kenia
Matatuparty
Feestje pakken in Kenia? Stap gewoon in een Matatu. Deze bont beschilderde bussen zijn discotheken op wielen en brengen je ook nog eens van A naar B.
Myanmar
Theetje mineetje
In Myanmar eten ze Lahpet Thoke – oftewel theesalade genoemd. Dat zijn gefermenteerde of ingemaakte (groene of zwarte) theebladeren geserveerd met limoen, garnalen, tomaat, pinda's, bonen en andere smaakmakers. Daar drinken ze dan thee bij.
Zweden
Stuivertje wisselen
In de Napoleontische oorlogen vochten Zweden en Rusland samen tegen Frankrijk, maar ook tegen elkaar. Zweden verloor zo Finland aan de Russen. Maar omdat Denemarken na afloop van de Napoleontische oorlogen gestraft werd voor de steun aan Frankrijk, kreeg Zweden de Deense kolonie Noorwegen ervoor terug. Dat bleef zo tot 1905.
Filipijnen
Eilandception
De Filipijnen hebben een eiland in een meer in een eiland in een meer op een eiland. Vulcan Point ligt in Main Crater Lake op Vulcano Island in Lake Taal, op Luzon in de Filipijnen.
Namibië
Dragon’s Breath Cave
Mythische naam voor een mythische plek. Dit onderaardse meer van bijna 3 hectare is het grootste ter wereld. Het werd in 1986 ontdekt en is nog altijd niet volledig in kaart gebracht.
Servië
Stiekem naar Servië?
Reis dan via Kosovo. De grens tussen Servië en Kosovo wordt door Servië niet bewaakt, want die zien het niet als grens.
Iran
Reken je Perzisch rijk
Officieel gebruikt Iran de rial (IRR) als nationale valuta, maar in het dagelijks leven rekenen Iraniërs bijna altijd in toman. 1 toman = 10 rial. Dus als iets 100.000 rial kost, zeggen mensen simpelweg dat het 10.000 toman kost.
Ivoorkust
Waakkrokodillen
Oud-president Félix Houphouët-Boigny zette krokodillen uit in de wateren van Yamoussoukro, om zijn paleis te bewaken. De krokodillen hebben zich na zijn dood vermenigvuldigd en verspreid over de hele stad. Ze vormen een levensgevaarlijke plaag.
Letland
Wedstrijdje hoogbouwen
De hoogste punten van Estland (318 meter) en Letland (312 meter) zijn niet echt imposant. Toch wilde Letland graag wat hoger zijn dan Estland. Wat deden ze? Ze bouwden een uitkijktoren op hun hoogste punt, waardoor ze Estland voorbijstreefden. Het bouwwerk bleek onveilig en is inmiddels afgebroken. Estland heeft zijn voorsprong terug.
Estland
Rare jongens, die Aesti
De Esten worden voor het eerst genoemd door de Romeinse historicus Tacitus (1e eeuw na Christus) in zijn boek Germania. Daar wordt het gehele volk dat toen in de Baltische Staten woonde de Aesti genoemd en het land Aestingia.
Oeganda
Kookbananen
Volgens sommige lijstjes is Oeganda, met bijna een kilo per persoon per dag, de grootste bananenconsument en één na grootste bananenproducent ter wereld. Het hangt er vanaf of je de kookbanaan meetelt als banaan. Je stoomt of kookt deze banaan en pureert hem voordat je hem opeet: de hoeksteen van de Oegandese keuken. Het deel van de banaan dat je niet opeet, is zo vezelrijk dat het kan worden verwerkt. Mooi staaltje upcyling.
Servië
Можете да прочитате овај?
Servisch wordt zowel in het Latijnse als in het Cyrillische alfabet geschreven. Servisch is hiermee een zeldzaam voorbeeld van "Synchrone digrafie": het naast elkaar bestaan van twee of meer schrijfsystemen voor dezelfde taal.
Costa Rica
Ecotoerisme
Costa Rica trekt de meeste toeristen van Midden-Amerika en is een pionier op het gebied van ecotoerisme. Veel toeristen komen voor de natuur en veel opbrengsten worden gebruikt voor natuurbeheer.
