Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Het boekje
Niyazov vond zichzelf zo’n wijs man dat hij een boekje uitgaf, zoals het Rode Boekje van Mao Zedong. Zijn ‘Ruhmana’, het boekje, staat ook als mechanische megaversie in Ashgabat. Elke avond gaat het open en slingert het wijsheden de ether in.
Turkmenistan
Omar Torrijos
Toen president Omar Torrijos in 1981 bij een mysterieus vliegtuigongeluk om het leven kwam, werd al snel druk gespeculeerd over een mogelijke rol van de CIA bij de toedracht. De Verenigde Staten waren namelijk niet blij dat Torrijos met de Japanners onderhandelde over de aanleg van een tweede Panamakanaal. In 2004 deed oud-NSA-agent John Perkins uit de doeken dat de CIA het toestel inderdaad had opgeblazen met een bom die was verstopt in een bandrecorder.
Panama
Zwerfkeien
Estland ligt bezaaid met zwerfkeien. Tijdens de ijstijden werd Estland keer op keer platgewalst door gletsjers die deze keien meevoerden. De grootste keien hebben een diameter van meer dan 30 meter en worden beschermd door de overheid.
Estland
Stuivertje wisselen
In de Napoleontische oorlogen vochten Zweden en Rusland samen tegen Frankrijk, maar ook tegen elkaar. Zweden verloor zo Finland aan de Russen. Maar omdat Denemarken na afloop van de Napoleontische oorlogen gestraft werd voor de steun aan Frankrijk, kreeg Zweden de Deense kolonie Noorwegen ervoor terug. Dat bleef zo tot 1905.
Zweden
Het vaantje
De Nepalese vlag is de enige nationale vlag die geen rechthoek is. Het zijn twee driehoeken op elkaar, als een soort vaantje. In de Nepalese grondwet is een 24-delig stappenplan opgenomen waarmee je de vlag kunt tekenen. Zo ingewikkeld zijn de hoeken.
Nepal
Beyond boterhamworst
Een typische Zambiaanse snack is Chikanda: gemalen wortels van orchydeeen, vermengd met pinda en chili. Na het koken krijgt het een hele vlezige textuur en wordt daarom vaak Afrikaanse boterhamworst genoemd. Binnenkort in het schap met vleesvervangers?
Zambia
Mangrovezweet
Mangrovebomen hebben allerlei technieken om zout water te kunnen filteren om zuurstof en zoet water te krijgen. Sommige bomen zweten daarom zout water. Als je aan de bladeren likt, proef je zout!
Equatoriaal-Guinea
Witte kerst
Felisa Rincón de Gautier is de beroemdste burgemeester van San Juan. Ze bekleedde het ambt 22 jaar. In 1992 was ze met haar 95 jaar de oudste gedelegeerde op de Democratische Conventie. Maar ze is vooral bekend vanwege het feit dat ze in 1952, 1953 en 1954 een paar vliegtuigen vol sneeuw bestelde om de inwoners van haar snikhete stad een witte kerst te bezorgen.
Puerto Rico
Fluctuerende markten
Afghanistan staat bekend om de productie van opium. In 2021 was het land nog goed voor 90% van de wereldwijde opiumteelt. Toen kwamen de Taliban - rijk geworden door de opiumsmokkel - en die maakten korte metten met deze markt. In het eerste jaar na de machtsovername daalde de productie met 95%.
Afghanistan
Dacia
Zeg je Roemeense auto's, dan zeg je Dacia. Nu onderdeel van Renault, waar ze ook in de communistische tijd al mee samenwerkten. De Dacia 1300, dé auto die het Roemeense straatbeeld domineerde, was in feite een Renault 12. De Roemenen maakten ook een pick-upversie die ze papuc doopten: pantoffel. Veel betere naam dan pick-up, als je het ons vraagt.
Roemenië
Nipo-peruano
In Peru wonen relatief veel Japanse immigranten. Veel Japanners kwamen in het begin van de 20e eeuw naar Peru om te werken in de mijnbouw. Toen Japan Pearl Harbor aanviel, zagen de Verenigde Staten de Japanse diaspora in Peru als een grote bedreiging. De Japanse Peruanen werden daarom op grote schaal naar de Verenigde Staten gedeporteerd, waar ze net als Japanse Amerikanen in concentratiekampen terecht kwamen.
Peru
Spijkerbroeken
Spijkerbroeken zijn uitgevonden door de Let Jākobs Jufess. Hij emigreerde naar de Verenigde Staten, waar hij de eerste was die klinknagels gebruikte om naden van spijkerstof te verstevigen.
