Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Uppie
Tijdens de renovatie van Utrecht Centraal bleek dat er een hoogwerker was achtergebleven, die er niet meer weg kon. Uiteindelijk adopteerde de NS hem en noemde hem Uppie. Anderhalf jaar later kon Uppie toch worden bevrijd.
Utrecht
Byzartijnse Rijk
Het Byzantijnse Rijk heeft eigenlijk nooit bestaan. Het was in feite een vrij laat hoofdstukje van het Romeinse Rijk, inwoners noemden zichzelf Romeinen en de hoofdstad was Constantinopel. We zijn dit eeuwen later pas het Byzantijnse Rijk gaan noemen.
Turkije
Urin Wembley mate
Het nieuwe Wembley heeft 2618 toiletten. Meer dan elke andere locatie ter wereld.
Londen
Afvalmensen
De Zabbaleen, letterlijk ‘afvalmensen’, zijn bewoners van een wijk die omgedoopt is tot Garbage City. Ze halen in heel Caïro het afval op, huis aan huis. Ze verwerken dat in eigen wijk en 90% van wat ze binnenhalen wordt gerecycled. Er woonden ooit ook 350.000 varkens die etensresten opaten, maar die zijn geruimd door de varkensgriep in 2009.
Caïro
Herat, we have a problem
Pashto is de vierde taal die ooit in de ruimte werd gesproken. De Afghaan Abdul Ahad Mohmand was de eerste en enige Afghaan in de ruimte. Hij was de vierde moslim in de ruimte en de eerste die de Koran meebracht en daaruit citeerde. Hij vloog met de Sovjets mee trouwens.
Afghanistan
Alleen maar glazen plafonds
Hoewel meer dan 50% van de universitair afgestudeerden in Iran vrouwen zijn, ligt hun arbeidsparticipatie onder de 15% door strikte regels en beperkingen, waardoor hun talent vaak onbenut blijft.
Iran
Gasbel
Het Groningenveld is met een volume van tegen de 3000 miljard m3 het grootste gasveld van Europa.
Groningen
Naan
Naanbroden zijn typisch voor Centraal-Azië en hebben een soort heilige status: je mag er niks bovenop leggen, niet op z'n kop houden, er geen gat in maken en het niet met je linkerhand vastpakken.
Tadzjikistan
Oily adopters
Brits Birma exporteerde zijn eerste vat ruwe olie in 1853. Ter vergelijking: de eerste oliebron in de VS werd geboord in 1859.
Myanmar
Burundrie
De Burundese grondwet van 2005 was progressief, duidelijk en werd een blauwdruk voor veel Afrikaanse landen. Helaas overtrad de Burundese president precies die grondwet later door toch voor drie termijnen te gaan terwijl er maar twee mogelijk waren. Hup, nieuw conflict.
Burundi
Samurechts
De meeste samoerai waren rechtshandig en daarom droegen ze hun katana aan de linkerkant. Ze bleven daarom aan de linkerkant van de weg om te voorkomen dat hun zwaarden en hun lichamen tegen elkaar botsten. Mensen bleven links lopen en rijden en daarom rijden ze in Japans ook links in plaats van rechts.
Japan
Huisvlijt
Als je goed kijkt, herken je in dat strookje tapijt op de Turkmeense vlag vijf verschillende motiefjes. Die staan voor de vijf grootste Turkmeense stammen.
Turkmenistan
Aartsvader
Mustafa Kemal, de man die het huidige Turkije stichtte, had twee voornamen. Hij voerde naar Europees model de achternamen in, en gaf zichzelf een mooie: Atatürk - Vader der Turken.
Turkije
Schrijfkunde vs. scheikunde
Het Armeense alfabet telt 36 letters, dus 1 t/m 36. Tel de letters van ‘voski’, het oud-Armeense woord voor ‘goud’, bij elkaar op en je komt op 79. Goud is het 79e element van het periodieke systeem. Dit kun je doen voor alle zeven klassieke metalen. Het raadselachtige is: het periodieke systeem werd pas 1500 jaar later opgesteld dan het Armeense alfabet.
