Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Fiasco
Dit Italiaanse leenwoord kan goed worden gebruikt om de militaire geschiedenis van Italië samen te vatten. In 1896 werden ze finaal in de pan gehakt door Ethiopië, de grootste nederlaag van een Europese macht in Afrika. In de Eerste Wereldoorlog verloren ze heel Noordoost-Italië aan Oostenrijk en mochten ze van geluk spreken dat ze aan geallieerde zijde vochten en nadien alles terugkregen. In de Tweede Wereldoorlog probeerden ze vergeefs Griekenland te veroveren en moest Duitsland ze komen redden.
Italië
Brugduiken
Elke zomer vindt er in Mostar een duikwedstrijd plaats, waarbij deelnemers vanaf de beroemde Stari Most (oude brug) in de rivier de Neretva duiken. Geen kattepis, want de brug is 30 meter hoog en de rivier plaatselijk erg ondiep. In de Joegoslavische tijd kwamen springers uit de hele federatie naar Mostar voor de wedstrijd. In de oorlog werd de brug verwoest, maar inmiddels is de brug en daarmee de duikwedstrijd in ere hersteld. Geheel volgens 21e-eeuwse traditie gesponsord door een Oostenrijks energiedrankje.
Bosnië-Herzegovina
Fenerbahçe
Pas na suburbanisatie en de uitvinding van de stoomboot, werd de overkant van Istanbul echt interessant. Daarvoor had je er vooral agrarisch gebied, een vuurtoren (in het Turks Fener) en wat tuinen (in het Turks Bahçe).
Istanbul
Azeriran
Er wonen twee keer zoveel Azerbeidzjanen in Iran dan in Azerbeidzjan.
Iran
Poeprevolutie
Aan het begin van de 19e eeuw was de Theems echt een open riool. Er was geen vis die zich er waagde, en de stad had om de haverklap te maken met cholera-epidemieën. Joseph Bazalgette voorzag Londen daarom van de eerste moderne ondergrondse riolering ter wereld. Hij had een vooruitziende blik, want hij gebruikte enorme diameters voor zijn rioolbuizen, waardoor de afvoercapaciteit tot op de dag van vandaag volstaat.
Londen
Wat
Wat is het nationale gerecht uit Ethiopië.
Ethiopië
Hebben er tabak van
Bhutan werd in 2005 het eerste land dat roken in het openbaar verbood.
Bhutan
Tatouine, I am your landscape
De fictieve thuisplaneet Tatooine van Luke Skywalker (Star Wars) is vernoemd en gebaseerd op de stad Tataouine in Tunesië.
Tunesië
Kalmukkië
Gelegen aan de Kaspische Zee, net ten noorden van de Kaukasus, ligt Kalmukkië. Het is het enige gebied van Europa waar het boeddhisme de dominante religie is. Tibetaans zelfs.
Rusland
De Zuidoost-Aziatische Aya Sofia?
Angkor Wat, het grootste religieuze monument ter wereld, is ooit gebouwd als hindoeïstisch complex. In de eeuwen daarna is het omgevormd tot boeddhistische gebedsplaats, wat het nog steeds is.
Cambodja
Money, baby
De totale economie van Londen werd in 2022 geschat op zo'n 723 miljard dollar. Dat is meer dan het BBP van België. Het is in absolute zin ongeveer de 21e economie van de wereld en per hoofd van de bevolking zelfs de 9e.
Londen
Dat zal lekker ruiken
De ambtenaren die de Chinese keizer bijstonden in de Verboden Stad waren eunuchen: gecastreerde mannen. Zo wist de keizer zeker dat de kinderen die in zijn harem werden geboren enkel en alleen van hem waren. Er gaan geruchten dat veel eunuchen hun afgesneden geslachtsdelen de rest van hun leven in een zakje bij zich droegen, omdat ze compleet begraven wilden worden.
Beijing
Gustave de Verschrikkelijke
De beruchtste inwoner van Burundi heet Gustave, en is een 900 kilo zware krokodil met drie schotwonden. Hij zou al zo’n 300 mensen verschalkt hebben en is al jaren op de vlucht. Wie ‘m vindt mag ‘m houden.
Burundi
Chaturanga
Het moderne schaakspel stamt af van het Indiase Chaturanga, dat nog steeds fanatiek wordt gespeeld. Er zijn een paar subtiele verschillen. Zo zijn er geen lopers, maar olifanten. Ze bewegen diagonaal, maar hebben maar een bereik van twee vakjes. Daarbij mogen ze wel over een stuk heen springen. En de koning mag één keer per spel een paardensprong doen. Mooie twist.
India
Burj Dubai
Zo zou de hoogste toren ter wereld in Dubai eigenlijk heten. Maar toen waren er net voor de opening grote geldproblemen. Sjeik Khalifa, de baas van Abu Dhabi, sprong bij. Maar ze moesten 'm dan Burj Khalifa noemen. En zo geschiedde, net voor de onthulling.