Letland
The queen is dead, long live the king of Scotland!
De laatste Engelse koningin uit het huis Tudor was Elizabeth I. Haar bijnaam was de maagdelijke koningin. Je weet dus ook meteen waarom ze de laatste was. Voor de opvolger keek men in 1603 over de grens: koning Jacobus van de oude rivaal Schotland werd ook koning van Engeland. Daarmee is dus eigenlijk het Verenigd Koninkrijk begonnen.
VK: Engeland
Urin Wembley mate
Het nieuwe Wembley heeft 2618 toiletten. Meer dan elke andere locatie ter wereld.
Londen
Songfirstival
Zwitserland was de eerste winnaar van het Eurovisie Songfestival, in 1956.
Europa
El Libertiming
Dictator Juan Vicente Gómez regeerde 30 jaar lang met ijzeren hand — denk: censuur, geheime politie, het hele plaatje. Maar het mafste? Gómez was zo geobsedeerd door Simón Bolívar dat hij zijn geboortedatum veranderde naar die van Bolívar én aankondigde dat hij op exact dezelfde dag zou sterven. En jawel: hij stierf keurig op 17 december 1935. Geen moord of zelfmoord, maar gewoon ouderdom.
Venezuela
Treineren
Wil je de trein nemen van Lissabon naar Berlijn, dan heb je vanwege het uiteenlopende elektriciteitsnet van de Europese spoorwegen 5 verschillende treinen nodig.
Europa
Oliesocialisme
Moammar al-Qadhafi nationaliseerde de olie-industrie en verdeelde de rijkdom eerlijker onder de bevolking. En omdat er heel veel olie was, en bij Qadhafi's aantreden maar ongeveer 2 miljoen Libiërs, steeg de welvaart gigantisch. De koopkracht was in Libië jarenlang groter dan in Europa en Noord-Amerika en het land was veruit het rijkste land van Afrika. Dat zou het blijven tot het einde van Qadhafi's bewind.
Libië
Uitzonderingspositie
Het Turkmeense regime doet er alles aan om westerse invloeden buiten de deur te houden. Popmuziek luisteren en spelen is verboden. Behalve voor de vorige president, Gurbanguly Berdymukhamedov. Hij bracht een aantal intens beroerde zelfgeschreven nummers uit.
Turkmenistan
Eenderde vluchteling
Libanon heeft ongeveer 5,4 miljoen inwoners, maar wist je dat ruim een derde daarvan vluchteling is? Met naar schatting 1,7 miljoen vluchtelingen (voornamelijk uit Syrië, Palestina en Irak) heeft Libanon de hoogste vluchtelingendichtheid ter wereld. Omgerekend zou dat betekenen dat Nederland zo’n 6 miljoen vluchtelingen zou huisvesten.
Libanon
Tuvalu reisgids
Veel mensen gaan naar Tuvalu omdat er niet veel mensen gaan naar Tuvalu. In 2019 kregen ze maar 3600 toeristen, grofweg 10 per dag. Alleen Nauru en Somalië kregen er minder.
Tuvalu
Bougie
In de Berberse stad Béjaïa staan ze bekend om het maken van kaarsen. Het Franse woord voor kaars, bougie, is hiervan afgeleid. En daar komt dan weer onze benaming voor dat ontstekingsmechanisme in je auto vandaan.
Algerije
Niet met Kazachstangen
Na het uiteenvallen van de Sovjetunie, erfden de Kazachen ongeveer het hele nucleaire arsenaal van de Sovjets omdat de proeven allemaal op hun grond werden gedaan. Daardoor was het gloednieuwe land in één klap de 4e nucleaire macht ter wereld.
Practice what you preach
De socialistische Thomas Sankara moest en zou het goede voorbeeld geven. Kwam op z’n fiets naar werk, weigerde de decadente airco en gaf bijna zijn hele bezit weg. Hield onder andere nog wel drie gitaren. Hij was namelijk een verdienstelijk muzikant en componeerde eigenhandig het Burkinese volkslied.
Burkina Faso
Dan verbieden we het toch gewoon?
Om de hyperinflatie tegen te gaan in Zimbabwe verklaarde de dictator Mugabe inflatie ooit als "illegaal". Deze inflatie bereikte in 2008 op jaarbasis een verbazingwekkende 89,7 sextiljoen procent.
Zimbabwe
Recordinternationals
Het nationale voetbalteam van Nauru is het enige team dat al zijn interlands heeft gewonnen. Ze speelden er eentje, in 1994 tegen de Salomonseilanden. 2-1!
