Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Veel Olympiska medaljer
Zweden is het land met de langste reeks medailles op de Olympische Spelen in de geschiedenis. Ze hebben op alle Olympische Spelen medailles gewonnen, behalve op de eerste twee. Sinds 1908 hebben ze bij elke Olympische Spelen, winter en zomer, een medaille gewonnen.
Zweden
Criminaliteit loont
Pablo Escobar, een van de beruchtste criminelen ooit, was op zijn hoogtepunt in 1989 de op zes na rijkste persoon ter wereld.
Colombia
Panamabrug
Het mooie aan het Panamakanaal? Het tilt de schepen als het ware over een bergrug heen, via allemaal meren en sluizen. Heel ingenieus, en heel wat anders dan het Suezkanaal waar je gewoon lekker rechtdoor kunt varen.
Panama
Nooit de weg kwijt
Cyprus is samen met Kosovo het enige land dat de landsgrenzen afbeeldt op de vlag.
Cyprus
Winterspelen 1984
De Olympische Winterspelen van 1984 werden gehouden in... Sarajevo. Wist je niet he? Misschien komt dat omdat dit de enige Spelen zijn sinds 1956 waarop Nederland geen enkele medaille behaalde. De concurrentie was ook niet mals: Joegoslavië had in de koude oorlog een neutrale status en dus deden alle grootmachten mee. De bobsleebaan lag in de burgeroorlog in de frontlinie en is nu een ruïne die populair is bij toeristen.
Bosnië-Herzegovina
Omgekeerd oorlogsvoeren
De Duitse Bond voerde in de 19e eeuw oorlog tegen Pruisen. Liechtenstein was neutraal, maar leverde wel 80 soldaten. Ze overleefden de oorlog allemaal, raakten op de terugweg aan de praat met een Italiaan en namen hem mee terug naar Liechtenstein. Ze kwamen dus met 81 terug, en de Italiaan is er blijven wonen.
Liechtenstein
Beter wel geplastificeerd
Vanuatu is de plek waar je ‘s werelds enige onderwaterpostkantoor vindt. ‘Om hun relatie met het water te benadrukken.'
Vanuatu
Niyanuarizov
President/dictator Niyazov vernoemde van alles naar van alles. In 2002 moest ook de kalender het ontgelden: de maand april vernoemde hij naar zijn moeder. Ook het woord ‘brood’ werd vernoemd naar de voornaam van zijn moeke.
Turkmenistan
Horrormuseum
De oude gevangenis Tuol Sleng is nu een museum. Er worden foto's tentoongesteld van de martelpraktijken van de Rode Khmer en er is een landkaart van Cambodja gemaakt met de schedels van de slachtoffers. Het kan zijn dat je na een bezoekje wat slachtofferhulp kan gebruiken. Gezinnen met kinderen wordt afgeraden om het museum te bezoeken.
Cambodja
Great blue hole
Deze naam dekt de lading aardig. Het is het grootste mariene zinkgat ter wereld: een perfect cirkelvormig gat in de oceaanbodem, middenin een atol. Het is een kalksteengrot waarvan het dak is ingestort. Door zeespiegelstijging is het helemaal onder water is komen te staan. Als je wil duiken tussen stalagmieten en stalactieten dan is dit je plek.
Belize
Ondersteboven kiiken
Kiiken is een sport die uitgevonden is in Estland. Het is de extreme sports variant van schommelen. Je zit niet, maar je staat. Je hebt geen buigbare kabels vast, maar stokken. En je moet over de kop. Hoe goed je het doet, hangt af van hoe lang de stokken van je schommel zijn.
Estland
Oldlands
A Campingflight to Lowlands Paradise begon in 1967 in de Jaarbeurs, Utrecht. Er waren toen twee edities waarvan de tweede legendarisch zou moeten worden. Het hele festival werd maanden verplaatst omdat Jimi Hendrix zou komen. Dat gebeurde uiteindelijk niet want hij brak zijn been onderweg naar het vliegtuig.
Flevoland
Op Rama-koers
De huidige koning van Thailand, Rama X, is piloot, gokliefhebber en notoir losbandig. Hij promoveerde zijn poedel Fufu ooit tot luchtmachtmaarschalk. Tijdens de verjaardag van de hond zong zijn vrouw naakt ‘Happy Birthday’ op camera en tijdens coronatijd met twintig “vriendinnen” in een Duits hotel.
