Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Niet ons probleem
Als de ijskap in Groenland smelt, stijgt de zeespiegel met gemiddeld zeven meter. In Groenland hebben ze daar geen last van. Paradoxaal genoeg daalt de zeespiegel daar juist. Enerzijds omdat de aardkorst terugveert als de zware ijskap verdwenen is, en anderzijds omdat de afgenomen massa van Groenland minder aantrekkingskracht uitoefent op het zeewater.
Groenland
Binnenlandse delta's
Turkmenistan is zo droog, dat de rivieren die vanuit nattere buurlanden binnenstromen allemaal opdrogen voordat ze een zee of meer bereiken. Ze eindigen als binnenlandse delta. Bekijk de satellietkaart en je snapt het principe.
Turkmenistan
Goed plannen
De grenzen tussen Armenië en Azerbaijan zijn gesloten. De grenzen tussen Armenië en Turkije zijn gesloten. Dat betekent dat je vanuit Armenië over land alleen naar Iran of Georgië kan. Maar via Georgië naar Rusland kan ook niet, want ook die grens is gesloten.
Armenië
Ethiyo, dat is veel
Van 2004 tot 2017 groeide de economie van Ethiopië met meer dan 10% per jaar, waarmee ze beter presteerden dan alle landen ter wereld, behalve Qatar.
Ethiopië
Invasie zonder navigasie
Het is drie keer gebeurd dat het Zwitserse leger per ongeluk Liechtenstein binnenviel. Ze waren aan het oefenen, raakten de weg kwijt en belandden per ongeluk in Liechtenstein.
Liechtenstein
Dan verbieden we het toch gewoon?
Om de hyperinflatie tegen te gaan in Zimbabwe verklaarde de dictator Mugabe inflatie ooit als "illegaal". Deze inflatie bereikte in 2008 op jaarbasis een verbazingwekkende 89,7 sextiljoen procent.
Zimbabwe
Lesbisch
Het woord lesbisch is afkomstig van het Griekse eiland Lesbos. Rond 600 voor christus woonde hier de vrouwelijke dichter Sappho, die openlijk schreef over zowel hetero- als homoseksuele relaties. Of ze zelf lesbisch was, wordt overigens betwist. Volgens de meeste bronnen was ze eerder biseksueel.
Griekenland
Krijgsgevangenen
Zuid-Afrika deed in 1904 in Saint Louis voor het eerst mee aan de Olympische Spelen. Ze vaardigden onder andere drie krijgsgevangenen uit de Boerenoorlog af op de marathon: de witte generaal Piet Cronjé en de zwarte soldaten Len Taunyane en Jan Mashiani. Dat waren de eerste zwarte Afrikanen die ooit uitkwamen op de Olympische Spelen en de laatste zwarte mensen die voor Zuid-Afrika uitkwamen tot het einde van de apartheid.
Zuid-Afrika
Links én rechts rijden
In 1906 werd Vanuatu tegelijk Frans en Brits, het zogenaamde Condominium. Daardoor gelden de Franse én Britse wetten en regels tegelijkertijd. Le Strange.
Vanuatu
Kowloon Walled City
De Kowloon Walled City is het bekendste voorbeeld van overurbanisatie. Dit huizenblok was een overbevolkte stad met 50.000 mensen (en daarmee een van de dichtstbevolkte stukjes op aarde). Er heerste totale anarchie: geen enkel bouwvoorschrift werd gevolgd en in de donkere steegjes middenin het blok speelden alle schunnige praktijken zich af die je je bij zo'n plek voorstelt.
Hongkong
Lege prijzenkast
Het is een beetje het lot van een heel groot land met heel weinig inwoners, maar toch: Libië is het op één na grootste land qua oppervlakte zonder Olympische medailles. Alleen Democratische Republiek Congo topt dat. Maar dat is wel een stuk beschamender, met tien keer zoveel inwoners.
Libië
$omali€
Ongeveer 85% van de Somaliërs maakt gebruik van mobiel geld. En ze hebben de ambitie uitgesproken om het eerste cashloze land van de wereld te worden.
Somalië
Levend fossiel
Op twee soorten spitsmuizen na, is de Cypriotische muis het enige endemische zoogdier dat nog voorkomt op de eilanden van de Middellandse Zee. Het is wél het enige nog levende endemische knaagdier op die eilanden en daarmee een levend fossiel, want die spitsmuizen zijn blijkbaar geen knaagdieren maar insecteneters.
