#
59
Italië
Met special guest:
Carabinieri. Squadra Azzura. Melanzane. Sprezzatura. Mozzarella. Bambini. Deze woorden hebben niets met elkaar te maken, maar je gaat er wel temperamentvoller van praten.
Het Italiaans klinkt als bewegend water. Felle stroomversnellingen gevolgd door kabbelende beekjes. Het laat willekeurige zinnen over volle stofzuigerzakken of maandagochtendfiles klinken als een doorbrekend zonnetje. Is dit het geheim van Italië? De onverwoestbare romantiek die de wereld voelt bij dit land van vino e formaggio? Het zal allicht helpen. Een vakantieherinnering die zich al vormt voordat je geweest bent. Elk dorpje is stokoud en onbedorven, in de steegjes staan de Bertolli-omaatjes al klaar met de tarwebloem nog op hun schorten.
Maar oké, even gas terug nu. Bestaat dit dolce vita echt? Italië heeft toch ook Lampedusa’s, begrotingstekorten en vechtende kabinetten? De realiteit zit uiteraard weer vol mitsen en maren. Deze aflevering zal heen en weer zwieren tussen kritische noten en liefkozend gezwijmel. Ciao bella!
Paspoortje
Oppervlakte: Ruim zeven keer Nederland.
Ongeveer net zo groot als: Oman.
Aantal inwoners: Bijna 60 miljoen.
Hoofdstad: Rome.
Andere steden: Milaan, Turijn, Napels, Venetië, Florence, Genua, Palermo.
Valuta: Euro.
Religie: Bijna iedereen is katholiek.
Taal: Italiaans, maar ook heel veel kleine lokale talen.
Meest voorkomende achternamen: Rossi, Russo, Ferrari, Esposito, Bianchi.
Vlag: Drie verticale banen: groen, wit, rood.
No items found.
Kroegfeitjes 🍻
Zin in meer random kroegfeitjes? Check dan onze feitjesgenerator.
Geen poen voor Pantani
Marco Pantani stond fier aan kop in de Giro ’99. Opeens werd hij uit het klassement gezet. Doping. Totdat jaren later duidelijk werd dat de maffia zijn bloedstaaltjes had laten vervalsen, omdat ze veel geld zouden verliezen bij winst van Pantani.
Familiefinale
In 1952 pakte de schermer Eduardo Mangiarotti goud in de Olympische finale. Zijn opponent was zijn eigen broer.
Portofinito
Om Portofino leefbaar te houden heeft het stadsbestuur no-waiting-zones ingesteld waar je boetes kunt krijgen als je te lang stilstaat, wachtend op een selfie. Je kunt tot 275 euro boete krijgen.
Opera Tifosi
Teatro alla Scala in Milaan, volgens kenners het beste operahuis ter wereld, herbergt de 'loggionisti', fervente operafans in de goedkope bovengalerij. Deze enthousiastelingen staan bekend om hun onverbiddelijke kritiek. Zo werd tenor Roberto Alagna in 2006 tijdens Aida zo heftig uitgejouwd dat zijn vervanger, Antonello Palombi, abrupt de scène op moest zonder kostuum.
VeNEEtië
De stad Venetië heeft een moeizame relatie met de hordes toeristen die de stad bezoeken. De verhouding jaarlijkse toeristen tegenover aantal inwoners is zo’n 370 per Venetiaan. Dat is 20 keer zoveel als Amsterdam.
E l'Oscar va…
Italië is het land met de meeste Oscars voor Beste Buitenlandse Film: 14 stuks.
Brötzi Pötzi
Brad Pitt heeft een tatoeage van Ötzi de ijsmummie.
Dodelijkste route
De Straat van Sicilië is de dodelijkste migrantenroute ter wereld. Sinds 2014 zijn er in de zee rond Lampedusa minstens 20.000 mensen overleden tijdens hun oversteek.
Snel verdeeld
Sinds de Tweede Wereldoorlog heeft Italië maar liefst 69 regeringen gehad. Gemiddeld één per 13 maanden. Slechts één regering zat zijn termijn uit.
Land der volksmenners
Er is geen EU-land waar populistische partijen zoveel zetels hebben als in Italië. Verdeeld over vier partijen hebben de populisten bij elkaar 58% van de zetels in handen (2022). Na Hongarije en Polen heeft radicaal-rechts ook nergens in de EU zoveel invloed als in Italië.
Geen zwaartekracht
Graffiti is een Italiaans leenwoord dat verwijst naar tekeningen op bijvoorbeeld muren. Het woord is afgeleid van het Italiaanse enkelvoud: 'graffito', wat 'gekrast' betekent. Let dus ook op de uitspraak: niet Gravity, maar Graffíti.
Landenmatroesjka
Italië is het land met de meeste landen in een land: Vaticaanstad en San Marino.
Jaxy kijkt weer xylofoonfilmpjes op youtube
Omdat het Italiaanse alfabet is afgeleid van het Latijn, heeft het maar 21 letters. Ze missen de J, K, W, X en de Y.
