Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Filantelist
De latere King George was een liefhebber van postzegels. Hij betaalde in 1904 maar liefst 1.450 pond voor een zeldzame Mauritiaanse postzegel. Dat zou nu ongeveer gelijk staan aan 170.000 pond. Iemand van de hofhouding riep de volgende dag dat 'some damned fool' een enorm bedrag had betaald voor één postzegel, waarop George antwoordde: 'I am that damned fool'. Zo foolish was hij trouwens niet: in 2021 is een vergelijkbaar exemplaar verkocht voor 11,2 miljoen dollar.
Mauritius
Het gouden dwergje
Grenada is het kleinste onafhankelijke land dat ooit goud won op de Olympische Spelen. Vaticaanstad, mocht je dit lezen...
Grenada
Persen met Perzen
Rond 480 v.Chr. viel maar liefst 44% van de wereldbevolking (zo’n 50-55 miljoen van de geschatte 112 miljoen mensen) onder het Perzische Rijk. Een record dat zelfs het Britse of Spaanse Rijk nooit heeft kunnen evenaren.
Iran
Geen poen voor Pantani
Marco Pantani stond fier aan kop in de Giro ’99. Opeens werd hij uit het klassement gezet. Doping. Totdat jaren later duidelijk werd dat de maffia zijn bloedstaaltjes had laten vervalsen, omdat ze veel geld zouden verliezen bij winst van Pantani.
Italië
Hoogstkong
Als je alle hoogtes van alle wolkenkrabbers bij elkaar optelt, kom je uit op een verbazingwekkende totale hoogte van zo'n 333,8 kilometer. Hiermee heeft Hong Kong de hoogste stedelijke agglomeratie ter wereld.
Hongkong
Het komt hun de neusfl-uit
Radio Tonga begint de uitzending elke dag met een opname van Veʻehala, een virtuoos op de neusfluit.
Tonga
Talco
Talco is de grootste aluminiumfabriek van Centraal Azië en wordt persoonlijk geleid door president Emomalii Rachmon zelf. De winst vloeit via een brievenbusfirma op de maagdeneilanden terug naar diezelfde president.
Tadzjikistan
Boksgrootmacht
De enige twee Arabische wereldkampioenen boksen ooit, hebben allebei Jemenitische roots. Toch geniet een andere bokser nog meer aanzien: Ali Raymi was kolonel in het leger, maar kon ook aardig boksen. Wat heet: bij de amateurs bokste hij 119 wedstrijden. Hij won er 117. En alle 117 op knockout. Als professional bokste hij 25 wedstrijden. Hij won ze allemaal. En allemaal op knockout. Hij stierf in 2015 bij een luchtaanval en ging het graf in als een legende.
Jemen
Dónde están los árboles?
Toen de Europeanen op Paaseiland aankwamen, stond er geen boom meer overeind. Wetenschappers discussiëren al eeuwenlang over het lot van de bomen en de invloed van de lokale bevolking. Aanvankelijk werd aangenomen dat de bevolking alle bomen had gekapt om de bekende beelden te transporteren. Tegenwoordig is het aannemelijker dat de Polynesische rat verantwoordelijk was voor de grootschalige ontbossing.
Chili
Laotiaans nieuwjaar
Laotiaans nieuwjaar, sterke boeddhistische traditie, draait allemaal om water. Heel vroom, maar het ontaardt elk jaar ook in een groot watergevecht waarin mensen elkaar met waterpistolen te lijf gaan. Sommige locals doen een beetje bloem in het water, waardoor iedereen een grote deegbal wordt.
Laos
Aardige ambtstermijn
Omar Bongo was van 1967 tot aan zijn dood in 2009 aan de macht in Gabon. Hij deed zelfs een poging om keizer te worden, maar dat feest ging niet door. Daardoor was hij bij zijn dood wel het langst regerende niet-monarchistische staatshoofd in de wereld. Een jaar eerder was de recordhouder in deze categorie afgetreden: Fidel Castro, die Cuba bestuurde van 1959 tot 2008.
Gabon
Olympische spelen 1976
Haïti deed mee aan de Spelen van 1976 in Montreal met 10 atletiek en 3 boksers. Het waren alleen allemaal amateurs, vrienden van dictator Baby Doc. Hij gunde ze een tripje naar Canada. Ze werden óveral laatste, met tijden waarvan sommige nog steeds te boek staan als slechtste resultaat aller tijden. Voorbeeld: de 10.000 meter. De winnaar liep hem in 28 minuten, de één na laatste liep 33 minuten en Haïti's Olmeus Charles kwam binnen na 42 minuten.
Haïti
Tweelingtorens
De Petronas Twin Towers - die ken je wel - zijn eigenlijk een gigantische M van Maleisië. Bovendien is de vorm van de torens afgeleid van traditionele, geometrische, islamitische vormen. Op het grondplan zie je dat de doorsnede van de torens telkens twee overlappende vierkanten zijn die een achtpuntige ster vormen. Deze ster, de Rub el Hizb, is een islamitisch symbool dat je vaak terugvindt in de oude islamitische architectuur.
