Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Operatie Nemesis
Onder de Ottomaanse leiders Talaat Pasja, Djemal Pasja en Enver Pasja vond de Armeense genocide plaats. Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog vluchtten ze per onderzeeboot naar Duitsland. Ze werden door de nieuwe Ottomaanse regering bij verstek veroordeeld tot de doodstraf voor hun misdaden, maar Duitsland weigerde ze uit te leveren. De Armenen lieten het er niet bij zitten en startten operatie Nemesis, met als doel het drietal op te sporen en te liquideren. Met succes: in 1921 werd Talaat doodgeschoten in Berlijn, in 1922 volgde Djemal in Tiblisi en Enver in Centraal-Azië.
Armenië
Verdrag van Lateranen
Bij de Italiaanse eenwording in 1870 verloor het Vaticaan al zijn grondgebied. In 1929 sloot Benito Mussolini met de paus het vedrag van Lateranen, waarbij Vaticaanstad weer een (piepklein) stukje grond kreeg en de huidige grenzen werden vastgelegd.
Vaticaanstad
Vaticaanse nationaliteit
Ongeveer 600 mensen hebben de Vaticaanse nationaliteit. Je kunt die niet krijgen door geboorte, maar alleen door naturalisatie wanneer je in het Vaticaan komt wonen en werken. Als je stopt met werken, verlies je de nationaliteit weer.
Vaticaanstad
Prima proviand
Ooit leefden er miljoenen Galapagosreuzenschildpadden op de Galapagoseilanden. Ze konden een jaar overleven zonder eten en drinken. Dat maakte ze ideale proviand voor lange zeereizen. Je flikkert ze in het ruim, hebt er geen omkijken naar en slacht ze zodra je het vlees nodig hebt. Het trieste resultaat: de soort was mede hierdoor binnen de kortste keren uitgestorven.
Ecuador
Axolotl is een dier
De axolotl is een soort salamander die alleen in Mexico voorkomt. Er zijn er nog maar 1200, maar veel mensen zullen weleens een foto hebben gezien van deze parel. Ze kunnen zo ongeveer alles regenereren zonder littekenweefsel: hun ledematen, staart, kieuwen, hersenen en zelfs hun hart, in slechts een paar weken.
Mexico
Schuld van Thomas
In 1841 nam Thomas Cook, oprichter van Thomas Cook & Son, 500 passagiers per trein mee op een terugreis van Leicester naar Loughborough. Dit was zijn eerste excursie en de start van de Britse toeristenindustrie. Dus al die stagparties en all-inclusive package deals kun je aan Thomas danken.
VK: Engeland
Het meisje met de groene ogen
In de jaren '80 maakte Steve McCurry in Afghanistan voor National Geographic de beroemde coverfoto van het meisje met de groene ogen. Ze werd wereldberoemd, maar niemand wist wie ze was en wat er van haar geworden was. In 2002 reisde McCurry terug naar Afghanistan om haar te zoeken, met succes. Ze bleek Sharbat Gula te heten en had de foto zelf nooit gezien, en wist niets van de cultus rondom haar persoon.
Afghanistan
Oergrid
Het Meer van Ohrid is geen gewoon meer. Het is bijna twee miljoen jaar oud, ontstaan door tektonische activiteit en niet door ijs zoals de meeste Europese meren. Daarmee is het een van de oudste meren ter wereld, én een biologische tijdcapsule. Van de ruim 1.200 bekende soorten in het meer zijn er 212 endemisch.
Noord-Macedonië
Refugees welcome
Toen witte boeren het Zimbabwe van Mugabe werden uitgekickt, ontving Zambia ze met open armen. Met hun kennis en kapitaal gaven ze de Zambiaanse landbouw een grote impuls. In Zimbabwe gebeurde het tegenovergestelde.
Zambia
Moeilijk invoegen
Tot 1993 had Saba zeven rijscholen, allemaal op de enige weg van Saba. Waarom? Omdat je op Saba razendsnel een rijbewijs kon halen en dat om kon ruilen voor een geldig Nederlands exemplaar. In 1993 greep de Nederlandse overheid in, leer maar gewoon rotondes rijden.
Eilanden: Saba
Olympische wereldtop
Cuba behoort tot de wereldtop op de Olympische zomerspelen en behaalde al 235 medailles. Daarmee zijn ze na de Verenigde Staten het best presterende land in de Amerika's. Aan de Olympische winterspelen deden ze echter nog nooit mee. Daarmee zijn ze het best presterende land op de zomerspelen dat nooit meedeed aan de winterspelen.
Cuba
Olympische malaise
Bosnië-Herzegovina is één van de vier Europese landen die nog nooit een Olympische medaille wonnen. Ze delen de twijfelachtige eer met de kleinere landen Albanië, Andorra en Monaco. Nou doet Bosnië-Herzegovina pas sinds 1992 als zelfstandig land mee, maar toch.