Thailand
Zildjian
Avedis Zildjian probeerde goud te maken door andere metalen samen te smelten. Dat lukte niet, maar de goudkleurige schijf waar hij mee eindigde maakte wel een mooi geluid. Dat vond de Sultan ook, en dus begon hij in 1623 in Constantinopel die bekkens te produceren voor de militaire bands van het Ottomaanse Rijk. Inmiddels is Zildjian de oudste producent van muziekinstrumenten ter wereld, en de grootste producent van bekkens ter wereld.
Istanbul
Amazonee
Het is het enige Zuid-Amerikaanse land dat volledig buiten de tropen ligt.
Uruguay
Zeg Guinee tegen buitenlandse muziek
Bij de onafhankelijkheid riep de president een cultuur van 'authenticité' uit. Dat was volledig Afrocentrisch en riep op tot 'een zelfbewustzijn van voorouderlijke waarden'. Onder de noemer authenticité werden de muzikanten van Guinee aangemoedigd om de muzikale folklore van hun regio's te onderzoeken en die van de Franse kolonisten te verwerpen.
Guinee
Hup Holland Hup
Uit angst voor het binnendringen van westerse invloeden en het christendom, voerde Japan in 1640 de Sakoku in, een beleid van zelfisolatie. Ze joegen de Portugezen weg en de Nederlanders hielpen ze daarbij. Als beloning kreeg Nederland toestemming om als enige westerse natie via Deshima, een klein eiland bij Nagasaki, handel te blijven drijven met Japan: een exclusief recht dat bijna twee eeuwen zou duren.
Japan
Stuwminder
Het Kossoumeer is het grootste stuwmeer van Ivoorkust, maar door klimaatverandering is het nooit gelukt om het stuwmeer helemaal te vullen. Het watervolume bleef hangen op ongeveer 50% van de maximale capaciteit. Er waren 75.000 mensen verplaatst om ruimte te maken voor het meer, maar veel daarvan konden na een aantal jaren weer terugkeren naar hun oude leefgebied, dat uiteindelijk helemaal nooit was overstroomd.
Ivoorkust
Fiat 124
De beroemdste Fiat ter wereld is niet de 500, niet de Panda en zelfs niet te Multipla, maar de 124. In 1967 auto van het jaar, maar jullie kennen hem alleen onder een andere naam. De Russische autofabrikant Lada ging dit model namelijk in licentie bouwen en deed dat tot 2012. Dé Lada, die nog steeds zo toonaangevend is in de straten in Oost-Europa en de voormalige Sovjet-Unie, is dus in wezen een Fiat uit 1967.
Italië
Samurechts
De meeste samoerai waren rechtshandig en daarom droegen ze hun katana aan de linkerkant. Ze bleven daarom aan de linkerkant van de weg om te voorkomen dat hun zwaarden en hun lichamen tegen elkaar botsten. Mensen bleven links lopen en rijden en daarom rijden ze in Japans ook links in plaats van rechts.
Japan
Radio-ecologisch hoogtepunt
Net over de grens in Oekraïne ligt de kerncentrale van Tsjernobyl. De meeste radioactieve neerslag kwam na de ramp neer in Belarus. En dus zijn grote delen van het zuiden van Belarus nog altijd verboden gebied, vanwege de straling. Het gebrek aan menselijke aanwezigheid doet de flora en fauna veel goed. Het radio-ecologisch reservaat Polesski is een van de bijzonderste stukjes natuur in Europa.
Belarus
Buffalo soldier
Nee, de Jamaica Defence Force heeft helaas geen Buffalo Soldiers.
Jamaica
Fluctuerende markten
Afghanistan staat bekend om de productie van opium. In 2021 was het land nog goed voor 90% van de wereldwijde opiumteelt. Toen kwamen de Taliban - rijk geworden door de opiumsmokkel - en die maakten korte metten met deze markt. In het eerste jaar na de machtsovername daalde de productie met 95%.
Afghanistan
Buchara, Samarkand en Kokand
Buchara, Samarkand en Kokand liggen in het huidige Oezbekistan, maar zijn van oorsprong Tadzjiekse steden en hebben ook nog steeds een voornamelijk Tadzjiekse bevolking.
Tadzjikistan
Op eenzame hoogte
Londen groeide in de 19e eeuw als kool. Aan het eind van die eeuw woonden er 6,5 miljoen mensen: twee keer zoveel als in de nummers 2 van dat moment, New York, Parijs en, jawel, Kano (in Nigeria).