Armenië
Meer dan knödel
Wenen heeft een onbekende, maar enorme culinaire voetafdruk. De koffiehuizen, maar ook de viennoiserie. Daaronder valt de croissant, ook een Weense uitvinding. Net als wiener melange en cappuccino. Oh, en de schnitzel?
Oostenrijk
Dakar rally
De Dakar rally, vroeger Parijs-Dakar genoemd, is een rallyrace die traditioneel finishte in Dakar. Sinds 2008 wordt Dakar echter niet meer aangedaan, al bleef de stad wel naamgever van de wedstrijd. Sindsdien wordt de race verreden in Zuid-Amerika en vanaf 2020 in Saudi Arabië.
Senegal
Kijk daar! Oh nee, weinig te zien
Turkmenistan heeft ‘s werelds grootste indoor reuzenrad. Eigenlijk vooral een reuzenrad met een enorme kooi eromheen. Ja, van wit en goud. Maar daarmee zie je dus niet zo veel meer.
Turkmenistan
Gorée Ouvertflaqué
Het Senegalese eiland Gorée is vernoemd naar Goeree. Ja, van Overflakkee. Goeree komt van 'goede reede' - veilige haven.
Senegal
Cabden
Taxi's werden in Londen in de 17e eeuw geïntroduceerd als hackney coach, waarschijnlijk naar het Franse woord ‘hacquenée’ ("als een paard dat geschikt is voor verhuur"), en natuurlijk naar de borough die Hackney heet. In de 19e eeuw kwam de cabriolet uit Frankrijk, een snellere tweewielige koets. Daar komen de termen ‘cab’ en ‘cabbie’ vandaan.
Londen
Muzikaal bootje
In 1968 verdween een schip met een lading vol Korgs, Moogs en Hammond-orgels onderweg van Baltimore naar Rio de Janeiro. Maanden later dook het plotseling op… op het Kaapverdische eiland São Nicolau. De bemanning was spoorloos, maar de lading werd door Amílcar Cabral verdeeld over de muziekscholen van de eilanden. Gevolg? Een generatie Kaapverdianen groeide op met synthesizers, wat direct leidde tot de explosie van elektronische muziek op de archipel.
Kaapverdië
Vasili Aleksandrovitsj Archipov
Vasili Aleksandrovitsj Archipov is een van de enige mensen in de geschiedenis die eigenhandig het einde van de wereld heeft voorkomen. Hij was tijdens de Cuba-crisis een Sovjet-officier in een onderzeeër met kerntorpedo's aan boord. Hij werd naar de oppervlakte gedwongen en zijn collega's wilden vuren. Hij hield het hoofd koel en weigerde, waardoor hij een kernoorlog voorkwam.
Cuba
Klimaatnegatief
Bhutan is een van de weinige klimaatnegatieve landen ter wereld: ze absorberen met hun vele bossen meer broeikasgassen dan ze met hun bescheiden economie uitstoten. Alleen Suriname komt bij Bhutan in de buurt.
Bhutan
Getting caught in the rain
De Piña Colada komt van Puerto Rico. Het meest gangbare verhaal is dat de Piña Colada is uitgevonden in 1954 door Ramón “Monchito” Marrero, een barman in het beroemde Caribe Hilton Hotel in San Juan. Hij kreeg de opdracht om een unieke tropische cocktail te creëren die de essentie van Puerto Rico zou vangen en kwam hiermee aankakken.
Puerto Rico
CCTV
Rem Koolhaas ontwierp het iconische hoofdkantoor van de Chinese Staatstelevisiemaatschappij, afgekort CCTV. Ironische naam voor de staatstelevisie in een land met honderden miljoenen surveillancecamera's.
Beijing
Nyiragongo
De zeer actieve vulkaan de Nyiragongo is ook de thuisbasis van het grootste permanente lavameer ter wereld.
Democratische Republiek Congo
Zuidelijke kou
New York City ligt ongeveer op dezelfde breedtegraad als Madrid en ligt daarmee een stuk zuidelijker dan we meestal denken. In New York zijn de winters immers een stuk strenger dan in Nederland. De overheersende zee- en windstromen zijn de belangrijkste oorzaak: Europa staat onder invloed van de warme golfstroom, terwijl de oostkust van de Verenigde Staten te maken heeft met een koude poolstroom.