Profeet Leonardo
Homo Universalis Leonardo da Vinci was zijn tijd ver vooruit. Even he: de beste man leefde in de 15e eeuw en experimenteerde met ontwerpen voor helikopters, vliegtuigen en parachutes. In 2000 bouwde iemand zijn parachute na, precies volgens de beschrijving, met hout en canvas. Hij testte hem op grote hoogte, met een moderne parachute als backup. Het ontwerp van Da Vinci functioneerde perfect.
Mangiare!
De Italiaanse keuken is de meest geëxporteerde ter wereld. Ongeveer 10% van alle restaurants in Nederland is Italiaans. Het zijn er bijna 2000.
Fiat 124
De beroemdste Fiat ter wereld is niet de 500, niet de Panda en zelfs niet te Multipla, maar de 124. In 1967 auto van het jaar, maar jullie kennen hem alleen onder een andere naam. De Russische autofabrikant Lada ging dit model namelijk in licentie bouwen en deed dat tot 2012. Dé Lada, die nog steeds zo toonaangevend is in de straten in Oost-Europa en de voormalige Sovjet-Unie, is dus in wezen een Fiat uit 1967.
Lekker op de trekker
Ferrucio Lamborghini bouwde oorspronkelijk tractors. De zaken gingen goed en hij kocht een Ferrari. Die moest echter in één jaar vier keer terug naar de fabriek vanwege problemen met de koppeling. Hij sprak Enzo Ferrari erop aan en die beet hem toe: "het probleem is niet de koppeling, het probleem is dat jij niet weet hoe je in een Ferrari moet rijden". En je weet zelf wat Lamborghini daarna is gaan doen.
Zwalkend zuiden
De economische tegenstellingen tussen Noord- en Zuid-Italië zijn schrijnend. In het zuiden ligt de werkloosheid zo'n drie keer zo hoog en het inkomen zo'n twee keer zo laag.
Maffiamaatjes
In Zuid-Italië gebeurde tijdens de Amerikaanse invasie aan het eind van de Tweede Wereldoorlog iets opmerkelijks: de maffia, die door Mussolini zo hard waren aangepakt en ondergronds opereerden, werden door de Amerikanen erkend als vijanden van de fascisten en daarom terug in het zadel geholpen. Maffiabazen werden bijvoorbeeld aangesteld als burgemeester. Lekker bezig yanks.
Fiasco
Dit Italiaanse leenwoord kan goed worden gebruikt om de militaire geschiedenis van Italië samen te vatten. In 1896 werden ze finaal in de pan gehakt door Ethiopië, de grootste nederlaag van een Europese macht in Afrika. In de Eerste Wereldoorlog verloren ze heel Noordoost-Italië aan Oostenrijk en mochten ze van geluk spreken dat ze aan geallieerde zijde vochten en nadien alles terugkregen. In de Tweede Wereldoorlog probeerden ze vergeefs Griekenland te veroveren en moest Duitsland ze komen redden.
Romulus en Remus
Volgens de legende is Rome gesticht door de tweeling Romulus en Remus. Die werden als baby te vondeling gelegd in de Tiber en grootgebracht door een wolvin. Daarom zie je ook een beeltenis van een wolvin met twee jongetjes aan haar tepels in het wapen van de stad Rome. Of in het wapen van AS Roma als dat je meer zegt.
No items found.
Tips 💡
La Vita è Bella
Kijktip
Wanneer een Joodse bibliothecaris en zijn zoon het slachtoffer worden van de Holocaust, gebruikt hij een perfecte mix van wilskracht, humor en verbeeldingskracht om zijn zoon te beschermen.
Bekijken
Pavarotti Viva Forever
Luistertip
Een collab tussen de Spice Girls en Luciano Pavarotti, dit wil je luisteren.
Bekijken
Il Principe
Leestip
Dit boek van Niccolò Machiavelli is een 'vorstenspiegel'. Dit is een type boek waarin beschreven wordt hoe een vorst zich dient te gedragen.
Bekijken
Lonely Planet - doe deze dingen niet als toerist in Italië
Leestip
31 manieren waarop je als toerist in de problemen kunt raken in Italië.
Bekijken
Ver van je bed show
Luistertip
Deze podcast interviewde voor de aflevering 'Hoe actief is de maffia nog in Italië?' Gabriella Adèr over de invloed van de hedendaagse maffia in Italië.
Bekijken
Tutti a casa - Allemaal naar huis!
Kijktip
Een inkijkje van 2DOC in de minst begrepen partij van Italië: de Vijfsterrenbeweging van Beppe Grillo.
Bekijken
Serie Mous
Kijktip
Italië-correspondent en voetballiefhebber Mustafa Marghadi bezoekt in zijn vrije tijd de wedstrijden van laagvliegers uit de Serie A en B, in lelijke stadions gevuld met mooie mensen.
Bekijken
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan 500 - we naderen Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan 500 - we naderen Vaticaanstad!
Bekijk ook eens 👀
Ga direct door naar één van onze overige afleveringen