Bosnië-Herzegovina
Minicaanstad
Vaticaanstad is het kleinste land ter wereld. Het is kleiner dan de Efteling.
Vaticaanstad
Lezen loont
Braziliaanse gevangenen kunnen strafvermindering krijgen door veel te lezen. Voor ieder boek dat ze lezen, gaat er 4 dagen van hun straf af, tot een maximum van 48 dagen per jaar.
Brazilië
Iguasuwatervallen
De Iguasuwatervallen op de grens tussen Brazilië en Argentinië vormen het grootste watervalsysteem ter wereld.
Brazilië
Van Duitsen bloed
Toen Griekenland onafhankelijk werd van het Ottomaanse Rijk, gingen ze Europese vorstenhuizen langs op zoek naar een koning. Uiteindelijk kwamen ze na een lange zoektocht uit bij een Beierse prins, genaamd Otto. Die nam een heel legertje aan Beierse soldaten en ambtenaren mee en belandde zodoende op de Griekse troon.
Griekenland
Het Zwitserland van Zuid-Amerika
In de jaren 1860 was Uruguay een populaire bestemming voor Zwitserse kolonisten. Hier stichtten ze verschillende kolonies. Zoals Colonia Suiza, Colonia Valdense en Nueva Helvecia. Die dorpjes hebben echte Zwitserse architectuur, er worden nog bierfeesten gehouden en ze hebben er hun eigen kaas "Queso Colonia".
Uruguay
Hendrik de 'Zeevaarder'
Hendrik de Zeevaarder was een sleutelfiguur in de ontdekkingsreizen van Portugal. Hij maakte de plannen, bracht wetenschappers en financiers bij elkaar, maar ging zelf nooit de zee op.
Portugal
What's in a name
Birma's eerste militaire dictatuur kwam er omdat de premier de verkiezingen verloor en niet tegen zijn verlies kon. Zijn naam? Ne Win.
Myanmar
Wir gehen nach Togoland
Togo zag Portugezen, Hollanders, Fransen en zelfs Denen, maar het was een Duitser die het eerste koloniale verdrag sloot. In 1884 tekende koning Mlapa III een protectieverdrag met Gustav Nachtigal. Daarna hesen ze de eerste Duitse vlag op het continent, en voilà: Togoland was geboren.
Togo
Kamelk
Toeareg zijn dol op kamelenmelk. Op reizen door de woestijn is het soms de enige voedingsbron. Maar in Europa is het een schaars goed. Er is maar één kamelenmelkerij die kamelenmelk mag verkopen in de Europese Unie. Het goede nieuws? Hij staat in Berlicum, Noord-Brabant.
Niger
Krimpende bevolking on steroids
Er zijn drie landen met minder inwoners dan in 1950. Vaticaanstad, Bulgarije en Letland.
Letland
Poeprevolutie
Aan het begin van de 19e eeuw was de Theems echt een open riool. Er was geen vis die zich er waagde, en de stad had om de haverklap te maken met cholera-epidemieën. Joseph Bazalgette voorzag Londen daarom van de eerste moderne ondergrondse riolering ter wereld. Hij had een vooruitziende blik, want hij gebruikte enorme diameters voor zijn rioolbuizen, waardoor de afvoercapaciteit tot op de dag van vandaag volstaat.
Londen
Beide-jing
Beijing is de eerste stad die zowel zomer- als winterspelen organiseerde.
Beijing
Bifurcatie
De Orinoco heeft een aftakking, de Casiquiare, die uitkomt in de Río Negro, die dan weer uitkomt in de Amazone. De stroomgebieden van de Amazone en de Orinoco zijn dus van nature met elkaar verbonden. Zo'n bifurcatie is heel zeldzaam, en dit is de grootste ter wereld. Afhankelijk van de waterstand in de twee rivieren, stroomt het water in de Casiquiare soms de ene kant en soms de andere kant op. Orinocodolfijnen gebruiken de Casiquiare om van het ene naar het andere stroomgebied te komen.
Venezuela
Meest voorkomende namen
De meest voorkomende namen van pausen zijn Johannes (21 keer), Gregorius (16 keer) en Benedictus (15 keer). Toch noemde de laatste Benedictus zich Benedictus de 16e.
Vaticaanstad
Obductie
Als een stuk oceanische aardkorst botst op een stuk continentale aardkorst, dan krijg je meestal subductie. De zwaardere oceanische korst duikt daarbij onder de continentale korst. Op Cyprus is iets bijzonders gebeurd: obductie. Daarbij schuift de zwaardere oceanische korst juist over de continentale korst heen. Op Cyprus kun je daarom heel goed onderzoek doen naar de geologische samenstelling van oceanische aardkorst, want die ligt hier aan het oppervlak.
