Alle kroegfeitjes op een rij š
Noor-Oost-Timor
Oost-Timor heeft miljarden verdiend met oliewinning. Dat stoppen ze in een Noors-achtig petroleumfonds. Met dat fonds probeert het arme land zijn olie-inkomsten duurzaam te beheren voor toekomstige generaties. En ja, in 2010 investeerden ze daar zelfs mee in staatsobligaties van hun voormalige kolonisator Portugal.
Oost-Timor
IJspaleis
Canada haalde ooit een gouden medaille met IJshockey op de Olympische Zomerspelen. In 1920 was IJshockey al wel olympisch, maar de eerste Winterspelen vonden pas 4 jaar later plaats. En dus bouwde men in Antwerpen het IJspaleis, een van de oudste kunstijsbanen ter wereld die daarna nog bijna 100 jaar is blijven staan.
Canada
Niet veel te wenen in Wenen
Wenen is al drie jaar op rij uitgeroepen tot de āmeest leefbare stad van de wereldā. Dat komt door goedkoop en overzichtelijk openbaar vervoer, veel groen, goede scholen en vooral: heel veel betaalbare woningen omdat de lokale overheid veel woningen in bezit heeft en daar geen hoge prijzen voor vraagt. Daardoor kan iedereen door elkaar wonen.
Oostenrijk
Aardige ambtstermijn
Omar Bongo was van 1967 tot aan zijn dood in 2009 aan de macht in Gabon. Hij deed zelfs een poging om keizer te worden, maar dat feest ging niet door. Daardoor was hij bij zijn dood wel het langst regerende niet-monarchistische staatshoofd in de wereld. Een jaar eerder was de recordhouder in deze categorie afgetreden: Fidel Castro, die Cuba bestuurde van 1959 tot 2008.
Gabon
TĆ³ch geen goud
De eerste Luxemburgse Olympische titel stamt uit 1900. De winnaar van de marathon - Michel ThƩato - was weliswaar een Luxemburger, maar hij woonde destijds in Parijs en daarom is de eerste plek nooit officieel aan Luxemburg toegekend. Doen ze zelf wel trouwens.
Luxemburg
Ere wie ere toekomt
Jerzy Franciszek Kulczycki is de Oostenrijks-Hongaarse officier die na een veldslag met de Ottomanen een zak bonen in handen kreeg. Men dacht: dit is kamelenvoer. Hij identificeerde het als koffie. Hij brandde de bonen en begon de koffie te serveren - een regelrechte hit. In veel Weense koffiehuizen hangt zijn portret nog steeds aan de muur.
Oostenrijk
E l'Oscar vaā¦
Italiƫ is het land met de meeste Oscars voor Beste Buitenlandse Film: 14 stuks.
Italiƫ
Vleerunit
Hier leeft ook het grootste vliegende zoogdier ter wereld: de Filipijnse vliegende hond. En als we zeggen groot, bedoelen we echt groot groot. Ze vonden er eentje met een spanwijdte van bijna 2 meter. Zoek maar even wat foto's op.
Filipijnen
Zij die niet op antwoord wachten
De Vandalen kwamen na de ineenstorting van het Romeinse Rijk helemaal vanuit Duitsland, via Frankrijk en Spanje, naar Noord-Afrika om daar het Vandaalse Rijk te stichten. Hebben niet zoān beste indruk achtergelaten, grotendeels onterecht. Maar je kent dus het woord vandalisme vanwege hun plunderingen.
Algerije
Even wat cijfers
Nederland was goed voor zoān 5% van de totale internationale slavenhandel. De helft daarvan ging naar Suriname: 300.000 mensen. Tegen 1863, toen de slavernij werd afgeschaft, was dat aantal afgenomen tot 33.000. Hoe zou dat komen?
