Alle kroegfeitjes op een rij 👀
Geopolitieke brainfart
De Rode Khmer waren zo nietsontziend dat ze eind jaren ‘70 zelfs de voormalige communistische bondgenoten in Vietnam tegen zich in het harnas joegen. En dus waren het uitgerekend de Vietnamezen die een einde kwamen maken aan het regime van Pol Pot. En nu komt het bizarre: het westen was zo vastgeroest in de anti-Vietnamese houding, dat het de Rode Khmer van Pol Pot bleven zien als de legitieme regering van Cambodja.
Cambodja
Jakkaas
Chhurpi is een Nepalese kaas die bij hondenbezitters misschien een belletje doet rinkelen. Het is een langwerpige, gerookte kaas van jakmelk, die in Nederland veel wordt verkocht als snack voor honden.
Nepal
Wereldbeker voor de buitenbeentjes
Als voorbereiding op - en als protest tegen - het WK 2006 in Duitsland nodigde de Hamburgse voetbalclub St. Pauli de nationale teams van Noord-Cyprus, Zanzibar, Groenland, Gibraltar en Tibet uit om een alternatief WK te spelen. St. Pauli riep zelf ook nog even snel de onafhankelijkheid uit om met een jeugdteam mee te kunnen doen aan het toernooi. Noord-Cyprus won het toernooi.
Tibet
Inconsequente kolonialisten
De prachtige koloniale naam Opper-Volta dankte het land aan de rivier de Volta. Of eigenlijk de drie rivieren, want je hebt de Zwarte, de Rode en de Witte Volta. Die ontspringen in Burkina Faso en stromen van daaruit naar het zuiden. In Ghana komen ze samen en gaan ze verder als Volta. Als je Burkina Faso Opper-Volta zou noemen, dan had je Ghana dus eigenlijk Neder-Volta moeten noemen.
Burkina Faso
Draai de tookjes los in het sprookjesbos
De Efteling had in 2018 een recordaantal van 5.351.572 bezoekers. De tweede meestbezochte toeristenattractie van Nederland, het Rijksmuseum, heeft een record van 2,7 miljoen. Mensen gaan lekker op sprookjes.
Noord-Brabant
Waarkad?
Rond 2300 voor Christus was Akkad de grootste stad ter wereld. Fun fact: desondanks hebben we geen idee waar de stad precies lag. De stad werd na haar gloriejaren namelijk volledig met de grond gelijkgemaakt door een rivaliserend volk, dus archeologische vondsten zijn schaars.
Irak
Duisterste feitje van de site?
De voormalige president van Equatoriaal-Guinea, Francisco Macias Nguema, heeft in 1975 tijdens kerst 150 van zijn tegenstanders in een voetbalstadion laten executeren door soldaten verkleed als kerstman terwijl de versterkers het lied van Mary Hopkin "Those Were the Days" op repeat speelden.
Equatoriaal-Guinea
Songfirstival
Zwitserland was de eerste winnaar van het Eurovisie Songfestival, in 1956.
Europa
Roots
60% van de Jamaicanen heeft een van oorsprong Schotse achternaam, meer dan elke plek buiten Schotland. Er wonen zelfs meer Campbells in Jamaica dan in Schotland.
Jamaica
Great blue hole
Deze naam dekt de lading aardig. Het is het grootste mariene zinkgat ter wereld: een perfect cirkelvormig gat in de oceaanbodem, middenin een atol. Het is een kalksteengrot waarvan het dak is ingestort. Door zeespiegelstijging is het helemaal onder water is komen te staan. Als je wil duiken tussen stalagmieten en stalactieten dan is dit je plek.
Belize
Amazigh
De meeste Algerijnen zijn afstammelingen van oude Amazigh- of Berbergroepen die met verschillende binnenvallende volkeren zijn gemixt. Tegenwoordig noemen Berbers zichzelf trots Amazigh (m), Tamazight (v) of Imazighen (meervoud), wat ‘vrije mensen’ of ‘nobele mensen’ betekent. Op dit moment beschouwt een klein kwart van de Algerijnen zichzelf als Imazighen.
Algerije
Drietalig land
Veel Tanzanianen worden drietalig opgevoed. Men heeft een lokale taal, gebruikt Swahili als verbindingstaal, én heeft met het Engels nog een officiële overheidstaal.