Maleisië
Metroniem
Saint Lucia is het enige land ter wereld dat vernoemd is naar een vrouw. Samen met Ierland, vernoemd naar Éire. Maar da’s een godin.
Saint Lucia
Veeltaligheid
Zimbabwe heeft 16 officiële talen. Alleen Bolivia heeft er meer (37), maar daar zijn er een aantal van uitgestorven.
Zimbabwe
Vroeg gepiekt
Martina Hingis heeft weliswaar de Zwitserse nationaliteit, maar werd geboren in Košice als kind van Slowaakse ouders en vernoemd naar de Tsjecho-Slowaakse Martina Navrátilová. In 1997 won ze de Australian Open en werd ze met 16 jaar de jongste grandslamwinnaar ooit. Dat record staat nog steeds. Ze won dat jaar ook Wimbledon en de US Open; helaas verloor ze op Roland Garros de finale. Ze beleefde haar grootste successen als tiener, want daarna ging het door blessures snel bergafwaarts.
Slowakije
Zij zorgen voor werk
National Health Service England is de grootste werkgever van het Verenigd Koninkrijk, met NHS Scotland op een goede tweede plaats en NHS Wales op de 6e plek. De NHS is zelfs de vijfde grootste werkgever ter wereld, met het Amerikaanse ministerie van Defensie en het Chinese Volksbevrijdingsleger, Walmart en McDonald’s voorop.
VK: Engeland
Omstreden
Bijna de hele grens tussen Ethiopië en Somalië is omstreden. Alleen de grens tussen Ethiopië en Somaliland is dat niet. Het de facto onafhankelijke Somaliland zelf is dan weer wel behoorlijk omstreden.
Somalië
Bonusfakta
Omdat wij fan zijn, vijf bonusfeitjes over IKEA. 1: Elk product is vernoemd naar een gewoon Zweeds woord. Dat komt omdat Ingvar Kamprad dyslectisch was, en hij zo zijn producten beter kon onthouden. 2: Badkamerproducten dragen bijvoorbeeld namen die te maken hebben met water. 3: Eén van de tien Europanen is verwekt in een IKEA-bed. 4: Er zijn wereldwijd meer IKEA-catalogussen geprint dan Bijbels en Korans. 5: In 2017 publiceerden ze een advertentie die je kon gebruiken als zwangerschapstest. Als ie positief was, kreeg je 50% korting als je je ondergepiste velletje inleverde bij de winkel.
Zweden
Livingstone, Johnson, Khan
Dit zijn alle burgemeesters die Londen ooit heeft gehad. Want de positie van burgemeester bestaat pas sinds 2000. Daarvoor was het bestuur in handen van een soort gemeenteraad. De piepkleine City of London is weer eens de uitzondering: die hebben al bijna 1000 jaar eigen burgemeesters.
Londen
De blaffers en bijters van Boekarest
Lange tijd stond Boekarest bekend als gevaarlijke stad, en het gevaar kwam uit onverwachte hoek. Begin jaren ‘10 van deze eeuw woonden er zo’n 64.000 straathonden in de stad, en in 2012 werden er meer dan 16.000 aanvallen gemeld. Grondige maatregelen volgden, nu zijn ze bijna allemaal dood, opgenomen in asielen of ondergebracht bij mensen thuis.
Roemenië
Het Rode/mooie plein
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, heeft de naam van het Rode Plein niets te maken met de crimson kleur van de gebouwen en ook niet met de rode kleur van de Communistische Partij. Vroeger stond het Rode Plein bekend als Trinity Square, ter ere van de Trinity Kathedraal die er toen stond. Vanaf de 17e eeuw begonnen de Russen het plein echter de naam "Krasnaya Ploschad" te geven. De naam is afgeleid van het woord krasnyi, dat mooi betekent in het Oud-Russisch en pas later ook de betekenis rood kreeg.
Moskou
Reken je Perzisch rijk
Officieel gebruikt Iran de rial (IRR) als nationale valuta, maar in het dagelijks leven rekenen Iraniërs bijna altijd in toman. 1 toman = 10 rial. Dus als iets 100.000 rial kost, zeggen mensen simpelweg dat het 10.000 toman kost.
Iran
Vastgoedmagnaat
Koning Nebukadnezar II van Babylon was een grote speler. De Isjtarpoort (te bewonderen in het Pergamommuseum in Berlijn), Ziggoerat (de inspiratie voor het bijbelverhaal over de toren van Babel) en de hangende tuinen van Babylon zijn allemaal van zijn hand. Hij hield dus nogal van megalomane bouwprojectjes. 95% van de archeologische vondsten in Babylon bestaat uit stenen met zijn naam erop. Hij heeft dus bijna de hele stad herbouwd.