Suriname
Bahamedaillespiegel
De Bahama's hebben het hoogste aantal medailles per hoofd van de bevolking. Met acht gouden medailles en zestien in totaal. Verreweg de meeste medailles van landen met minder dan een miljoen inwoners en, met een bevolking van 408.000 mensen in 2023, hebben de Bahamaās ongeveer 1 goud per 50.000 inwoners en een medaille per 25.000 inwoners.
Bahama's
Klimaatactivist
Tijdens de veroveringen van het Mongoolse rijk vielen 40 miljoen slachtoffers. De ontvolking leidde tot herbebossing van enorme stukken landbouwgrond. De Mongolen onttrokken daarmee indirect 700 miljoen ton co2 aan de atmosfeer.
Mongoliƫ
'Nijmeegse' Vierdaagse
De Vierdaagse is de grootste meerdaagse wandeltocht ter wereld. In de eerste editie in 1909 liep men vanuit verschillende plaatsen in Nederland naarā¦ Breda. In 1910 bleek het organisatorisch niet zo handig om verschillende startpunten te hebben, dus startten alle lopers op Ć©Ć©n plekā¦ Arnhem. In 1913 lag het eindpunt voor het eerst in Nijmegen en pas vanaf 1925 werd er ook in Nijmegen gestart.
Gelderland
Caribisch Soesterberg
Het eiland Vieques was tot 2003 eigenlijk Ć©Ć©n grote Amerikaanse marinebasis. Het leidde tot veel ecologische schade, maar door het feit dat een groot deel van het eiland zo lang afgeschermd was voor de buitenwereld kon de natuur wel zijn gang gaan. Het is nu een bijzonder natuurgebied vol met restanten van kades, bunkers en landingsbanen, die steeds meer overwoekerd raken. Het is een beetje de Caribische versie van park Vliegbasis Soesterberg.
Puerto Rico
Samurechts
De meeste samoerai waren rechtshandig en daarom droegen ze hun katana aan de linkerkant. Ze bleven daarom aan de linkerkant van de weg om te voorkomen dat hun zwaarden en hun lichamen tegen elkaar botsten. Mensen bleven links lopen en rijden en daarom rijden ze in Japans ook links in plaats van rechts.
Japan
Stroke City
De āstrokeā is het leesteken dat wij kennen als āslashā. Die komt handig van pas in de plaatsnaam Londonderry/Derry, omdat niet iedereen even groot fan is van het London-deel. Wel onhandig, dus ze noemen de stad vaak āStroke Cityā.
VK: Noord-Ierland
Fight for your rights
Verschillende marron-gemeenschappen in Suriname tekenden vredesverdragen met koloniaal Nederland. Hierdoor kregen ze een vrijgevochten status en konden ze in hun gemeenschappen blijven leven. Zulke verdragen bestonden verder alleen op Jamaica.
Suriname
Gouden Rots
In de 18e eeuw was het kleine Sint Eustatius het meest winstgevende bezit van de West-Indische Compagnie. Dankzij nul invoerrechten kwamen er mokerveel schepen: op het hoogtepunt net zoveel als in Amsterdam. Zo kreeg het eiland de bijnaam: de gouden rots.
Eilanden: Sint Eustatius
1848
Zwollenaar Johan Rudolph Thorbecke ontwierp in 1848 in opdracht van koning Willem II een nieuwe grondwet. Opmerkelijk, want Willem II perkte hiermee vrijwillig zijn eigen macht in. Zijn zoon Willem III zat met de gebakken peren toen hij een jaar later de troon besteeg en het koningschap was gereduceerd tot een ceremoniƫle functie.
Overijssel
Denk hieraan als je een hartje post onder onze social-post
Het oude Libiƫ, in de Griekse en Romeinse tijd, was de enige plek ter wereld waar silphium verbouwd werd. Het was een heerlijk kruid, rook heerlijk, was heerlijk geneeskrachtig. En was een anticonceptiemiddel Ʃn een lustopwekker. De vraag was zo groot dat het nu uitgestorven is, en niemand weet nog hoe het smaakte. EƩn erfenis heeft het plantje wel nagelaten: de vorm van de huls van het zaadje is nog steeds het symbool van de liefde. Jawel, het hartje komt uit Libiƫ.