Nauru
Unie van Kalmar
In de Unie van Kalmar werden Denemarken, Zweden en Noorwegen verenigd onder één vorst. Iemand kiezen uit één van de drie koningshuizen was niet nodig. De dochter van de Noorse koning was namelijk getrouwd met de koning van Zweden, hun zoon trouwde later met de dochter van de Deense koning, en hun zoon was vervolgens troonopvolger van alle drie de landen.
Noorwegen
Nederlands Malakka
De stad Malakka is lange tijd een Nederlandse kolonie geweest, zelfs toen de rest van het gelijknamige schiereiland al onder Britse invloed stond. Op Sumatra was het tegenovergestelde aan de hand: dat was grotendeels Nederlands, op een kleine Britse kolonie na. In 1824 werden de gebieden uitgeruild en werd Malakka Brits en heel Sumatra Nederlands.
Maleisië
Klein Venetië
Christoffel Columbus kwam als eerste Europeaan in 1498 aan in het huidige Venezuela. Maar hij noemde het land niet zo. Dat was namelijk de Italiaanse ontdekkingsreiziger Amerigo Vespucci. Hij noemde het gebied naar Venetië nadat hij de plaatselijke huizen op palen boven het water had gezien. Venezuela betekent klein Venetië.
Venezuela
Polderbeukers
Er bestaat iets dat heet polderkoek. Dat is een pannenkoek, maar je vervangt de helft van de melk met espresso. Dan krijg je pannenkoeken waar je de hele dag de polder mee kunt droogleggen. Niet geschikt voor kinderen en overgevoelige mensen.
Flevoland
Namibië |-| Zimbabwe
Zimbabwe grenst nét niet aan Namibië. Zambia en Botswana grenzen elkaar op die plek daardoor nét wel, over een lengte van amper 150 meter. Daarmee is het de grens tussen Zambia en Botswana de kortste landsgrens ter wereld.
Zimbabwe
Seychellenrietzanger
Dit vogeltje is uniek voor de Seychellen. Ze zijn berucht omdat ze heel veel vreemdgaan. Uit onderzoek blijkt dat ruim 40% van de jongen voortkomt uit buitenechtelijke relaties.
Seychellen
Vrij Bengalen
Bangladesh betekent 'Vrij Bengalen': de naam ontstond toen het land, dat toen nog Oost-Pakistan heette, voor onafhankelijkheid streed.
Bangladesh
Hel op aarde
Boven het Meer van Maracaibo onweert het meer dan waar ook ter wereld: gemiddeld 297 dagen per jaar. Het gaat meestal de hele nacht door, bijna non-stop, dus de hemel licht continue op. Soms slaat de bliksem er 28 keer per minuut in.
Venezuela
Baobap
De baobaps zijn dé bomen waar iedereen Madagaskar van kent. Ze zijn een merkwaardig gezicht, met een hele dikke, rechte stam en alleen in de top een klein bladerdekje. Ooit stonden ze in een dicht oerwoud, waardoor alleen in de top blaadjes groeiden. De Magalasi kapten de meeste bomen, maar lieten de baobaps staan.
Madagaskar
Hooghout
In Levoča staat het hoogste houten altaar ter wereld. Het is bijna 20 meter hoog en supermooi gedecoreerd.
Slowakije
Small talk
Onder Sultan Said bin Taimur was halverwege de twintigste eeuw veel verboden: roken, voetballen, en langer dan een kwartier op straat met elkaar praten.
Oman
Sjimmy McSjurry
Men denkt dat de naam van de bekende Argentijnse saus chimichurri een verbastering zou kunnen zijn van de naam van een Ier die zich in de 19e eeuw inzette voor de Argentijnse onafhankelijkheidsstrijd. Zijn naam was voor de Argentijnen nogal moeilijk uit te spreken. Hij heet 'Jimmy McCurry' en werd dus 'chimichurri'.
Argentinië
Meervoudvaluta
De Roemeense munteenheid heet de leu, meervoud lei. Da’s meteen, denken wij, een van de weinigen valuta die in meervoud anders is dan in enkelvoud. En nee, euro’s is niet gangbaar.
Roemenië
Subway
De metro van New York City is een van de oudste en grootste ter wereld. Geen enkel ander metronetwerk heeft zoveel stations: 472 stuks. En het werkt als een trein: van alle grote steden in de Verenigde Staten, heeft New York de laagste gemiddelde reistijd voor woon-werkverkeer. Ook het gemiddelde brandstofverbruik ligt in New York relatief laag: dit is gelijk aan het gemiddelde van de Verenigde Staten in de jaren 1920.
New York City
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
