Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Trappist geen stijl
Trappistenbier is geen bierstijl. Het is bier dat door trappisten, monniken van de orde der cisterciënzers, wordt gebrouwen. Het is dus geen biersoort, zoals vaak wordt gedacht, maar een omschrijving van de herkomst. De naam "trappist" is afgeleid van de Franse abdij waaraan de trappistenorde zijn naam ontleent: abdij Notre-Dame de la Grande Trappe.
België
Talco
Talco is de grootste aluminiumfabriek van Centraal Azië en wordt persoonlijk geleid door president Emomalii Rachmon zelf. De winst vloeit via een brievenbusfirma op de maagdeneilanden terug naar diezelfde president.
Tadzjikistan
Jij bent Iers, ik ben Iers, we zijn allemaal Iers!
In 1890 woonde 40% van de in Ierland geboren mensen in het buitenland. Tegenwoordig claimen ongeveer 70 miljoen mensen wereldwijd Iers erfgoed of voorouders, best knap voor een landje met 5 miljoen inwoners.
Ierland
Austroostenrijk
Toen Pedro Fernandes de Queirós als eerste Europeaan op Vanuatu landde, noemde hij het ook wel "Terra Austrialis", een knipoog naar Oostenrijk waar zijn geldschieter de macht had.
Vanuatu
Vardarland
De rivier de Vardar snijdt Noord-Macedonië doormidden en bepaalt vrijwel in z’n eentje het landschap. Zo’n 90% van het land behoort tot haar stroomgebied. Ze slingert van noordwest naar zuidoost en dwingt zich door grillige kloven en smalle doorgangen, gevormd door de gebroken aardkorst waar het land op ligt. Vandaar ook dat een hele buts voetbalclubs, handbalverenigingen en klaverjaskwartetten hiernaar zijn vernoemd.
Noord-Macedonië
Nasi
Nasi is Maleis voor gekookte rijst en is dus een ingrediënt, geen gerecht. In Nederland bedoelen we met nasi eigenlijk nasi goreng: gekookte én gebakken rijst. Kijk dus niet raar op als je in Maleisië of Indonesië nasi besteld en vervolgens alleen een bord kale witte rijst krijgt. Het nationale gerecht in Maleisië is overigens niet nasi goreng maar nasi lemak: in kokosmelk gekookte rijst met sambal, ansjovis, pinda en ei, geserveerd op een bananenblad.
Maleisië
De puntlaars
Mongolen dragen laarzen met omhoog wijzende punten. Zo beschadigen ze de heilige aarde niet voor hun vee.
Mongolië
Mormonen
Nergens ter wereld wonen procentueel zoveel mormonen als op Tonga. 60% van de Tonganen is mormoon. En die nemen hun geloof érg serieus. Denk dus even twee keer na voordat je op zondag in badkleding over het strand gaat paraderen.
Tonga
Lion King
De landschappen van de Serengeti vormden de belangrijkste inspiratiebron voor Disney bij het maken van de Lion King. De hoofdpersonen hebben namen uit het Swahili. Simba betekent leeuw, Mufasa betekent koning en een Pumba is een naïeveling.
Tanzania
Houten poot, ooglapje, papegaai
François le Clerc was de naam van de eerste kolonist van Saint Lucia. Hij was piraat. Verloor zijn been, kreeg een houten poot en wordt nu gezien als de eerste piraat waarop dat stereotype gebaseerd is.
Saint Lucia
Parlez-vous een beetje, Jack?
Ongeveer een derde van de Canadezen kan een gesprek in het Frans voeren.
Canada
Slachter van Afrika
Idi Amin was een van de verschrikkelijkste dictators die de wereld heeft gekend. Onder zijn bewind in de jaren '70 stierven meer dan 300.000 Oegandezen. Het bezorgde hem de bijnaam De Slachter van Afrika. Zelf liet hij zich liever aanspreken met Zijne Excellentie Veldmaarschalk Hadji Doctor Idi Amin Dada, President voor het Leven van Oeganda, drager van het Victoriaanse Kruis, lid van de Excellente Orde van de Bron van de Nijl en Veroveraar van het Britse Rijk in Afrika.
Oeganda
Even nadenken voor deze
Uruguay heeft het meest zuidelijke noordelijkste puntje van alle landen ter wereld.
Uruguay
Freddy Mercury
Freddy Mercury is geboren op Zanzibar. Hij verhuisde als kind naar India en vervolgens naar Londen, waar hij faam maakte als leadzanger van Queen en misschien wel de beste zanger ooit. Hij had een enorm bereik en was één van de weinigen die vier octaven zuiver kon zingen.
Tanzania
Paraguayaanse vlag
De Paraguayaanse vlag is de enige officiële staatsvlag die een andere voor- dan achterkant heeft. Beide kanten tonen een ander embleem.
Paraguay
Linksom of rechtsom?