Tanzania
Militarny Disneylandskaya
Zo’n 50 kilometer ten westen van Moskou ligt Patriot Park: een soort militair pretpark voor schoolklassen. Hoogtepunt? Kinderen kunnen een miniatuurversie van de Reichstag bestormen, compleet met nagespeelde veldslagen. Het park ligt vol historische symboliek: het staat op de plek waar de Duitsers in 1941 werden gestopt, en de naastgelegen kathedraal werd ingewijd op de exacte datum dat nazi-Duitsland de Sovjet-Unie binnenviel. Alsof dat nog niet genoeg is, is de vloer van de kerk gemaakt van omgesmolten wapens van de Wehrmacht.
Rusland
Drukmiddeldeuntjes
Dictator, drugshandelaar en witwasser Manuel Noriega maakte het in Panama zo bont, dat hij in 1989 een Amerikaanse invasie uitlokte. Hij vluchtte de ambassade van Vaticaanstad in. De Amerikanen zetten hem psychologisch onder druk door buiten de ambassade keiharde muziek te draaien. Na 10 dagen kwam Noriega naar buiten en werd hij gearresteerd.
Panama
Ye olde Guillotine?
De guillotine werd eerder in Ierland gebruikt dan in Frankrijk.
Ierland
Zeegrotten
Bij Capo Greko vind je spectaculaire zeegrotten. Die ontstaan op een andere manier dan druipsteengrotten. Het zeewater golft hier tegen de kliffen aan, waardoor erosie optreedt en diepe holtes ontstaan.
Cyprus
Bikini
De herkomst van deze naam? De Amerikanen testten een paar atoombommen boven het Bikini-atol. Een Amerikaanse modeblogger noemde de uitvinding van deze zwemkleding, enkele dagen na de kernproef, ‘de atoombom van de mode’. De naam was geboren.
Marshalleilanden
Sovjetnamen
Toen Tadzjikistan deel uitmaakte van de Sovjet Unie werden de grootste twee steden, Dushanbe en Choedzjand, omgedoopt tot Stalinabad en Leninabad.
Tadzjikistan
Nieuwe wereld
We noemen Europa vaak de oude wereld. Maar wist je dat de homo sapiens pas 40.000 jaar geleden in Europa neerstreek? In Afrika, Azië en zelfs Oceanië woonden de homo sapiens toen al een tijdje. Alleen in de Amerika's kwam de homo sapiens later aan dan in Europa.
Europa
Hendrik Hamel
Het westen kent Zuid-Korea pas echt sinds de verhalen van de Zeevaarder uit Gorinchem, Hendrik Hamel. Er is zelfs een museum naar hem in de stad te vinden. Overigens kennen ook veel mensen in Zuid-Korea zijn naam.
Zuid-Korea
Operation Hailstone
Chuuk Lagoon is een van de beste wrakduik-locaties ter wereld. Dat komt door Operatie Hailstone - ook wel de Japanse Pearl Harbor genoemd. In februari 1944 verloren de Japanners, na 2 dagen lang bombardementen op de marinebasis, 16 oorlogsschepen, 32 koopvaardijschepen en meer dan 250 Japanse vliegtuigen.
Micronesië
Schismatig verraad
Toen Byzantium werd geplunderd door Venetiaanse kruisvaarders voelden de oosterse christenen zich zo verraden, dat ze braken met hun toen nog westerse bondgenoten. Deze breuk tussen oosters-orthodoxe en rooms-katholieke kerken werd nooit hersteld.
Istanbul
One Cup of Coffee
De Jamaicaanse Blue Mountain Coffee is een van de duurste koffiesoorten ter wereld. 80% wordt geëxporteerd naar Japan. De rest komt onder andere terecht in de Jamaicaanse likeur Tia Maria, samen met lokale rum.
Jamaica
Three little birds
Het eiland Jamaica is de thuisbasis van 28 endemische vogelsoorten. Daaronder zijn drie verschillende kolibries: een zeer kleine vogelsoort.
Jamaica
Sir David en Bhai Goliath
Aan het begin van de Britse kolonisatie van India was het Mogolrijk (dat toen heerste over India) goed voor bijna een kwart van de wereldeconomie. Het Britse Rijk? 1,8%.
India
Militair museum
In Aqaba aan de Rode Zee is een militair museum... onder water. Op de bodem van de zee zijn tanks, vliegtuigen en helikopters afgezonken die je met een duikuitrusting kunt bekijken.
Jordanië
Jammer Nepal!
Volgens sommigen ligt in Ecuador de hoogste berg ter wereld. Als je meet vanaf het middelpunt van de aarde, is de Chimborazo (tevens hoogste vulkaan van Zuid-Amerika) 2000 meter hoger dan de Mount Everest. De aarde is namelijk niet perfect rond, maar een beetje ovaal en daardoor iets dikker rond de evenaar, waar Ecuador natuurlijk precies op ligt.