Cyprus
Sweet 2500
In 1979 wilde sjah Mohammed Reza Pahlavi een feestje vieren. Het werd het duurste feest in de geschiedenis. Hij liet ruïnestad Persepolis omtoveren tot feestlocatie, met boulevards en tuinen. Uit Spanje haalde hij 50.000 mussen, uit Frankrijk 100 vrachtvliegtuigen met wijnen en eten. De hele wereld mocht komen, behalve de Iraniërs.
Iran
Stormschade
Van alle landen in de wereld, gaat de economie op Dominica gemiddeld het meest gebukt onder de orkanen. Men schat in dat het bruto nationaal product ruim 20% hoger was geweest zonder orkanen.
Dominica
Oude grenzen
De grenzen van Burundi zijn niet door koloniale machten getrokken, maar volgen de grenzen van het oude Koninkrijk Burundi. De Duitse kolonialisten wilden dat koninkrijk eigenlijk niet eens hebben. Pas toen het in Belgische handen dreigde te vallen, gaf Otto von Bismarck groen licht voor de Duitse kolonisatie. Een wereldoorlog later werd het alsnog Belgisch.
Burundi
Exploitasi
In 1880 ontdekte de Nederlandse tabaksplanter Aeilko Zijlstra olie op Sumatra. Hij richtte in vervolgens de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Exploitatie van Petroleumbronnen in Nederlandsch-Indië op. In 1907 ging deze maatschappij nauw samenwerken met een Brits bedrijf dat in olie én zeeschelpen handelde. Die hadden marketingtechnisch een íets betere bedrijfsnaam, en de rest is geschiedenis.
Indonesië
Navi Mumbai
Ten oosten van de baai van Mumbai wordt sinds de jaren ‘70 gebouwd aan de voorstad Navi Mumbai. Dat is nog altijd de grootste in één keer geplande stad ooit.
Mumbai
Voorbarig
In 2006 werd op grootse wijze het 900-jarig bestaan van Brabant gevierd. Het ziet er naar uit dat ze dat in 2083 nog eens dunnetjes over mogen doen. Er zijn namelijk hele sterke aanwijzingen dat je eigenlijk pas in 1183 kon spreken van het hertogdom Brabant. Dat is namelijk de eerste keer dat de heersende vorst zich hertog van Brabant ging noemen.
Noord-Brabant
Albanese olie
In Albanië ligt het grootste olieveld van continentaal Europa. Albanese bitumen zijn van hoge kwaliteit en worden veel toegepast in asfalt over de hele wereld.
Albanië
Blijven betalen
Als 'straf' voor de onafhankelijkheid, heeft Frankrijk Haïti een boete opgedrongen die zo hoog was, dat ze er 122 jaar over hebben gedaan om af te betalen. De laatste betaling vond plaats in 1947.
Haïti
Indo-Europese eenheid
Bijna alle volkeren in Europa zijn Indo-Europees. De enige uitzonderingen zijn de Fins-Oegrische volkeren (in Finland, Estland en Hongarije bijvoorbeeld), de Turkse volkeren, de Semitische volkeren (waaronder de joden) en... de Basken. Niemand weet waar die ooit vandaan zijn gekomen.
Europa
Kimtercity
Kim Jong-Un reist het liefste met zijn luxe gepantserde trein. Over de top luxe met onder andere een chique restaurant met levende kreeften en de beste Franse wijnen. Ook zijn dure Mercedessen gaan mee op auto-wagons. Door alle pantsering en zware wapenuitrusting is de trein wel loodzwaar: hij kan maar maximaal 60 kilometer per uur. En dan te bedenken dat zijn opa Kim Il-Sung met de trein helemaal naar Oost-Europa reed.
Noord-Korea
Nijlbron
Als mensen op zoek gaan naar de bron van de Nijl, dan volgen ze meestal de Witte Nijl tot aan het Victoriameer of zelfs verder, want die tak van de Nijl is veel langer. Maar 80% van al het Nijlwater komt uit de Blauwe Nijl, die ontspringt in het Tanameer in het Ethiopisch Hoogland. Even dankjewel zeggen Egypte.
Ethiopië
Treineren
Wil je de trein nemen van Lissabon naar Berlijn, dan heb je vanwege het uiteenlopende elektriciteitsnet van de Europese spoorwegen 5 verschillende treinen nodig.
Europa
Miss Venezuela
Venezolanen zijn helemaal verzot op schoonheidswedstrijden. En ze zijn er goed in ook: ze leverden 24 keer een Miss World, Miss Universe, Miss International en Miss Earth. Meer dan welk ander land ter wereld.
Venezuela
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