De Self-Transcendence 3100 is officieel de langste marathon in de wereld met 4.988 kilometer. Maar niet zomaar. Renners lopen constant, hetzelfde rondje rond hetzelfde blok in Queens. Dit doen ze 5.649 keer. Het record is van een Finse postbode. Die liep in 40 dagen gemiddeld 123,559 kilometer per dag. Slechts 22 mensen hebben deze marathon ooit voltooid.
New York City
Brimstone hill fortress
Saint Kitts wordt door de strategische ligging ook wel het Gibraltar van de Caraïben genoemd. Niet verwonderlijk dat het grootste fort van het Caraïbisch gebied hier ligt: Brimstone hill fortress. Het heeft daarmee een plekje verdiend op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
Saint Kitts & Nevis
De Arabische Lente
De Arabische lente begon in 2010 Tunesië. Uiteindelijk zorgde het voor revoluties, opstanden en oorlog in onder andere Tunesië, Egypte, Libië, Jemen, Syrië en Bahrein.
Tunesië
Vroeg gepiekt
Martina Hingis heeft weliswaar de Zwitserse nationaliteit, maar werd geboren in Košice als kind van Slowaakse ouders en vernoemd naar de Tsjecho-Slowaakse Martina Navrátilová. In 1997 won ze de Australian Open en werd ze met 16 jaar de jongste grandslamwinnaar ooit. Dat record staat nog steeds. Ze won dat jaar ook Wimbledon en de US Open; helaas verloor ze op Roland Garros de finale. Ze beleefde haar grootste successen als tiener, want daarna ging het door blessures snel bergafwaarts.
Slowakije
Onzichtbare Olympiërs
Schotten komen namens het Verenigd Koninkrijk uit op de Olympische Spelen en hun Schotse roots zijn daardoor een beetje onzichtbaar. Andy Murray en Chris Hoy zijn de bekendste twee. Waar het VK Schotland al helemaal dankbaar voor mag zijn, is de Schotse inbreng bij curling. Het VK gooit hoge ogen met curling bij mannen en vrouwen, dankzij volledig Schotse teams. Logisch, want curling is van oorsprong een Schotse sport.
VK: Schotland
Omgekeerd oorlogsvoeren
De Duitse Bond voerde in de 19e eeuw oorlog tegen Pruisen. Liechtenstein was neutraal, maar leverde wel 80 soldaten. Ze overleefden de oorlog allemaal, raakten op de terugweg aan de praat met een Italiaan en namen hem mee terug naar Liechtenstein. Ze kwamen dus met 81 terug, en de Italiaan is er blijven wonen.
Liechtenstein
Grottislav
Weinig landen zijn gezegend met zo'n groot volume aan grotten ter wereld. Er zijn ruim 7.500 grotten bekend, waarvan er maar 400 zijn verkend en er maar 20 bezocht kunnen worden.
Slowakije
Stuwminder
Het Kossoumeer is het grootste stuwmeer van Ivoorkust, maar door klimaatverandering is het nooit gelukt om het stuwmeer helemaal te vullen. Het watervolume bleef hangen op ongeveer 50% van de maximale capaciteit. Er waren 75.000 mensen verplaatst om ruimte te maken voor het meer, maar veel daarvan konden na een aantal jaren weer terugkeren naar hun oude leefgebied, dat uiteindelijk helemaal nooit was overstroomd.
Ivoorkust
Noorderbuur?
Canada ligt ten noorden van de VS. Maar, komt -ie, 70% van de Canadezen woont ten zuiden van het enorme kaarsrechte deel van de grens met de VS. En ten noorden van het zuidelijkste puntje Canada wonen meer Amerikanen dan Canadezen.
Canada
Hoe lang?
Het metronetwerk van Beijing is is het langste ter wereld: de 27 lijnen hebben een totale lengte van 836 kilometer. Er zijn 381 stations: ongeveer net zoveel als treinstations in heel Nederland.
Beijing
Lege-nest-syndroom
Het Britse Rijk had in 1945 buiten Groot-Brittannië nog zeggenschap over 700 miljoen andere aardbewoners. In 1965 waren dat er nog maar 5 miljoen. Hoezo, het einde van een tijdperk?
Qatar
Nuclear waste of land
In Zwentendorf, niet ver van Wenen, staat een volledig afgebouwde kerncentrale. Hij wacht nog steeds op opening als kerncentrale. Nu worden er vooral rondleidingen en festivals georganiseerd.
Oostenrijk
Morgenthauplan
Aanvankelijk wilden de Verenigde Staten na de tweede wereldoorlog de Duitse economie totaal afbreken. Volgens het Morgenthauplan moesten industriegebieden worden geannexeerd door Frankrijk en Polen en de zware industrie zou totaal worden ontmandeld, om Duitsland terug te brengen tot een agrarische samenleving. Zo ver kwam het niet, sterker nog: het Marshallplan redeneerde omgekeerd. Juist het stimuleren van de welvaart zou langdurige vrede waarborgen.