Verenigde Arabische Emiraten
Tangonorroe
De Argentijnse tango is razend populair over de hele wereld, maar dat was 100 jaar geleden wel anders. In Europa had de tango toen veel tegenstanders: van de katholieke kerk, maar zelfs van artsen. Het werd gezien als een ordinaire, vulgaire dans waarmee je soa's zou kunnen overdragen.
Argentinië
Rubber
In de 19e eeuw was Manaus in Brazilië de mondiale rubberhoofdstad. Totdat de Brit Henry Wickham 70.000 zaden van de rubberboom Brazilië uitsmokkelde. Via Londen belandden de zaden in Maleisië, waar de rubberbomen het nog beter bleken te doen. Binnen no time viel het doek voor Braziliaans rubber en werd Maleisië de grootste producent ter wereld. Ze produceren het nog steeds: Maleisië is bijvoorbeeld de grootste condoomproducent ter wereld.
Maleisië
Lion King
De landschappen van de Serengeti vormden de belangrijkste inspiratiebron voor Disney bij het maken van de Lion King. De hoofdpersonen hebben namen uit het Swahili. Simba betekent leeuw, Mufasa betekent koning en een Pumba is een naïeveling.
Tanzania
Micronesië voetbalnatie
Micronesië staat eerste, tweede én derde als het gaat om grootste verlies bij een voetbalwedstrijd. Al deze records werden in één toernooi gevestigd: de Pacific Games van 2015. Micronesië werd laatste met een doelsaldo van 0 voor en 114 tegen, in drie wedstrijden. Grootste verlies was tegen Vanuatu: 0-46.
Micronesië
Next level natuurbescherming
In 2008 werd Ecuador het eerste land ter wereld dat de natuur grondrechten verleende. De gedachte is dat regenwouden, rivieren, eilanden en zelfs de lucht levende bestanddelen van een land zijn en daarom dezelfde rechten moeten hebben als mensen. In Ecuador is de natuur dus grondwettelijk op gelijke voet gesteld met de mens.
Ecuador
Maar zwemmen ho maar
De kustlijn van Canada is met 243.042 km de langste ter wereld.
Canada
Stikstofcrisis?
Het Groningse gas bevat veel stikstof, waardoor er in Nederlandse huizen speciale branders moesten worden toegepast. Nu we steeds meer gas uit het buitenland importeren, moeten we daar stikstof aan toevoegen om het geschikt te maken voor onze branders. In Zuidbroek bouwen we daarom een stikstoffabriek. Best ironisch in een stikstofcrisis.
Groningen
Sneaky bastards
Het Verenigd Koninkrijk regelde bij de Cypriotische onafhankelijkheid nog wel even twee stukken land voor zichzelf: Akrotiri en Dhekelia, waar ze twee mooie militaire basissen hebben neergezet. Vlakbij het Suezkanaal.
Cyprus
República Oriental del Uruguay
De Uruguayrivier vormt de natuurlijke grens van Argentinië en Uruguay. Daarom is de officiële naam van het land “República Oriental del Uruguay” vanwege de ligging ten oosten van de Uruguay-rivier.
Uruguay
Levend fossiel
Op twee soorten spitsmuizen na, is de Cypriotische muis het enige endemische zoogdier dat nog voorkomt op de eilanden van de Middellandse Zee. Het is wél het enige nog levende endemische knaagdier op die eilanden en daarmee een levend fossiel, want die spitsmuizen zijn blijkbaar geen knaagdieren maar insecteneters.
Cyprus
Tsar bomba x 640
In 1960 vond in Chili de zwaarste aardbeving plaats die ooit is gemeten: 9,6 op de schaal van Richter. De energie die vrijkwam staat gelijk aan 32 gigaton TNT: 640 keer zoveel als de Tsar bomba, de zwaarste waterstofbom ooit getest. Er ontstond een tsunami van 25 meter hoog die zelfs in Hawaii, Japan en de Filipijnen slachtoffers maakte. In Chili vielen 'slechts' 3000 doden, omdat de aardbeving plaatsvond tijdens de zondagmis en kerken een stuk steviger zijn gebouwd dan de meeste huizen.
Chili
Omar Torrijos
Toen president Omar Torrijos in 1981 bij een mysterieus vliegtuigongeluk om het leven kwam, werd al snel druk gespeculeerd over een mogelijke rol van de CIA bij de toedracht. De Verenigde Staten waren namelijk niet blij dat Torrijos met de Japanners onderhandelde over de aanleg van een tweede Panamakanaal. In 2004 deed oud-NSA-agent John Perkins uit de doeken dat de CIA het toestel inderdaad had opgeblazen met een bom die was verstopt in een bandrecorder.