Cyprus
Dag zee, hallo meer
De Deltawerken zijn voltooid in 1996. De kustlijn van Zeeland werd door de keringen en dammen 700 kilometer korter.
Zeeland
Engländer
Aan het begin van de jaartelling woonden er Britten in Engeland: een Keltisch volk. In de vroege middeleeuwen zijn ze door de Angelsaksen verjaagd: een Germaans volk. Eigenlijk kun je de huidige bevolking van Engeland dus beter Duits noemen dan Brits.
VK: Engeland
Waterig compromis
Over de Río de la Plata in het zuiden van Uruguay zijn geografen het het helemaal eens. Afhankelijk van de geograaf kan het worden beschouwd als een rivier, een estuarium, een golf of een marginale zee. Als het als een rivier wordt beschouwd, is het de breedste ter wereld, met een maximale breedte van 220 kilometer.
Uruguay
Belaagrus
Het hoogste punt van Belarus ligt maar 346 meter boven de zeespiegel. Vrij matig voor een land dat niet aan zee ligt. Er is in de wereld maar één land dat ook niet aan zee ligt en een nóg lager hoogste punt heeft: Vaticaanstad. Op nummer drie en vier vind je Moldavië en Luxemburg. Gezien de grootte van deze landen hoeven zij zich hier niet zo te schamen. Belarus wel.
Belarus
Groenrechts?
Rodrigo Duterte hield er een opmerkelijke cocktail van standpunten op na. Hij was ongekend hard in zijn aanpak van de drugscriminaliteit en liet veel dealers en gebruikers vermoorden. Tegelijkertijd verdedigde hij het homohuwelijk, verstrekte hij gratis condooms en spande hij zich in om de natuur op de Filipijnen te beschermen. Zo sloot hij het resorteiland Boracay een half jaar lang om milieuproblemen te kunnen oplossen die het toerisme had veroorzaakt.
Filipijnen
Morgenthauplan
Aanvankelijk wilden de Verenigde Staten na de tweede wereldoorlog de Duitse economie totaal afbreken. Volgens het Morgenthauplan moesten industriegebieden worden geannexeerd door Frankrijk en Polen en de zware industrie zou totaal worden ontmandeld, om Duitsland terug te brengen tot een agrarische samenleving. Zo ver kwam het niet, sterker nog: het Marshallplan redeneerde omgekeerd. Juist het stimuleren van de welvaart zou langdurige vrede waarborgen.
Duitsland
Kanonnenvoer
De Uruguayaanse onafhankelijkheidsoorlog, tegen Brazilië, werd ook op zee uitgevochten. Op een dag was er een zeeslag en een Uruguayaans schip raakte zonder munitie. Ze besloten de kanonnen maar te laden met het proviand: oude Hollandse kazen. Dat ging zo lekker dat ze met een kaas de hele Braziliaanse mast doormidden schoten. Hierdoor hebben ze de slag gewonnen.
Uruguay
Go dodo's!
Het nationale voetbalteam van Mauritius heet natuurlijk De Dodo’s. Ze spelen net zo weinig klaar als de uitgestorven vogel waar ze naar vernoemd zijn.
Mauritius
Treinenstad
De Verenigde Staten zijn niet echt een treinenland, maar New York City vormt een uitzondering. 2 op de 3 treinreizen in de Verenigde Staten wordt gemaakt in New York. En dan tellen we de metro niet als trein. Grand Central Station op Manhattan heeft 44 perrons en 67 sporen: meer dan welk ander treinstation ter wereld.
New York City
Östersjön
Geen Zweedse overheersing in Amerika, Afrika of Azië, maar Zweden was wel degelijk een flinke koloniale macht. Ze zochten het alleen wat dichter bij huis. In de 17e eeuw was de Oostzee praktisch een Zweedse binnenzee. Ze bezetten Finland, het deel van Rusland waar later Sint-Petersburg werd gebouwd, de Baltische Staten, regeerden over het Pools-Litouwse gemenebest en zelfs delen van het Heilige Roomse Rijk. Zweden veroverde zelfs Praag en München.
Zweden
Champampa
Uruguay is behalve Frankrijk het enige land dat officieel champagne mag maken. De reden? Uruguay was na de Tweede Wereldoorlog zo vriendelijk om een miljoenenschuld van Frankrijk kwijt te schelden. Dit was het wisselgeld.