Duitsland
Het zeventiende Bundesland
Per jaar komen er 5 miljoen Duitse toeristen naar Mallorca. Dat is bijna net zoveel als er Duitse toeristen naar Nederland komen, alleen heeft Mallorca maar 900 duizend inwoners. Mallorca wordt dan ook gekscherend "het zeventiende Bundesland (deelstaat)" genoemd.
Bahrein
Ben ik van vreemden bloed
Van alle acht sporters die onder de vlag van Bahrein een olympische medaille hebben gewonnen, is er niet een in Bahrein geboren. Het zijn geïmporteerde sporters uit andere landen, om de medaillespiegel van Bahrein wat op te krikken. Die lui zullen gepassioneerd hebben meegezongen tijdens het volkslied.
Cyprus
Dystopisch Benidorm
Varosha is een wijk in het Turks-Cypriotische Famagusta. In de jaren ‘60 de meest toeristische plek van het land. En toen werd het land opgedeeld en verviel het tot spookstad. Sindsdien mag er niemand in.
Kirgizië
Hot tub
Isyk-Köl ligt op 1.600 meter boven zeeniveau, is 170 kilometer lang en 60 kilometer breed. Na het Titicacameer is het het grootste bergmeer ter wereld. Bijzonder: het water bevriest nooit. Dat komt omdat het water een klein beetje zout is, het meer heel diep is en er warmwaterbronnen in het meer liggen. Isyk-Köl betekent ook: warm meer.
Malta
Popeye Village
In 1980 werd op Malta de speelfilm Popeye opgenomen. Voor de filmset werd het hele vissersdorp uit de stripreeks nagebouwd. Het staat er nog steeds en is een toeristische trekpleister geworden.
Fiji
Gekamde fijileguaan
Deze leguaan komt alleen voor op Fiji en werd op wel heel bijzondere wijze ontdekt: een wetenschapper zag de film The Blue Lagoon, die op Fiji was gefilmd, en zag tijdens een scene een dier dat hij nog niet kende. Hij reisde naar Fiji en ontdekte daar de nieuwe soort.
Groenland
McWhale
Er zijn geen fastfoodketens op Groenland.
Estland
Vikesten
De Esten waren een behoorlijk varend Vikingvolk. Saaremaa, voor de kust van Estland, is na Gotland de plek waar de meeste archeologische vondsten over vikingen zijn gedaan.
Vaticaanstad
Zwitserse garde
De Zwitserse Garde bewaakt het Vaticaan. Ze zien eruit als folkloristische figuren met hun kleurrijke pakjes, maar schijn bedriegt: het zijn uitzonderijk goed getrainde militairen met zware wapens onder hun pofbroeken.
Japan
Tsumaranai mono desu ga
Dit zeg je in Japan als je een cadeautje geeft en betekent: dit is een heel oninteressant voorwerp. Je bagatelliseert dus de waarde van je eigen cadeau, uit bescheidenheid en om de ander zich niet bezwaard te laten voelen. En zo zijn er nog talloze uitdrukkingen van beleefdheid te vinden in de Japanse taal.
Algerije
Frans-Algerije
Algerije wordt vaak een voormalige Franse kolonie genoemd. Maar eigenlijk klopt dat niet helemaal. Frans-Algerije werd namelijk bestuurd als een integraal onderdeel van Frankrijk, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Marokko en Tunesië. Frans-Algerije had een vergelijkbare status als het huidige departement Frans-Guyana.
Servië
Groot, groter, grootsters-orthodox
De kathedraal van de Heilige Sava in Belgrado is het grootste Oosters-orthodoxe kerkgebouw ter wereld.
Oost-Timor
West-Oost-Timor
Oost-Timor heeft een exclave op West-Timor, op de plek waar de Portugezen aan land kwamen en hun hoofdstad stichtten. Het was het enige stukje van West-Timor dat na de komst van de Nederlanders Portugees bleef, en hoort daarom nu nog altijd bij Oost-Timor in plaats van bij Indonesië.
Panama
Mooi uitzicht
Vanaf de hoogste berg van Panama, de Volcán Barú (3.474 meter) kun je op een heldere dag zowel de Caraïbische Zee als de Grote Oceaan zien.
Liever alle feitjes op een rij? Klik dan hier.
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
Je vindt onze podcast terug op onderstaande platformen