Panama
Idioma de Signos
Nicaraguaanse gebarentaal is een gebarentaal die zich in de jaren tachtig spontaan ontwikkelde onder dove kinderen in Nicaragua. Het is van bijzonder belang voor taalkundigen omdat hier een nieuwe taal werd gemaakt die niets met een andere taal te maken had. Het is nog steeds de officiële gebarentaal van Nicaragua.
Nicaragua
Ye olde Guillotine?
De guillotine werd eerder in Ierland gebruikt dan in Frankrijk.
Ierland
Zolderkamerbedrijfje
De 17-jarige Ingvar Kamprad richtte in 1943 met wat geld dat hij van zijn vader kreeg voor zijn eindexamen het bedrijf IKEA op: afkorting van Ingvar Kamprad, Elmtaryd, Agunnaryd, de namen van zijn boerderij en zijn dorp. Dat dorp lag trouwens in de Zweedse regio Smaland, jonge ouders welbekend.
Zweden
The king
Michael Jackson kwam er door DNA-onderzoek achter dat hij waarschijnlijk Ivoriaanse voorouderen had. Dus bezocht hij in 1992 de stam waaraan hij verwant zou zijn. Die kroonden hem vervolgens tot koning en dat bleef hij tot zijn dood. Toen Michael Jackson stierf in 2009, vroeg de stam aan de familie van Jackson om zijn lichaam, zodat ze hem een koninklijke begrafenis konden geven in Ivoorkust. Zover kwam het niet.
Ivoorkust
Sheikh Hasina Wazed
Sheikh Hasina Wazed is de premier van Bangladesh. Ze is de langst zittende vrouwelijke staatsleider ooit.
Bangladesh
Protip: Turkije is niet Arabisch
Turkije is geen Arabisch land, maar een Turks land. De andere Turkse landen zijn Azerbeidzjan, Turkmenistan, Kazachstan, Kirgizië en Oezbekistan. Arabische landen liggen zuidelijker en strekken van Marokko tot Oman. Verwijs niet naar Turken als Arabieren en ga er niet vanuit dat ze Arabisch spreken.
Turkije
Let it rain
Regen werkt goed tegen smog. Dus wat doet men in Beijing? Regen veroorzaken! Ze strooien met vliegtuigjes kristallen van zilverjodide over de wolken, waardoor de regendruppels neerslaan. Tijdens de Olympische Spelen van 2008 pasten ze dit trucje juist toe om de Olympische locaties droog te houden. Ze bestrooiden wolken die richting Beijing waaiden, om te zorgen dat ze al eerder uitregenden.
Beijing
Drukmiddeldeuntjes
Dictator, drugshandelaar en witwasser Manuel Noriega maakte het in Panama zo bont, dat hij in 1989 een Amerikaanse invasie uitlokte. Hij vluchtte de ambassade van Vaticaanstad in. De Amerikanen zetten hem psychologisch onder druk door buiten de ambassade keiharde muziek te draaien. Na 10 dagen kwam Noriega naar buiten en werd hij gearresteerd.
Panama
De Eersteling
Er was eens een hoeve, die hoeve heette De Eersteling, naar aanleiding van het eerstgeboren kind van de toenmalige bewoners. De naam stond met gotische letters op de gevel. Omdat de gotische s veel gelijkenis vertoont met onze huidige f, werd de naam Eersteling in de volksmond verbasterd tot… Efteling. Tadaaa!
Noord-Brabant
Demografisch zwaartepunt
De kleinst mogelijke cirkel op de kaart waarbinnen 50% van de wereldbevolking woont, heeft een straal van 3300km. Het middelpunt daarvan is een dorpje in Noord-Myanmar. Myanmar is ook het land waarvan alle buurlanden bij elkaar opgeteld de meeste inwoners hebben.
Myanmar
Koude aardverschuiving in de Hoorn
Tijdens de Koude Oorlog wisselden Ethiopië en Somalië binnen zes jaar van bondgenoot. Eerst was Ethiopië vrienden met het westen, maar die werden socialistisch. Somalië was socialistisch, maar begon een onmogelijke oorlog tegen Ethiopië. De Sovjet-Unie koos voor Ethiopië, liet Somalië vriendloos achter en de VS besloot in dat gat te springen.
Somalië
Zwarte Cross
De Zwarte Cross is de grootste motorcross van de wereld en het grootste betaalde muziekfestival van Nederland, met meer dan 200.000 bezoekers. Er zijn wedstrijden in verschillende disciplines en je mag eigenlijk met elk vervoermiddel wel ergens aan meedoen. Sommige klassen lijken meer op carnavalsoptochten dan op wedstrijden, maar goed.
Gelderland
Polderbeukers
Er bestaat iets dat heet polderkoek. Dat is een pannenkoek, maar je vervangt de helft van de melk met espresso. Dan krijg je pannenkoeken waar je de hele dag de polder mee kunt droogleggen. Niet geschikt voor kinderen en overgevoelige mensen.
Flevoland
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
