Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Japowpow
Canadese onderzoekers zochten uit welke van de voormalige Winterspelen-gaststeden in 2050 nog steeds voldoende sneeuw en ijs zullen hebben om de Spelen nog eens te organiseren. Dat bleken er maar vier. Sapporo, hoofdstad van Hokkaido, is de enige gaststad ter wereld die ook in 2100 nog koud genoeg zal zijn.
Japan
Radiostation aller landen verenigt u
De officiële landextensie van de Federated States of Micronesia is .fm - uiteraard zeer geliefd bij radiostations wereldwijd en zorgt voor een kleine doch stabiele inkomst voor de eilandjes.
Micronesië
Ethiopische orthodoxie
Als aanhanger van de Ethiopisch-orthodoxe kerk kun je maar beter een boekenwurm zijn. Geen enkele kerkgemeenschap heeft zoveel verschillende bijbelboeken: 83 maar liefst. Het is ook de zuidelijkste kerkgemeenschap ter wereld die stamt van vóór de Europese kolonisaties.
Ethiopië
Roofbouw
Nauru werd door de kolonialen begin 20e eeuw opgericht als fosfaatmijn, omdat 80% van het eiland uit fosfaat zou bestaan. Inmiddels zijn de voorraden op, is het eiland uitgeput en is 80% van de begroeiing verdwenen. Het land is totaal onvruchtbaar geworden. Nogal wrang, gezien fosfaat wordt gebruikt voor kunstmest in de rest van de wereld.
Nauru
Bel de brandweer!
‘Will Grigg is on fire’. Wie is er niet groot mee geworden? De Noord-Ierse supporters gaven kleur aan het EK 2016 door de officieuze hymne, bedacht voor derderangs voetballer Will Grigg. Waar je ook kwam, binnen en buiten het stadion, je hoorde dat Will Grigg in de fik stond. Een stel balorige lads uit Belfast belden de brandweer met dezelfde mededeling. Lachen.
VK: Noord-Ierland
Hoeveel mensen in Mexico zouden dit weten?
Een wadi is een Arabische term voor een rivierbedding die meestal droog staat. Toen de islamitische Moren in Spanje waren, noemden ze een plaatsje "wādī al-hidjārah", oftewel "rivier van stenen". Dat werd later in het Spaans: Guadalajara. En dat namen de Spanjaarden ook mee naar Mexico.
Jemen
Joeri's revenge
De Sovjets lieten de Amerikanen in de space race een poepie ruiken door op 12 april 1961 Joeri Gagarin als eerste mens in een baan om de aarde te sturen.
Rusland
Kaspisch Meer
Voor eens en voor altijd: de Kaspische Zee is groot en zout, maar geen zee. Dat maakt het dan wel weer het grootste meer ter wereld. De omringende landen komt het trouwens beter uit om het wel een zee te noemen, want dan gelden gunstigere maritieme afspraken dan bij een meer.
Turkmenistan
Tsumaranai mono desu ga
Dit zeg je in Japan als je een cadeautje geeft en betekent: dit is een heel oninteressant voorwerp. Je bagatelliseert dus de waarde van je eigen cadeau, uit bescheidenheid en om de ander zich niet bezwaard te laten voelen. En zo zijn er nog talloze uitdrukkingen van beleefdheid te vinden in de Japanse taal.
Japan
White Australia Policy
Australië voerde in de eerste helft een zeer racistisch migratiebeleid, door alleen witte west-Europeanen binnen te laten. Omdat huidskleur als selectiecriterium officieel niet was toegestaan, liet Australië migranten een taaltest doen in een west-Europese taal. De Tsjechische journalist Egon Erwin Kisch sprak 5 talen, maar kreeg van de autoriteiten een test in Schots Gaelic, zodat ze een reden hadden om hem af te wijzen.
Australië
Wereldtentoonstelling
Een klein maar weerzinwekkend stukje van de koloniale geschiedenis van Congo: in 1897 werden er voor de wereldtentoonstelling in Brussel zo'n 300 Congolezen tentoongesteld in nagebouwde dorpen. De hutten waren niet aangepast op het Belgische klimaat en 7 Congolezen stierven door de vrieskou.
Democratische Republiek Congo
Feit
Kirgizië heeft de mooiste vlag ter wereld.
Kirgizië
Koloniale macht
Tot in de 19e eeuw was Oman een groot overzees rijk. De hoofdstad was toen niet Muscat, maar Stone Town, op het Afrikaanse eiland Zanzibar.