New York City
Leapfroggen
In Kenia hebben miljoenen mensen nooit een bank gehad, maar wel een mobiel betaalsysteem: M-Pesa. Gelanceerd in 2007, werkt via sms — dus zonder internet — en meer dan 90% van de volwassenen gebruikt het. Rekeningen betalen, sparen, geld naar je moeder sturen? Gaat allemaal via je telefoon. Klassieke banken zijn daar gewoon overgeslagen. Leapfrogging at its finest.
Kenia
Hamburg
Hamburg is de stad met de meeste bruggen ter wereld. Zo'n 2500 stuks.
Duitsland
Bijnamen
Afghanistan zag vele rijken komen en gaan. Zijderoute, pogingen tot verovering, alles kwam langs. Het leverde Afghanistan de bijnaam “the roundabout of the ancient world” op. Al die rijken die Afghanistan probeerden te veroveren of koloniseren kwamen van een koude kermis thuis. Dus volgt bijnaam nummer twee: “the graveyard of empires”.
Afghanistan
Rags to riches to rags
In de tweede helft van de 20e eeuw was Nauru het op een na rijkste land ter wereld. Begin jaren ‘00 ging het land failliet.
Nauru
Stormschade
Van alle landen in de wereld, gaat de economie op Dominica gemiddeld het meest gebukt onder de orkanen. Men schat in dat het bruto nationaal product ruim 20% hoger was geweest zonder orkanen.
Dominica
David de Goliath
Tijdens orkaan David in 1979 waaide een baobab op een (godzijdank) lege schoolbus. De omgevallen boom groeide daarna gewoon door. De geplette schoolbus ligt er nog altijd onder. Het leverde de boom deze passende bijnaam op.
Dominica
Ethiyo, dat is oud
in 1270 (!) werd het Keizerrijk Ethiopië gesticht (inclusief het huidige Eritrea). Dat hele feestje heeft geduurd tot 1974.
Ethiopië
Naamgever
Colombia is het enige land dat vernoemd is naar Christoffel Columbus. Hij is er alleen zelf nooit geweest.
Colombia
De Verborgen Stad
In Beijing wonen ongeveer een miljoen Chinezen ondergronds, in bunkers die dateren van de Koude Oorlog. Ze wonen daar illegaal omdat ze niet beschikken over geldige papieren om daar te mogen wonen, en wonen ondergronds omdat het bovengrondse leven te duur is.
Beijing
De paranoia van Hoxha
De Albanese dictator Enver Hoxha wantrouwde iedereen: eerst keerde hij zich af van het westen, maar later ook van communistische bondgenoten: eerst verbrak hij de banden met Joegoslavie, toen met de Sovjet-Unie en uiteindelijk ook met China. Dit maakte Albanië het meest geïsoleerde land van Europa. Uit angst voor zijn rivalen liet Hoxha 173.000 bunkers bouwen, het hele land ondertunnelen en gigantische anti-nucleaire schuilkelders bouwen.
Albanië
Qatarkleur
Is de Qatari vlag rood? Of bordeauxrood? Of bruin? Of paars? Of paarsbruin? In het Engels heeft het zelfs een eigen naam: 'Qatar maroon'.
Qatar
RTL
Het televisiebedrijf RTL is Luxemburgs. Om uit te kunnen zenden op de Nederlandse frequenties moeten ze dagelijks tenminste één Luxemburgs programma uitzenden. Als je dus om 05:30u inschakelt op RTL 5, krijg je daar keurig het journaal van Luxemburg.
Luxemburg
Tussen de rivieren
Het oude Mesopotamië betekende ‘Tussen de Rivieren’, of ‘Tweestromenland’. Voor als je je afvroeg of de Eufraat en de Tigris misschien belangrijke rivieren zijn in Irak.
Irak
Drukmiddeldeuntjes
Dictator, drugshandelaar en witwasser Manuel Noriega maakte het in Panama zo bont, dat hij in 1989 een Amerikaanse invasie uitlokte. Hij vluchtte de ambassade van Vaticaanstad in. De Amerikanen zetten hem psychologisch onder druk door buiten de ambassade keiharde muziek te draaien. Na 10 dagen kwam Noriega naar buiten en werd hij gearresteerd.
Panama
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