Ecuador
Bejaardensoos
De bevolking van Belarus krimpt sterk. Dat is het best voelbaar op het platteland, waar de jeugd ook nog eens wegtrekt naar de steden. In 1940 woonden er ongeveer 7 miljoen Belarussen op het platteland. Nu zijn dat er nog maar 2 miljoen. Het gemiddelde Belarussische dorp telt 89 inwoners, waarvan het merendeel boven de 65 is.
Belarus
1255
In dit jaar werd het eerste waterschap van Nederland opgericht: het Hoogheemraadschap van Rijnland. Dit waterschap bestaat nog steeds en heeft de storm aan fusies dus overleefd: halverwege de 20e eeuw telde Nederland namelijk nog ongeveer 2600 waterschappen. Nu nog 'maar' 21.
Zuid-Holland
Metroniem
Saint Lucia is het enige land ter wereld dat vernoemd is naar een vrouw. Samen met Ierland, vernoemd naar Éire. Maar da’s een godin.
Saint Lucia
Fun times at Eekhoorn high
Zo’n 8000 jaar geleden kon een eekhoorn – in theorie – zonder de grond te raken van Lissabon naar Moskou slingeren. 80% van Europees grondgebied was toen bos.
Europa
Talenknobbel
In Papoea-Nieuw-Guinea worden maar liefst 840 talen gesproken. Dat is 12% van alle talen in de wereld, op een oppervlakte zo groot als Zweden. 99% van elk denkbare combinatie van twee willekeurige Papoea’s spreekt niet dezelfde moedertaal.
Papoea-Nieuw-Guinea
Zwaar verminskt
Omdat Minsk zo zwaar vernietigd werd tijdens De Grote Patriottische Oorlog (WO2 voor Belarussen), kon Stalin de ideale Sovjetstad uit de grond stampen. Hij deed dat met verve: grote straten, vele bomen, brutalisme, radiaal-concentrische opbouw en vooral heel veel beton.
Belarus
Politieke vlag
De vlag van de republiek Nagorno-Karabach is behoorlijk politiek. Het is eigenlijk de Armeense vlag met een afgescheiden deel dat de republiek voor moet stellen.
Armenië
Bonusfakta
Omdat wij fan zijn, vijf bonusfeitjes over IKEA. 1: Elk product is vernoemd naar een gewoon Zweeds woord. Dat komt omdat Ingvar Kamprad dyslectisch was, en hij zo zijn producten beter kon onthouden. 2: Badkamerproducten dragen bijvoorbeeld namen die te maken hebben met water. 3: Eén van de tien Europanen is verwekt in een IKEA-bed. 4: Er zijn wereldwijd meer IKEA-catalogussen geprint dan Bijbels en Korans. 5: In 2017 publiceerden ze een advertentie die je kon gebruiken als zwangerschapstest. Als ie positief was, kreeg je 50% korting als je je ondergepiste velletje inleverde bij de winkel.
Zweden
Taboe
De Nederlanders noemden het hoofdeiland van Tonga Amsterdam. Maar, xenofiel als we zijn, namen we ook een woord mee terug: taboe is een leenwoord uit het Tongaans.
Tonga
River Kwait
Ken je die brug over de River Kwai? Die gaat niet over de Kwai. Of tenminste, ging. Het was een foutje van de schrijver van het verfilmde boek. Dat vonden de toeristen stom. Toen heeft de Thaise overheid hun topografie aangepast en de rivier daadwerkelijk Kwai genoemd. Nu klopt het verhaaltje weer.
Thailand
Burj Khalifa
De Burj Khalifa is met 828 meter 's werelds hoogste gebouw, zoveel staal dat je er zes Eiffeltorens mee kunt bouwen. Het interieur is ontworpen door Giorgio Armani. Het is alleen niet aangesloten op de riolering van Dubai. Er rijdt dus elke dag een poepkonvooi naar binnen en naar buiten.
Verenigde Arabische Emiraten
Andescondor
De Andescondor is enorm: deze gier heeft een spanwijdte van ruim 3 meter. Gieren zijn aaseters en hebben een paar lichamelijke trucs in huis. Zo hebben gieren kale koppen: wel zo handig schoon te houden als je je kop diep in een kadaver steekt. Ook plassen ze over hun eigen poten heen: het zuur in de urine beschermt de poten tegen bacteriën als ze over een kadaver lopen.
Peru
Pali-canon
Sri Lanka is de plek waar de toespraken van de Boeddha voor het eerst zijn opgeschreven en gebundeld. 500 monniken waren hier 3 jaar bezig. Het resultaat is de Pali-canon: een kast vol boeken die als bijbel van het Boeddhisme wordt beschouwd.
Sri Lanka
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