Oman
Vaderland van de eerwaardige mensen
De landsnaam Burkina Faso is een mooie afspiegeling van de meertaligheid. De woorden Burkina en Faso komen namelijk uit verschillende talen. Burkina betekent ‘eerwaardige mensen’ in het Mooré, en Faso betekent ‘vaderland’ in het Dioula.
Burkina Faso
Sprinktvis
De Japanse vliegende inktvis heeft zijn naam niet voor niets. Dit traag ogende weekdier kan als hij zich bedreigd voelt opspringen uit het water en binnen 3 seconden meer dan 30 door de lucht meter afleggen.
Japan
Etymologisch wonder
In de Griekse en Romeinse tijd was Libië de benaming voor niet alleen het huidige Libië, maar voor heel Noord-Afrika ten westen van de Nijl. Later werd Libië het grootste deel van de Romeinse provincie Africa, waar later weer een heel continent naar vernoemd zou worden. Niet naast je schoenen gaan lopen nu, Libië.
Libië
Broekenmaker
De ceremoniemeester van de paus, zei tegen Michelangelo dat hij teveel naaktheid had geschilderd in de Sixtijnse Kapel. Michelangelo reageerde door hem oneerbiedig af te schilderen. Na Michelangelo's dood in 1564 werd geoordeeld dat er inderdaad teveel naaktheid was, en dat werd allemaal hersteld door Daniela la Volterra. Hij ging toen 'Il Bragghetone' heten, 'De Broekenmaker'.
Vaticaanstad
Medailleoogst
Griekenland behaalde op de moderne Olympische Spelen 102 of 121 medailles, waarvan 25 of 35 keer goud, 37 of 45 zilver en 40 of 41 brons: het is maar hoe je het bekijkt. De Grieken wonnen tijdens de Spelen van 1896 namelijk 10 keer een onderdeel, werden 18 keer tweede en 19 keer derde. Maar toen kreeg je als winnaar een zilveren medaille, als nummer twee een bronzen medaille en als nummer 3 niks.
Griekenland
Wieringermeer
De Wieringermeer is een Zuiderzeepolder, geen IJsselmeerpolder: de afsluitdijk werd namelijk pas later gedicht. Het was een proeftuin voor de latere inrichting van de Flevopolders en de eerste waarbij de overheid de landuitgave reguleerde.
Noord-Holland
Sjamanka
De vrouwelijke vorm van 'sjamaan' is 'sjamanka'. Fraai!
Mongolië
Geboeddhaplaats
Siddharta Gautama was een prins die werd geboren in Lumbini, Nepal. Hij ontsnapte, bereikte door meditatie de staat van verlichting en werd de eerste boeddha. Hij is dus de grondlegger van het boeddhisme.
Nepal
Overgangsgebied
Mexico is vijf keer zo arm als de VS en drie keer zo rijk als Guatemala. Met recht een overgangsgebied tussen arm en rijk.
Mexico
Dieptepunt
Ten noorden van Puerto Rico ligt een transforme plaatgrens. Meestal heb je subductie nodig voor diepe troggen, maar hier zorgt de transforme plaatgrens juist voor grote dieptes. De Milwaukeediepte is 8605 meter diep. Het is het diepste punt van de hele Atlantische oceaan.
Puerto Rico
Zo rijk en zo arm
Met de op één na grootste gasreserves ter wereld, meer olie dan Koeweit en de VAE samen, en een plek in de top vijf van mineralenreserves, zit Iran letterlijk bovenop een schatkist, maar geopolitiek en sancties houden de deksel stevig dicht.
Iran
Mongolian barbecue
Mongolian barbecue heeft niks met de Mongoolse keuken te maken. Het concept is bedacht door een Chinees uit Beijing die naar Taiwan was gevlucht. Hij wilde zijn restaurantformule eigenlijk Beijing barbecue noemen, maar die naam lag in Taiwan te gevoelig.
Mongolië
Antifa
Mexico manifesteerde zich in de jaren '30 als anti-fascistisch. Mexico was namelijk het enige land dat protesteerde tegen de Anschluss van Oostenrijk bij Duitsland. Daarom ligt er in Wenen een Mexikoplatz. En tegelijkertijd is er een Mexico Square in Addis Abeba, omdat Mexico een van de slechts vijf landen was die weigerden de Italiaanse annexatie van Ethiopië te erkennen.
