Alle kroegfeitjes op een rij š
Wereldtentoonstelling
Een klein maar weerzinwekkend stukje van de koloniale geschiedenis van Congo: in 1897 werden er voor de wereldtentoonstelling in Brussel zo'n 300 Congolezen tentoongesteld in nagebouwde dorpen. De hutten waren niet aangepast op het Belgische klimaat en 7 Congolezen stierven door de vrieskou.
Democratische Republiek Congo
Drie steden? Ik zie er maar Ć©Ć©n
Je hoeft niet heel goed in Grieks te zijn om te snappen dat Tripoli zoveel betekent als 'drie steden'. En er lagen hier ooit inderdaad drie steden langs dit kustgebied, gesticht door de Feniciƫrs: Leptis Magna, Oea en Sabratha. Deze kustregio werd daarom door de Grieken Tripolitania genoemd. Oea was de enige stad die de oudheid overleefde, en wordt daarom sindsdien Tripoli genoemd, als enige overblijfsel van Tripolitania. In het Arabisch wordt Tripoli trouwens vaak West-Tripoli genoemd, om het te onderscheiden van Tripoli in Libanon.
Libiƫ
Chocolango
Equatoriaal-Guinea was ooit een grote cacaoproducent. Maar pas op als je er chocola bestelt: een lokaal goedje van gemalen mangopit wordt hier chocola genoemd. We hebben het niet geproefd, maar voorzien een bittere teleurstelling.
Equatoriaal-Guinea
Hamburg
Hamburg is de stad met de meeste bruggen ter wereld. Zo'n 2500 stuks.
Duitsland
Spijkerbroeken
Spijkerbroeken zijn uitgevonden door de Let JÄkobs Jufess. Hij emigreerde naar de Verenigde Staten, waar hij de eerste was die klinknagels gebruikte om naden van spijkerstof te verstevigen.
Letland
Diamond Falls
De Diamond Falls maken korte metten met de theorie dat watervallen maar 1 minuut leuk zijn. Het water verandert hier namelijk voortdurend van kleur, afhankelijk van welke mineralen erin zijn opgenomen.
Saint Lucia
Communist Party Trein
Het DMZ Peace Train Festival wordt gehouden in een trein, die vanuit Seoul naar de gedemilitariseerde zone rijdt. Eenmaal daar aangekomen worden ook oude partijkantoren van de Noord-Koreanen gebruikt als festivallocatie.
Seoul
Koffiekaap, wijnkaap, alleskaap
Op KaapverdiĆ« verbouwen ze Ć©n wijn Ć©n koffie ā op een vulkaan. De vruchtbare, mineraalrijke grond van de Pico do Fogo zorgt voor unieke druiven en koffiebonen, halen dus als je die tegenkomt.
Kaapverdiƫ
De Verborgen Stad
In Beijing wonen ongeveer een miljoen Chinezen ondergronds, in bunkers die dateren van de Koude Oorlog. Ze wonen daar illegaal omdat ze niet beschikken over geldige papieren om daar te mogen wonen, en wonen ondergronds omdat het bovengrondse leven te duur is.
Beijing
Ontspannen woningmarkt
Behalve in Rusland en OekraĆÆne kun je in geen Europese stad goedkopere huizen huren dan in NiÅ”.
Serviƫ
Romulus en Remus
Volgens de legende is Rome gesticht door de tweeling Romulus en Remus. Die werden als baby te vondeling gelegd in de Tiber en grootgebracht door een wolvin. Daarom zie je ook een beeltenis van een wolvin met twee jongetjes aan haar tepels in het wapen van de stad Rome. Of in het wapen van AS Roma als dat je meer zegt.
Italiƫ
Krijgsgevangenen
Zuid-Afrika deed in 1904 in Saint Louis voor het eerst mee aan de Olympische Spelen. Ze vaardigden onder andere drie krijgsgevangenen uit de Boerenoorlog af op de marathon: de witte generaal Piet CronjƩ en de zwarte soldaten Len Taunyane en Jan Mashiani. Dat waren de eerste zwarte Afrikanen die ooit uitkwamen op de Olympische Spelen en de laatste zwarte mensen die voor Zuid-Afrika uitkwamen tot het einde van de apartheid.
Zuid-Afrika
Asieltsunami
Doordat de Zuidelijke Nederlanden zo hard geplunderd en geroofd werden door de Spanjaarden, vluchtten de mensen met geld massaal naar de Republiek (Holland dus). In 1622 was 67 procent van de Leidenaars van Zuid-Nederlandse afkomst. In Middelburg was dat 50%, in Rotterdam 40% en in Amsterdam 33%.
Belgiƫ
Niet ons probleem
Als de ijskap in Groenland smelt, stijgt de zeespiegel met gemiddeld zeven meter. In Groenland hebben ze daar geen last van. Paradoxaal genoeg daalt de zeespiegel daar juist. Enerzijds omdat de aardkorst terugveert als de zware ijskap verdwenen is, en anderzijds omdat de afgenomen massa van Groenland minder aantrekkingskracht uitoefent op het zeewater.