Irak
Guturuku
De eerste bewoner van Bonaire zou Boynay hebben geheten. Hij zou zijn geboren op een plek die nu bekend staat als piedra di boneiru. Het is een traditie dat Bonairianen een zakje aarde van deze plek meenemen als ze naar het buitenland gaan: een Guturuku. Zo hebben ze altijd een stukje Bonairse aarde bij zich.
Eilanden: Bonaire
Eine Stadt, ein Flughafen
De bouw van de luchthaven Berlin Brandenburg was een regelrechte soap. Vlak voor het openingsfeest in 2012 bleek de brandinstallatie namelijk niet te werken. Het duurde jaren om dat te repareren en intussen verpauperde het vliegveld nog voordat er ook maar één vliegtuig was geland. Tegeltjes lieten los, computers draaiden nog op Windows XP, en de bouwkosten liepen hierdoor op van 3 naar 10 miljard euro. Uiteindelijk werd het pas in 2020 geopend. Precies op tijd voor... Corona!
Berlijn
Bronzen rif
Het Andros Barrièrerif is het op twee na grootste barrièrerif ter wereld, na het Grote Barrièrerif en het Barrièrerif van Belize.
Bahama's
Hoezo crisis?
Tijdens de oliecrisis in de jaren ‘70 heeft Oman optimaal geprofiteerd van de hoge olieprijzen. Het BNP per hoofd van de bevolking steeg in 10 jaar tijd met 1370%.
Oman
Ahn Jung-hwan
Dankzij een doelpunt van Ahn Jung-hwan schakelde Zuid-Korea op het WK 2002 Italië uit. Bij zijn club Perugia was hij vervolgens niet meer welkom. Zijn carrière ging uit als een nachtkaars.
Kop of munt
Niemand minder dan Alexander von Humboldt was degene die adviseerde om een kanaal door Nicaragua aan te leggen in plaats van door Panama. De VS hadden beide landen praktisch in bezit, dus ze konden kiezen. Het werd toch Panama.
Nicaragua
De koeien hebben staarten
Sint Maarten was een Romeins militair en heeft ooit, op een koude dag, zijn rode soldatenmantel gegeven aan een arme naakte bedelaar. Toen Willibrord en Bonifatius zich in Utrecht zetelden, vonden ze de inmiddels heiligverklaarde Maarten wel een goede beschermheilige van de stad. De Utrechtse stadsvlag en het stadswapen herinneren met de helften rood en wit aan de rode mantel en aan het witte onderkleed van Sint Maarten. Dat zie je bijvoorbeeld nog steeds op de shirts van FC Utrecht.
Utrecht
Toeristenpeso
Tot 2021 had Cuba twee verschillende munteenheden: één voor de lokale bevolking en één voor toeristen.
Cuba
Profeet Leonardo
Homo Universalis Leonardo da Vinci was zijn tijd ver vooruit. Even he: de beste man leefde in de 15e eeuw en experimenteerde met ontwerpen voor helikopters, vliegtuigen en parachutes. In 2000 bouwde iemand zijn parachute na, precies volgens de beschrijving, met hout en canvas. Hij testte hem op grote hoogte, met een moderne parachute als backup. Het ontwerp van Da Vinci functioneerde perfect.
Italië
Mussa Bin Bique
Er waren al sinds de 10e eeuw moslimhandelaren. Een van hen heette Mussa Bin Bique en hij was de sultan van het eiland dat nu nog Mozambique heet. Het vasteland is daar vervolgens ook naar vernoemd.
Mozambique
The Tube
De eerste metrolijn ter wereld opende hier in 1863, maar ook de eerste metrokaart weergegeven als schakelschema komt uit Londen. De wereld mag Harry Beck daar eeuwig dankbaar voor zijn.
Londen
Nasynchroniseren
In het kader van denazificatie na de Tweede Wereldoorlog wilden de geallieerden hun cultuur toegankelijker maken voor de Duitsers. Daarom begonnen ze hun vooral Engelstalige films na te synchroniseren in het Duits. Dat is blijven hangen en je ziet het tot op de dag van vandaag.
Duitsland
Irish pub food
Eten was in Ierse pubs oorspronkelijk niet gebruikelijk. Fish and chips en Shepherd's Pie zijn dus niet zulke klassieke pubgerechten als ze lijken.
Ierland
Lager dat dit wordt het niet
Het laagste punt van Nederland bevindt zich in een weiland in de Zuidplaspolder ten noordoosten van Nieuwerkerk aan den IJssel. Het ligt op een hoogte van 6,76 meter onder NAP.
Zuid-Holland
Kaiser Wilhelm II
De Duitse keizer vluchtte aan het eind van de door hem verloren Eerste Wereldoorlog met zijn keizerlijke trein naar Nederland. Koningin Wilhelmina verleende hem asiel. Hij kwam te wonen in Kasteel Amerongen en later in Huis Doorn. Daar stierf hij in 1941.
Duitsland
Tot Slavisch gemaakt
De Slowaken zijn een West-Slavisch volk. Van het Slavische volk komt ook het woord slaaf.
Slowakije
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