Libiƫ
Over de rug van de IJssel
Aan de IJssel heb je de IJssellinie. Dat was een uiterst "geheime" waterlinie uit de Koude Oorlog, aangelegd begin jaren '50. Die linie moest ons land beschermen tegen een mogelijke invasie van de Sovjets door een 127 kilometer lange strook onder water te zetten. Daar woonden 400.000 mensen die daar geen idee van hadden. De Sovjets wisten het trouwens allang, want Nederland kon niet zo goed geheimen bewaren.
Overijssel
Greenlanyon
De ijskap van Groenland is een tamelijk eentonige poolwoestijn. Maar onder de ijskap gaan bijzondere landschappen schuil. Men ontdekte er de Grand Canyon van Groenland. 750 kilometer lang, 10 kilometer breed en tot 800 meter diep . Het is de grootste kloof op aarde die tot nu toe is ontdekt.
Groenland
Waarkad?
Rond 2300 voor Christus was Akkad de grootste stad ter wereld. Fun fact: desondanks hebben we geen idee waar de stad precies lag. De stad werd na haar gloriejaren namelijk volledig met de grond gelijkgemaakt door een rivaliserend volk, dus archeologische vondsten zijn schaars.
Irak
Yurtger
Wat jij kent als een yurt heet in Mongoliƫ een ger. Een vijfpersoons ger bouwen ze in een halfuurtje op.
Mongoliƫ
Hunga Tonga Bomba
Begin 2022 barstte de Hunga Tonga - Hunga Haāapai uit, een onderwatervulkaan in Tonga. Het was de zwaarste vulkaanuitbarsting die ooit met moderne apparatuur werd gemeten. Hij gaf een aswolk van 58 kilometer hoog, 100 keer zo zwaar als de atoombom op Hiroshima. 7 uur later was er in Alaska een knal te horen door de kracht van deze vulkaan. Nog meer superlatieven? Luister gewoon de aflevering.
Tonga
Flink modderfiguur
Agadez is de toegangspoort tot de woestijn, al sinds de 15e eeuw toen het opbloeide als kruispunt van de karavaanhandel. Het historische centrum, verdeeld in 11 wijken, is zo gemaakt dat ze de grenzen van oude kampementen voorstellen. Meest bekend is de Agadez-moskee, die heeft een 27 meter hoge lemen minaret, en is het hoogste modderstenen bouwwerk ter wereld.
Niger
Veel Olympiska medaljer
Zweden is het land met de langste reeks medailles op de Olympische Spelen in de geschiedenis. Ze hebben op alle Olympische Spelen medailles gewonnen, behalve op de eerste twee. Sinds 1908 hebben ze bij elke Olympische Spelen, winter en zomer, een medaille gewonnen.
Zweden
Kamail
Kamelenraces zijn van oudsher populair in de Verenigde Arabische Emiraten. Jockeys moesten zo klein en licht mogelijk zijn, maar de wereld begon kinderarbeid toch een beetje gek te vinden. Daar hebben ze iets op gevonden: kamelen rijden nu met robotjockeys.
Verenigde Arabische Emiraten
Kleine gebouwen, groot gebaar
George Maduro, geboren CuraƧaoƫnaar, had een heldhaftige rol in de Tweede Wereldoorlog maar stierf in Dachau. Zijn ouders wilden hem en Nederland in ƩƩn gebaar eren. Ze doneerden daarom een kapitaal voor de bouw van een miniatuurpark dat wij nog steeds kennen als Madurodam. De winst gaat naar instellingen voor jongeren.