Groenland
Bijbelse plaats
De Libanese plaats Byblos was in de oudheid een belangrijke overslagplaats voor papyrus. De Grieken waren er dol op en vernoemden het handelswaar naar de plek waar ze het verkregen. Daar hebben wij onder andere de hedendaagse woorden ābibliotheekā en ābijbelā aan overgehouden.
Libanon
Het laatste slagveld
De Georgische Opstand - een van de laatste slagvelden van de Tweede Wereldoorlog was op Texel. Ondanks dat de oorlog was afgelopen op 5 mei, duurde de oorlog op Texel nog tot 20 mei. Het was een gevecht tussen Georgische oorlogsgevangenen die in opstand kwamen tegen de Duitsers.
Georgiƫ
Sandra Saakasjvili-Roelofs
Sandra Roelofs werd in 1968 geboren in Terneuzen. In haar studententijd werd ze verliefd op ene Micheil Sakaasjvili. Toen Micheil later president van Georgiƫ werd, was Sandra ineens first lady van Georgiƫ. Het kan verkeren.
Georgiƫ
Correlatie is geen causatie
Als je kijkt naar de ondergrond van Manhattan, dan valt op dat Lower en Midtown Manhattan zijn gebouwd op vast gesteente en de rest van Manhattan op zachter sediment. De wolkenkrabbers concentreren zich op de plekken met vast gesteente. Wij geografen hadden heel erg gehoopt dat er een causaal verband is tussen de hardheid van de ondergrond en de maximale bouwhoogte, maar helaas: het verband berust op toeval en is een hardnekkige mythe op hop-on-hop-off-bussen.
New York City
Deelkolonie
In 1899 werd Soedan een condominium dat gezamenlijk bestuurd werd door het Verenigd Koninkrijk en Egypte.
Soedan
CDA-vesting
Overijssel is de enige provincie waar het CDA sinds zijn oprichting altijd de grootste is geworden bij Provinciale Statenverkiezingen. Tot 2023?
Overijssel
Knabbel en babbel
In 2007 hebben Iraanse agenten 14 eekhoorns aangehouden voor spionage. Wat was er aan de hand? De eekhoorns zouden kleine audiorecorders en radiootjes dragen die gebruikt werden om te spioneren voor westerse geheime diensten. Ze werden getrapt toen ze dicht in de buurt van een fabriek kwamen waar uranium werd verrijkt.
Iran
Voetballand
Qatar heeft bepaald geen voetbaltraditie, maar heeft inmiddels toch wel naam gemaakt in de voetbalwereld. In de Qatarese competitie spekken talloze uitgebloeide topvoetballers hun pensioenpotje, Paris Saint Germain wordt met Qatarese miljoenen naar de top gestuwd en in 2022 organiseert het land tot afgrijzen van velen het WK voetbal. Maar het nationale team van Qatar zit ook aardig in de lift: in 2019 won het de Aziƫcup, door onder andere af te rekenen met Zuid-Korea en Japan.
Qatar
Burj Dubai
Zo zou de hoogste toren ter wereld in Dubai eigenlijk heten. Maar toen waren er net voor de opening grote geldproblemen. Sjeik Khalifa, de baas van Abu Dhabi, sprong bij. Maar ze moesten 'm dan Burj Khalifa noemen. En zo geschiedde, net voor de onthulling.
Verenigde Arabische Emiraten
Ontkroond
Het Belgische koningshuis heeft geen kroon.
Belgiƫ
Familiefinale
In 1952 pakte de schermer Eduardo Mangiarotti goud in de Olympische finale. Zijn opponent was zijn eigen broer.
Italiƫ
Hollandse Aap
Op Borneo leeft een aap (de Proboscis) en die heeft de bijnaam "Dutch Monkey", omdat de lokale bevolking de aap op de Nederlandse bezetter vonden lijken. De aap heeft een grote neus, een grote buik en vooral een grote bek. Dus ja, wij zien de vergelijking wel. (ingestuurd door Sander van Roest)
Maleisiƫ
Uranium
De Democratische Republiek Congo was een gewilde speelbal ten tijde van de Koude Oorlog. En niet voor niets: rond die tijd was het de enige plek ter wereld waar uranium gevonden werd. In de atoombommen die op Hiroshima en Nagasaki vielen zat dan ook Congolees uranium.
Democratische Republiek Congo
Kracht durch Freude
De meest verkochte auto's aller tijden zijn de Volkswagen Golf en de Volkswagen Kever. De Kever werd gebouwd in opdracht van Adolf Hitler als auto voor de gewone man. Oorspronkelijk noemden men de auto Kraft durch Freude, afgekort KdF. De stad die ronde de fabriek werd gebouwd heette daarom Stadt des KdF-wagens bei Fallersleben en kennen we nu onder de naam Wolfsburg.
Duitsland
Bahamedaillespiegel
De Bahama's hebben het hoogste aantal medailles per hoofd van de bevolking. Met acht gouden medailles en zestien in totaal. Verreweg de meeste medailles van landen met minder dan een miljoen inwoners en, met een bevolking van 408.000 mensen in 2023, hebben de Bahamaās ongeveer 1 goud per 50.000 inwoners en een medaille per 25.000 inwoners.