Mexico
Schrijfkunde vs. scheikunde
Het Armeense alfabet telt 36 letters, dus 1 t/m 36. Tel de letters van ‘voski’, het oud-Armeense woord voor ‘goud’, bij elkaar op en je komt op 79. Goud is het 79e element van het periodieke systeem. Dit kun je doen voor alle zeven klassieke metalen. Het raadselachtige is: het periodieke systeem werd pas 1500 jaar later opgesteld dan het Armeense alfabet.
Armenië
Pietje precies
In Stará Bystrica staat de nauwkeurigste astronomische klok ter wereld.
Slowakije
Scheppingsverhaal
De Mexicaanse vlag bevat een klein cartoonverhaaltje in de vorm van een embleem. Het is grofweg het scheppingsverhaal van het land: de mythe van een adelaar die, zittend op een cactus, een slang opeet, heeft ervoor gezorgd dat Mexico-Stad ligt waar het ligt.
Mexico
Burgeroorlog op kokosvezelschoenen
In de 19e eeuw vochten de twaalf stammen van Nauru tien jaar lang een burgeroorlog uit, tot de Duitsers ingrepen. De strijders droegen harnassen van geweven kokosvezels en soms zelfs van haaientanden. Om de oorlog te beëindigen, leverde het eiland in één dag 765 wapens in.
Nauru
Idioma de Signos
Nicaraguaanse gebarentaal is een gebarentaal die zich in de jaren tachtig spontaan ontwikkelde onder dove kinderen in Nicaragua. Het is van bijzonder belang voor taalkundigen omdat hier een nieuwe taal werd gemaakt die niets met een andere taal te maken had. Het is nog steeds de officiële gebarentaal van Nicaragua.
Nicaragua
Japoud
Het oudste bedrijf ter wereld is Japans, een bouwbedrijf opgericht in 578.
Japan
Hans en Beertje
Bruine beren zijn heel slim. Ze kunnen plannen maken, problemen oplossen en nog mooier: ze kunnen hun eigen voetsporen uitwissen, bijvoorbeeld om niet gevonden te worden door jagers.
Roemenië
En jij krijgt een seizoen, en jij krijgt een seizoen!
Het kalenderjaar van Bangladesh is traditioneel verdeeld in niet vier, maar zes seizoenen: Grisma (zomer), Barsa (regenachtig), Sarat (herfst), Hemanta (late herfst), Shhit (winter) en Basanta (lente).
Bangladesh
Kazungulandenpunt
Kazungula is qua landsgrenzen de grootste gemiste kans van onze tijd. Het had 150 meter gescheeld of hier had een vierlandenpunt gelegen. De grens van Botswana met Zambia is dus 150 meter lang, en Namibië en Zimbabwe grenzen dus net niet aan elkaar.
Namibië
Bij een therapie
In Slovenië worden onrustige kinderen naar bijenkasten gestuurd om rustig te worden van het gezoem.
Slovenië
Stroke City
De ‘stroke’ is het leesteken dat wij kennen als ‘slash’. Die komt handig van pas in de plaatsnaam Londonderry/Derry, omdat niet iedereen even groot fan is van het London-deel. Wel onhandig, dus ze noemen de stad vaak ‘Stroke City’.
VK: Noord-Ierland
Voodoo schepping
Benin geldt als een van de belangrijkste geboorteplaatsen van de voodoo (vodou/vodun). In het scheppingsverhaal reist de god Nana-Buluku rond in de bek van de mythische regenboogslang Aido-Hwedo, om de wereld te vormen.
Benin
Boeddha's van Bamyan
Afghanistan was ooit boeddhistisch, en in de 6e eeuw na christus werden bij Bamyan twee gigantische boeddhabeelden uitgehakt in een zandstenen klif: de boeddha's van Bamyan. Ze hebben eeuwenlande moslimoverheersing overleefd, tot de Taliban ze in 2001 kapotschoten. Het waren met 55 en 38 meter hoog de grootste staande boeddhabeelden ter wereld.
Afghanistan
Erdoğafgezet
In 1998 las Erdoğan als burgemeester van Istanboel een gedicht voor van Ziya Gökalp, een van de grondleggers van het seculiere Turkije. Maar de tekst was verdraaid tot een soort religieus gedicht, met teksten als: 'Minaretten zijn onze bajonetten, koepels onze helmen, moskeeën onze kazernes en gelovigen onze soldaten.' Een groot schandaal in Turkije, waar kerk en staat strikt gescheiden zijn. Erdoğan werd afgezet als burgemeester van Istanboel en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 10 maanden.
Turkije
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