Eilanden: CuraƧao
Zalm
50% van alle zalm ter wereld wordt in Noorwegen gekweekt. Op zoek naar nieuwe afzetmarkten werd in de jaren '80 een overheidscampagne gelanceerd om Japanners ervan te overtuigen om zalm te gaan gebruiken in sushi. In Japan was men aanvankelijk sceptisch, maar inmiddels is zalm niet meer weg te denken van sushi.
Noorwegen
Een parel van een uitvinding
In the olden days leefde praktisch de hele Perzische Golf van de parelvisserij. Totdat een Japanner, Kokichi Mikimoto, erin slaagde om parels te kweken. Toen was het gedaan met de pareleconomie.
Qatar
Triple junction
De Afar-driehoek, ook wel Danakil-depressie, is waar Djibouti ligt. Het is de enige plek boven de zeespiegel waar drie tektonische platen aan elkaar trekken. Dit noemen we een triple junction.
Djibouti
Schok
Bij schoktherapie is een schok ingecalculeerd. Maar in Rusland was de klap echt gigantisch. Eind jaren ā80 leefde slechts 2% van de bevolking onder de armoedegrens. 5 jaar later was dat 50%.
Rusland
Vis op je auto
In de beginjaren van het Romeinse Rijk mocht je niet geloven in Jezus. Daardoor spraken de oud-grieken over ichtus, de letters van dat woord zijn namelijk į¼° ā IĆØsous, Ļ ā Christos, Īø ā Theou, Ļ ā Huius, Ļ ā Soter, wat vertaald betekent: Jezus, Christus, God de Zoon, Redder. Dat woord betekent vis. En de vis zie je nu nog steeds op auto's als teken dat de bestuurder christelijk is. Komt hier vandaan.
Griekenland
Het vaantje
De Nepalese vlag is de enige nationale vlag die geen rechthoek is. Het zijn twee driehoeken op elkaar, als een soort vaantje. In de Nepalese grondwet is een 24-delig stappenplan opgenomen waarmee je de vlag kunt tekenen. Zo ingewikkeld zijn de hoeken.
Nepal
Obductie
Als een stuk oceanische aardkorst botst op een stuk continentale aardkorst, dan krijg je meestal subductie. De zwaardere oceanische korst duikt daarbij onder de continentale korst. Op Cyprus is iets bijzonders gebeurd: obductie. Daarbij schuift de zwaardere oceanische korst juist over de continentale korst heen. Op Cyprus kun je daarom heel goed onderzoek doen naar de geologische samenstelling van oceanische aardkorst, want die ligt hier aan het oppervlak.
Cyprus
Olympische onkunde
India haalde tot dusver 41 Olympische medailles. Niet niks, maar per hoofd van de bevolking toch behoorlijk teleurstellend: 1 medaille per 35 miljoen inwoners. In Nederland haalden we 1 medaille per 35.000 inwoners. Wij zijn dus 1000 keer zo goed in Olympische sporten dan India.
India
Paranoia 2.0
Noord-Korea moet Albaniƫ voor zich dulden qua bunkerdichtheid, maar is wel het meest ondertunnelde land ter wereld.
Noord-Korea
Duits on steroids
Het Groenlands is geen fan van spaties. Alles wat ze in Ć©Ć©n keer willen zeggen, rijgen ze aaneen tot een krankzinnig lang woord. Als voorproefje mag je lekker een rondje gaan scrollen over Google Maps, op zoek naar mooie plaatsnamen.
Groenland
De eerste verkiezingen van Kazachstan
Democratische verkiezingen, hoe moet dat eigenlijk? Toen Kazachstan onafhankelijk werd, gingen ze met die vraag naar Rusland (bij gebrek aan beter). In Rusland moest je 100.000 handtekeningen hebben om op het stembiljet te komen. Dat vonden de Kazachen ook wel wat. Puntje; in Kazachstan woonden veel minder mensen in Rusland, dus lukte het alleen Nursultan Nazarbajevs partij om erop te komen. Kiezen maar!
Kazachstan
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show š
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op š