Londen
Braafverdië
Staatsgrepen, burgeroorlogen en bestreden verkiezingen komen in de Kaapverdiaanse geschiedenis niet voor. Qua politieke stabiliteit, democratisch gehalte, persvrijheid en corruptie behoort Kaapverdië tot de best scorende landen ter wereld. Ook in Europa zouden ze wat dat betreft in het linkerrijtje staan. Hoger dan Portugal. Lekker bezig.
Kaapverdië
Pen Gwyn
Pinguïns komen alleen voor op de zuidpool, toch? Nou, de naamgever van de vogelsoort leefde toch echt op de noordpool. De inmiddels uitgestorven reuzenalk kreeg van de Welshman de naam Pen Gwyn: wit hoofd. Toen er later op het zuidelijk halfrond niet-vliegende vogels met een vergelijkbaar uiterlijk werden ontdekt, kregen die ook de naam pinguïn, ook al waren ze genetisch niet zo nauw verwant.
Groenland
Vijfde seizoen
De Esten onderscheiden een vijfde seizoen, tussen winter en lente in. Tijdens dit seizoen valt er zoveel regen op de bevroren grond dat een deel van het land onder water komt te staan.
Estland
Wir gehen nach Togoland
Togo zag Portugezen, Hollanders, Fransen en zelfs Denen, maar het was een Duitser die het eerste koloniale verdrag sloot. In 1884 tekende koning Mlapa III een protectieverdrag met Gustav Nachtigal. Daarna hesen ze de eerste Duitse vlag op het continent, en voilà: Togoland was geboren.
Togo
Gabonational Geographic
Omar Bongo, de voormalige president van Gabon, zag de National Geographic-documentaire Africa Extreme, waarin de rijke biodiversiteit en de schoonheid van Gabons regenwouden werden benadrukt. Kort daarna verklaarde hij ongeveer 10% van Gabons landoppervlak tot beschermd nationaal park.
Gabon
Land, ho!
De Nederlander Willem Janszoon was in 1606 de eerste Europeaan waarvan het gedocumenteerd is dat hij voet aan wal zette op Australië. Maar de Nederlanders zagen weinig nut in om het woeste land te koloniseren dus gingen weer verder met hun bootjes.
Australië
Wintersportbestemming
Uit een onderzoek naar de meest gegoogelde skigebieden onder Nederlanders, wijst uit dat er acht Oostenrijkse bestemmingen in de top tien zitten. Met stip op nummer één staat echter Winterberg in het Sauerland.
Oostenrijk
Schattige subway
De metro van Glasgow is keischattig. Dat komt omdat de tunnelbuisjes een diametertje hebben van 3,3 meter. Bukken!
VK: Schotland
Flame grilled duif
Bij de openingsceremonie van de Spelen van Seoul werden 2500 duiven losgelaten, die zouden moeten landen op de rand van het stadiondak. Maar de vogels vlogen alle kanten op en landden onder meer in de ketel waar de Olympische vlam in zat. Toen die op grote schaal werd ontstoken werden flink wat duiven levend gegrild, live op tv.
Seoul
Gegen apartheid!
Het WK Voetbal van 1966 is het enige WK ooit dat door een geheel continent geboycot is. Heel Afrika deed niet mee als protest tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Zuid-Afrika zelf was verbannen van het toernooi.
Zuid-Afrika
Mayatempels
De Mayatempels zijn rijk gedecoreerd, maar waren oorspronkelijk ook fel gekleurd.
Guatemala
Bakalhau
In Portugal eet men graag bakalhau: gedroogde en gezouten kabeljauw. Dit gerecht heeft ook zijn weg gevonden in de Surinaamse keuken, waar we het kennen als bakkeljauw.
Portugal
Stiekem naar Servië?
Reis dan via Kosovo. De grens tussen Servië en Kosovo wordt door Servië niet bewaakt, want die zien het niet als grens.
Servië
Wintersportland?
Is Denemarken beter op de Olympische zomer- of winterspelen? Op de zomerspelen haalden ze 48 keer goud, 78 keer zilver en 79 keer brons. Op de winterspelen? Eén keer zilver.
Denemarken
Talco
Talco is de grootste aluminiumfabriek van Centraal Azië en wordt persoonlijk geleid door president Emomalii Rachmon zelf. De winst vloeit via een brievenbusfirma op de maagdeneilanden terug naar diezelfde president.
Tadzjikistan
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