Duitsland
Kosmopoliet
Monica Seles heeft de Hongaarse én de Amerikaanse nationaliteit, maar de in Servië geboren tennister werd onder Joegoslavische vlag de jongste grandslamwinnares ooit. Ze was 16 jaar en 189 dagen toen ze in 1990 Roland Garros won. In 1997 pakte de Slowaaks-Zwitserse Martina Hingis dit record van haar over.
Servië
Vastgoedmagnaat
Koning Nebukadnezar II van Babylon was een grote speler. De Isjtarpoort (te bewonderen in het Pergamommuseum in Berlijn), Ziggoerat (de inspiratie voor het bijbelverhaal over de toren van Babel) en de hangende tuinen van Babylon zijn allemaal van zijn hand. Hij hield dus nogal van megalomane bouwprojectjes. 95% van de archeologische vondsten in Babylon bestaat uit stenen met zijn naam erop. Hij heeft dus bijna de hele stad herbouwd.
Irak
Koning Blauwtand
Bluetooth is vernoemd naar koning Harald Blauwtand. Het Bluetooth-logo bestaat uit zijn initialen (H en B) in Noordelijke runentekens. De naam is gekozen omdat Harald in staat was verschillende volken en groepen in zijn rijk samen te laten werken.
Denemarken
Flag of convenience
Veel schepen varen om fiscale redenen onder de vlag van de Marshalleilanden. Dit gegeven leidt tot wat vertekende economische statistieken. Boten en schepen zijn bijvoorbeeld op papier het belangrijkste exportproduct, terwijl ze die helemaal niet zelf produceren. En het land is een van de grootste importeurs van ruwe olie, terwijl ze zelf helemaal geen raffinaderijen hebben.
Marshalleilanden
Caïro derby
Voetbalclubs Al-Ahly (uit Caïro zelf) en Zamalek (uit voorstad Gizeh) staan op eenzame hoogte in Egypte én in Afrika. De derby is dus de wedstrijd waar alles om gaat. En dus is het vaak een verhitte strijd. Vaak vliegen ze buitenlandse scheidsrechters in om te voorkomen dat binnenlandse scheidsrechters worden beticht van partijdigheid. In het seizoen 1971-1972 braken zulke hevige rellen uit dat de rest van de hele Egyptische competitie werd afgeblazen.
Caïro
Leontien!
Leontien Zijlaard-van Moorsel was op de Spelen van Sydney in 2000 zó goed, dat zij in haar uppie als 21e geëindigd zou zijn in het medailleklassement. Ze presteerde daarmee beter dan België en Canada.
Noord-Brabant
Greenlanyon
De ijskap van Groenland is een tamelijk eentonige poolwoestijn. Maar onder de ijskap gaan bijzondere landschappen schuil. Men ontdekte er de Grand Canyon van Groenland. 750 kilometer lang, 10 kilometer breed en tot 800 meter diep . Het is de grootste kloof op aarde die tot nu toe is ontdekt.
Groenland
John Canoe?
Tweede Kerstdag op de Bahama’s is een soort turbocarnaval: Junkanoo. Kostuums, dansen, parades, alles. Vroeger kregen tot slaafgemaakten maar 1 dag vrij en dat moesten ze natuurlijk uitbundig vieren. Het hele gebeuren schijnt vernoemd te zijn naar een legendarische Akan-krijger uit Ghana wiens naam is verwesterd tot John Canoe, oftewel Junkanoo.
Bahama's
Nieuwe wereld
We noemen Europa vaak de oude wereld. Maar wist je dat de homo sapiens pas 40.000 jaar geleden in Europa neerstreek? In Afrika, Azië en zelfs Oceanië woonden de homo sapiens toen al een tijdje. Alleen in de Amerika's kwam de homo sapiens later aan dan in Europa.
Europa
Teh Tarik
In Maleisië groeit veel thee en ze drinken het zelf ook maar wat graag. Teh Tarik betekent letterlijk 'pulled tea' en verwijst naar de bereidingswijze. Thee en melk worden gemengd en in een trekkende beweging overgegoten van het ene kannetje in het andere: een vak op zich, ga maar even youtuben. Door het overgieten ontstaat er een mooie schuimkraag.
Maleisië
Wereldbeker voor de buitenbeentjes
Als voorbereiding op - en als protest tegen - het WK 2006 in Duitsland nodigde de Hamburgse voetbalclub St. Pauli de nationale teams van Noord-Cyprus, Zanzibar, Groenland, Gibraltar en Tibet uit om een alternatief WK te spelen. St. Pauli riep zelf ook nog even snel de onafhankelijkheid uit om met een jeugdteam mee te kunnen doen aan het toernooi. Noord-Cyprus won het toernooi.
Tibet
Kostbaar pigment
Afghanistan is onlosmakelijk verbonden met de winning van lapis lazuli, een fel blauwe edelsteen. Daaruit win je het pigment ‘ultramarijn’, lange tijd de duurste kleurstof ter wereld. Je kent het misschien ook uit het schilderij Meisje met de Parel, van Johannes Vermeer.
Afghanistan
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