Uruguay
Platanus Vierkantus
Halverwege Panama staat een groep bomen die zijn gegroeid met vierkante stammen. Zelfs de boomringen zijn vierkant. De stam is vierkant aan de basis, maar wordt rond als hij naar boven beweegt en krijgt het uiterlijk van een normale boom.
Panama
Tosti Tarantula
De plaats Skuon heet in de volksmond ook wel Spiderville vanwege de lokale delicatesse: gefrituurde spinnen. Groot en klein. Als je spinnen wilt eten, geldt Cambodja als het beste land in de wereld.
Cambodja
Garry Kasparyan
Een van de allerbekendste schakers allertijden, Garry Kasparov is geboren in Baku, Azerbeidzjan. Hij heeft een Armeense moeder en een Russisch-joodse vader. Hoewel hij nooit Armenië vertegenwoordigde en slechts half Armeens is, noemden sommige bronnen hem liever Armeens, deels omdat zijn achternaam de gerussificeerde vorm is van de Armeense achternaam van zijn moeder, Kasparyan.
Armenië
Revolusi!
Indonesië was het eerste land dat na de Tweede Wereldoorlog een succesvolle onafhankelijkheidsstrijd voerde tegen een Europese koloniale macht. Soekarno werd de eerste president. Na vier jaar bloedige strijd met Nederland werd het land in 1949 onafhankelijk.
Indonesië
Oud-Caïro
De wijk Oud-Caïro is niet de oude binnenstad van Caïro, maar een stad die later door Caïro is opgeslokt. Oud-Caïro werd gesticht door Romeinen en koptische christenen en is dus ouder dan Caïro zelf, dat werd gesticht door islamitische Arabieren.
Caïro
Bondgirl
De Welshe zangeres Shirley Bassey is de enige die meerdere James Bondthemes mocht zingen: Goldfinger, Moonraker én onze favoriet, Diamonds are forever.
VK: Wales
Droog, droger, droogst
De Atacamawoestijn is één van de droogste plekken op aarde. Gemiddeld valt er 5 millimeter regen per jaar; dat valt in Nederland op één regenachtige dag. In Quillaga regende het tussen 1919 en 2025 zelfs helemaal niet, wat het de droogste plaats ter wereld maakte.
Chili
Gekamde fijileguaan
Deze leguaan komt alleen voor op Fiji en werd op wel heel bijzondere wijze ontdekt: een wetenschapper zag de film The Blue Lagoon, die op Fiji was gefilmd, en zag tijdens een scene een dier dat hij nog niet kende. Hij reisde naar Fiji en ontdekte daar de nieuwe soort.
Fiji
Kop of munt
Niemand minder dan Alexander von Humboldt was degene die adviseerde om een kanaal door Nicaragua aan te leggen in plaats van door Panama. De VS hadden beide landen praktisch in bezit, dus ze konden kiezen. Het werd toch Panama.
Nicaragua
Weinig water, veel gloeiende plaat
Jemen heeft een oppervlakte van 527.968 km². Daarvan is 0% water.
Jemen
Washingtonnetje ging uit varen
Barbados is de enige plek buiten de Verenigde Staten waar George Washington ooit is geweest
Barbados
Griekse genocide
Wat veel mensen niet weten, is dat bij de Armeense genocide niet alleen 600.000 tot 1,5 miljoen Armenen omkwamen, maar ook honderdduizenden Grieken en Arameeërs (een Christelijk volk dat nu vooral in Syrië en Irak woont).
Armenië
Nieuwe Kleine Podcastlas?
Bougainville is een eiland dat door een burgeroorlog en referendum waarschijnlijk voor 2027 onafhankelijk gaat worden. Een nieuwe aflevering waard?
Papoea-Nieuw-Guinea
Sneeuwaap
De Japanse Makaken zijn de noordelijkste apen ter wereld. Ze houden zich in de winter vaak warm in warmwaterbronnen, een mooi vulkanisch cadeautje.
Japan
Eilandception
De Filipijnen hebben een eiland in een meer in een eiland in een meer op een eiland. Vulcan Point ligt in Main Crater Lake op Vulcano Island in Lake Taal, op Luzon in de Filipijnen.
Filipijnen
Zakencentrum
New York City is hét zakencentrum van de wereld. Het heeft met Midtown Manhattan het grootste central business district (CBD) ter wereld. Lower Manhattan is ook een CBD van formaat en huisvest de twee grootste effectenbeurzen van de wereld (de New York Stock Exchange en de NASDAQ).
New York City
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