Bahama's
Nasi
Nasi is Maleis voor gekookte rijst en is dus een ingrediƫnt, geen gerecht. In Nederland bedoelen we met nasi eigenlijk nasi goreng: gekookte Ʃn gebakken rijst. Kijk dus niet raar op als je in Maleisiƫ of Indonesiƫ nasi besteld en vervolgens alleen een bord kale witte rijst krijgt. Het nationale gerecht in Maleisiƫ is overigens niet nasi goreng maar nasi lemak: in kokosmelk gekookte rijst met sambal, ansjovis, pinda en ei, geserveerd op een bananenblad.
Maleisiƫ
Hoge pieken, diepe dalen
Het had de slogan van Venezuela kunnen zijn. Maar eigenlijk is het vooral van toepassing op de vele kabelbanen die er in dit land (en de hele regio) te vinden zijn. In Venezuela vind je zelfs de hoogste kabelbaan ter wereld, die gaat van 1500 meter naar 4765 meter hoogte in 40 minuutjes.
Venezuela
Groot, groter, grootsters-orthodox
De kathedraal van de Heilige Sava in Belgrado is het grootste Oosters-orthodoxe kerkgebouw ter wereld.
Serviƫ
Tactiek van de verschroeide aarde
Toen Napoleon in 1812 Rusland binnentrok, pasten de terugtrekkende Russen de tactiek van de verschroeide aarde toe: ze verbrandden alles wat ze achterlieten, zodat de veroveraars er niks aan hadden. Inclusief de stad Moskou. Na een maand in het kremlin te hebben gezeten, te midden van een afgebrande stad, blies Napoleon de aftocht. Op de terugtocht lieten bijna al zijn soldaten het leven door uithongering, ziekte en kou. 130 jaar maakte Hitler dezelfde fout, met vergelijkbaar gevolg.
Moskou
De Amerikaanse Soldaat van Oranje
The Phantom of the Opera draait al sinds 26 januari 1988 op Broadway en heeft al 12.830 optredens achter de rug.
New York City
Omar Torrijos
Toen president Omar Torrijos in 1981 bij een mysterieus vliegtuigongeluk om het leven kwam, werd al snel druk gespeculeerd over een mogelijke rol van de CIA bij de toedracht. De Verenigde Staten waren namelijk niet blij dat Torrijos met de Japanners onderhandelde over de aanleg van een tweede Panamakanaal. In 2004 deed oud-NSA-agent John Perkins uit de doeken dat de CIA het toestel inderdaad had opgeblazen met een bom die was verstopt in een bandrecorder.
Panama
Een pot nat
De Peruviaanse dictator Alberto Fujimori, van Japanse afkomst, werd in Peru 'El Chino' genoemd.
Peru
Verboden vrucht
In Bhutan is bergbeklimmen verboden. Want bergen zijn heilig, dus daar ga je niet met je gore poten bovenop staan. Daarom ligt in Bhutan ook de hoogste onbeklommen berg ter wereld: de Gangkhar Puensum. Ze schatten die berg op 7.570 meter, maar dat weten ze dus niet zeker omdat ze nooit boven zijn geweest.
Bhutan
Sun is shining
Christoffel Columbus werd op Jamaica niet zo vriendelijk ontvangen door de lokale TaĆno. Maar toen hij een paar jaar later schipbreuk leed en op Jamaica aanspoelde, was hij wel van die TaĆno afhankelijk voor voedsel. En dus verzon hij een list. Hij kon dankzij de Europese kennis over astronomie nauwkeurig een maansverduistering voorspellen. De TaĆno waren zo onder de indruk toen die voorspelling uitkwam, dat ze hem als god gingen vereren en in al het voedsel voorzagen wat hij wenste.
Jamaica
Het waren andere tijden
Marco Antonio Bragadin, de Venetiaanse legerbaas die in 1594 gevangen werd genomen door de Ottomanen, werd nogal ruig behandeld. Hij werd eerst reeds gewond, twee weken in de gevangenis gegooid. Daarna werd hij rond de muren gesleept met zakken aarde en steen op zijn rug. Vervolgens werd hij vastgebonden aan een stoel en naar de mast van het Ottomaanse vlaggenschip gehesen. Ten slotte werd hij op het centrale plein naakt vastgebonden aan een zuil en levend gevild. Het in vieren gedeelde lichaam van Bragadin werd vervolgens uitgedeeld als een oorlogstrofee onder soldaten. Zijn huid werd gevuld met stro en genaaid, opnieuw bekleed met zijn militaire insignes, en tentoongesteld terwijl hij op een os reed in een spottende processie door de straten van Famagusta.
Cyprus
No era penal
Mexico is een groot voetballand. Toch? Nou, de mannen wonnen slechts Ć©Ć©n keer een wedstrijd in de knock-outfase van het WK: in 1986, in eigen huis. Tussen 1994 en 2018 sneuvelden ze 7 keer achter elkaar in de achtste finale. De editie van 2014 etterde nog lang na.
Mexico
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show š
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op š
